Babka płesznik

Aktualizacja: 27 października 2020

Babka płesznik (zwana również babką afrykańską) to jednoroczna roślina o pionowo rozgałęzionej łodydze. Ze względu na charakterystyczny skład znalazła zastosowanie w medycynie alternatywnej. Jej działanie i skład można porównać do znanego niemal wszystkim siemienia lnianego.

Charakterystyka rośliny

Babka płesznik pochodzi z terenów znajdujących się nad Morzem Śródziemnym, w północnej Afryce oraz zachodniej Azji. Między innymi przez to nazywana bywa także babką afrykańską. W Polsce nie jest tak popularna, ponieważ na terenie naszego kraju zastosowanie znajduje siemię lniane, które posiada podobne właściwości.

Roślina osiąga zaledwie 40 cm wysokości. Górna część łodygi jest owłosiona, podobnie jak liście. Z kątów liści wystają jasnobrunatne kwiaty o niewielkich rozmiarach. Nasiona są jedwabiste w dotyku, błyszczące i osiągają długość do 2,7 mm. To właśnie one zawierają cenne składniki tej rośliny.

Co zawiera babka płesznik?

Najbardziej typowym składnikiem nasion babki płesznik jest śluz. Stanowi on aż do 12% wszystkich składników, a znajduje się w zewnętrznej błonie nasion, czyli w łupinie. Śluz tworzą głównie rozpuszczalne frakcje polisacharydów. Do pozostałych składników nasion babki płesznik można zaliczyć między innymi:

• białko – do 20%;
• tłusty olej – do 13%, w tym niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe w dużych ilościach;
• fitosterole;
• triterpeny;
• błonnik;
• aukubiny.

Zastosowanie znajduje również ziele babki płesznik, bogate w:

• karotenoidy;
• związki goryczowe;
• garbniki;
• glikozydy;
• akubinę;
• flawonoidy;
• śluzy.

Skład ten może przypominać siemię lniane, w szczególności w przypadku śluzów. Właśnie dlatego na terenie Polski bardziej popularna jest ta druga roślina, która była znana u nas dużo wcześniej.

Właściwości babki płesznik

W medycynie alternatywnej babka płesznik od zawsze stosowana była jako środek wykrztuśny, przeciwkaszlowy i wspomagający leczenie zapalenia oskrzeli. Dodatkowo przypisywano mu właściwości antybakteryjne i moczopędne. W związku z tym babka płesznik stosowana była do leczenia większości chorób i schorzeń.

Współcześnie nasiona stosowane są przede wszystkim przez osoby z zaburzeniami trawienia i czynności jelit, a także osoby odchudzające się i dążące do zachowania prawidłowej masy ciała. Nasiona są bowiem bogate w błonnik pokarmowy, który pęcznieje w kontakcie z wodą. Jeśli po ich spożyciu konsument wypije szklankę wody lub innego płynu, nasiona wraz z nią zostaną przetransportowane do jelita grubego niemal w niezmienionej postaci. Tam rozpoczynają swoją funkcję:

• hamują resorpcję zwrotną wody;
• zwiększają objętość mas kałowych;
• pobudzają perystaltykę jelita grubego i odruch defekacji;
• zapobiegają zaparciom.

Korzystnie na zdrowie konsumenta wpływają również związki śluzowe zawarte w tej roślinie. Nie są one trawione w układzie pokarmowym człowieka, lecz tworzą w nim powłokę ochronną. Dzięki temu działają przeciwzapalnie i przeciwwrzodowo. Wykazano, że nasiona babki płesznik działają przeciwbiegunkowo, ponieważ śluz powlekając błony żołądka i jelit odizolowuje je od czynników drażniących powodujących biegunki. Grupami konsumentów, którzy w szczególności powinni zainteresować się działaniem tej rośliny są osoby cierpiące na:

• zespół jelita drażliwego;
• uchyłkowatość jelita grubego;
• nowotwory jelita grubego (oraz w celach profilaktycznych);
• zaburzenia mikroflory jelitowej.

Roślina jest jednak bezpieczna. Mogą po nią sięgać różne grupy konsumenckie, również kobiety w ciąży, karmiące piersią czy dzieci od 6. roku życia.

Jak stosować babkę płesznik?

Dokładne stosowanie tej rośliny z pewnością będzie podane na opakowaniu. Szacuje się jednak, że dobowa dawka nasion nie powinna przekraczać 40 g u osób dorosłych i 25 g u dzieci do 12. roku życia. Dodatkowo, wskazane dawki powinny zostać podzielone na 3 części (3 porcje na dzień).

Należy pamiętać, że w związku ze swoim charakterystycznym działaniem, spożycie babki płesznik może opóźnić lub upośledzić wchłanianie niektórych leków. Zaleca się więc stosowanie jej około godziny przed lub po przyjęciu leków.

Bibliografia

1. Król D., Babka płesznik – wartościowa roślina lecznicza, Postępy Fitoterapii, 4/2009.
2. Skotnicka M., Ocieczek A., Wpływ dodatku błonnika witalnego na poziom sytości w jogurtach naturalnych, Problemy Higieny i Epidemiologii, 2/2016.
3. Żurowska K., Ziołolecznictwo amazońskie i andyjskie, Wydawnictwo Tower Press, Gdańsk 2001.
4. Strzelecka H., Kowalski J., Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2000.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Tłoczony na zimno olej z czarnuszki egipskiej dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej ...
Zobacz tutaj ...