Aktualizacja: 2 czerwca 2022
Ziołolecznictwo to nauka zajmująca się zastosowaniem środków leczniczych pochodzenia roślinnego w profilaktyce i terapii chorób. Wiedza o ziołach i szczegóły dotyczące najbardziej efektywnego ich użycia są wynikiem setek, może tysięcy lat prób i błędów. Współcześnie poznano już bardzo dokładnie działanie większości roślin, ziół i surowców roślinnych na zdrowie człowieka. Choć ziołolecznictwo nie jest uznaną dziedziną medycyny, to ludzie wciąż chętnie sięgają po naturalne rozwiązania celem poprawy zdrowia, urody i samopoczucia.
Jakie rośliny wykorzystuje ziołolecznictwo?
Ziołolecznictwo opiera się na wykorzystaniu różnego rodzaju surowców roślinnych – owoców, korzeni, kory drzew, liści, nasion, kwiatów czy łodyg. Pozyskuje się z nich napary, wywary, nalewki, maści i preparatu do stosowania zewnętrznego. Zastosowanie znajdują również okłady czy inhalacje. Poniżej przedstawiamy przykładowe zastosowanie poszczególnych surowców roślinnych:
- babka wąskolistna – osłania i powleka drogi oddechowe, poprawia trawienie;
- bazylia – zmniejsza stany zapalne pęcherza moczowego i przewodów moczowych;
- dziewanna – wzmaga czynność gruczołów wewnątrzwydzielniczych, wspiera leczenie przeziębienia;
- dziurawiec – działa ściągająco, moczopędnie, żółciopędnie i uspokajająco na układ nerwowy;
- orzech włoski – przyspiesza gojenie się ran, oczyszcza i wzmacnia żołądek;
- rumianek – relaksuje, zmniejsza stany zapalne;
- mięta – poprawia czynność żołądka, zmniejsza stany zapalne, w tym ból gardła;
- melisa – działa uspokajająco i rozkurczająco;
- świetlik lekarski – pobudza czynność serca i układu nerwowego.
Takich surowców jest znacznie więcej. Szacuje się, że na całym świecie ludzie sięgają po kilka tysięcy różnego rodzaju surowców roślinnych celem poprawy parametrów zdrowia i urody. W związku z tym, osoby praktykujące ziołolecznictwo muszą wykazywać ogromną wiedzę na temat nie tylko działania poszczególnych ziół i roślin, ale również przeciwwskazań i skutków ubocznych.
Zobacz również: Zioła w kosmetyce i ich rola.
Czy zioła mogą szkodzić?
W niektórych przypadkach ziołolecznictwo może mieć skutki uboczne. Wiele ziół i środków na bazie ziół może szkodzić, gdy zastosuje się zbyt dużą dawkę. Zdarza się, że konsumenci przyjmą dwukrotnie większą dawkę niż zalecaną, aby szybciej wrócić do zdrowia lub szybciej poprawić parametry fizjologiczne. To jeden z częściej popełnianych błędów – zażycie większej dawki nie wpłynie korzystnie na zdrowie, a wręcz może zaszkodzić.
Szczególną ostrożność należy zachować również u kobiet w ciąży, szczególnie podczas podawania ziół rozgrzewających i wpływających na mięśniówkę gładką. Już jednorazowe spożycie przeciwwskazanych w ciąży ziół może zakończyć się katastrofą. Niektóre mogą powodować bowiem skurcz mięśni macicy, co w pierwszym trymestrze może skończyć się poronieniem.
O ile wypicie ziołowej herbaty z pewnością nie zaszkodzi, to regularne przyjmowanie ziół powinno być skonsultowane ze specjalistą lub też konsument powinien mieć świadomość przeciwwskazań do przyjmowania określonego ziela. Przykładem jest zakaz stosowania ziół o działaniu przeczyszczającym przez osoby z zapaleniem wyrostka robaczkowego. Czynność ta może zakończyć się dla konsumenta bardzo źle.
Zobacz również: Zioła na trawienie – jakie wybrać?
Przechowywanie ziół
Bez względu na fakt, czy zioła będą zebrane i ususzone samodzielnie czy też zostaną zakupione w sklepie, wymagają specjalnego przechowywania. Przede wszystkim nie powinny być narażone na kontakt z promieniowaniem słonecznym, przez co zaleca się przechowywanie wszelkich ziół w szafkach, gdzie nie dochodzi słońce. Warto, aby zioła były poukładane – wówczas bez problemu i szybko weźmiemy to, które będzie w danym momencie potrzebne.
Z chwilą pojawienia się w zasobach ziołowych podejrzanej pajęczyny, pleśni, robactwa czy zapachu stęchlizny, dany surowiec należy jak najszybciej wyrzucić. Jest to bowiem efekt złego przechowywania, np. wilgoci.
Nasuwa się kolejne pytanie – jak długo możemy przechowywać poszczególne zioła? Otóż istnieje zasada, że zioła i kwiaty pachnące (np. miętę czy rumianek) można przechowywać do 2 lat. Zioła niepachnące zaś – do 3 lat. Kora drzew czy korzenie niektórych roślin tracą lecznicze działanie po około 5 latach. Oczywiście, każda reguła posiada wyjątki. Przykładowo, melisa, owoc kasztanowca czy bratek polny tracą swoje właściwości już po roku, bez względu na to, w jaki sposób będą przechowywane.
Zobacz również: Zioła na bezsenność.
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Hasik J., Lutomski J., Ziołolecznictwo w chorobach wewnętrznych. Racjonalny poradnik dla lekarzy i farmaceutów, Wydawnictwo Borgis, Warszawa 2000.
- Drozd J., Wczoraj i dziś ziołolecznictwa, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, 2/2012.
- Łukomiak K., Wieloaspektowość Antropologii Kulturowej, Wydawnictwo Archaegraph, Łódź 2018.
Moja babcia zawsze sięgała po zioła, kiedy dopadała ją lub kogoś z nas jakąś przypadłość. I jej mikstury działały szybciej niż produkty z apteki
W niektórych przypadkach warto docenić naturę 😉
Wiele osób sobie nie zdaje sprawy z tego, że zioła też mogą szkodzić i nieść nie tylko pomoc, ale i zagrożenie
Wielu ciekawych rzeczy się dowiedziałem jak np. że zioła również mogą szkodzić, o czym można byłoby nie pomyśleć.
O bardzo ważnych rzeczach piszesz, zioła pomagają, ale mogą zaszkodzić.
Nie przechowuje się je w nieskończoność.
Zioła to cudowne, magiczne stwory.
Dzięki za wpis 🙂
Teraz coraz częściej używamy ziół do leczenia, na pewno jest to związane z powrotem do naturalnych metoda i braku zaufania do chemii. Tym bardziej, ze niektóre zioła są dość skuteczne.
Bardzo ciekawe informacje! Nie wiedziałam, jak długo można przechowywać zioła. Dzięki!
Krótki, ale bardzo wartościowy wpis. Ja już wiem, że niektóre zioła na mnie nie działają, a wręcz szkodzą, dlatego przed ich zastosowaniem należy dokładnie się z nimi zapoznać.