Terapia wziewna

Aktualizacja: 18 czerwca 2024

Terapia wziewna (inaczej: aerozoloterapia) jest metodą terapeutyczną stosowaną głównie w leczeniu chorób układu oddechowego. Polega na wdychaniu leczniczych oparów, dzięki czemu trafiają one bezpośrednio w miejsce, w którym mogą wywierać swoje działanie. Zabiegi terapii wziewnej można przeprowadzać samodzielnie w domu, najlepiej po krótkim instruktażu lekarza czy pielęgniarki.

Terapia wziewna – na czym polega?

Zastosowanie leków wziewnych i aerozolu do leczenia chorób dróg oddechowych posiada długą tradycję w terapii medycznej. Na pojęcie terapii wziewnej składa się inhalacja i nebulizacja. Inhalacja jest pojęciem znacznie szerszym – polega na wdychaniu oparów wydzielanych przez podgrzewane olejki eteryczne, zioła, proszki, leki, z kolei nebulizacja jest rodzajem inhalacji, w przebiegu której pacjent posługuje się specjalnym urządzeniem – nebulizatorem. Umieszcza w nim leki, które zamieniają ciecz w mgiełkę, którą następnie pacjent wdycha. Terapia wziewna jest więc pojęciem najszerszym – dotyczy wszystkich form leczniczego podawania terapeutycznego aerozolu w sposób wziewny.

Terapia wziewna – jak ją wykonać?

Zabiegi z zakresu terapii wziewnej wykonywane w przebiegu leczenia jakichkolwiek chorób powinny być zawsze konsultowane z lekarzem prowadzącym, który udzieli jednocześnie instruktażu dotyczącego prawidłowego przeprowadzania ich. Nie ma bowiem jednego sposobu wykonywania zabiegów aerozoloterapii – ich liczba, częstotliwość, czas trwania czy zastosowane środki zależą od wielu czynników. Można jednak w skrócie przedstawić, jak prezentuje się zabieg inhalacji, a jak zabieg nebulizacji.

Inhalacją nazywa się przeważnie wdychanie leczniczych oparów wydzielanych przez surowce zawierające w składzie związki aktywne i terapeutyczne. W tym celu wystarczy umieścić w naczyniu starannie dobrane surowce (np. sól fizjologiczną lub sól kłodawską, olejki eteryczne, zioła, korę itd.), a następnie zalać je wrzącą wodą. Teraz wystarczy już pochylić się nad naczyniem na odległość około 30 cm (nie bliżej, aby nie doszło do poparzenia gorącymi parami) i nakryć głowę ręcznikiem, aby lecznicze pary nie uciekały bokiem. Średni czas trwania inhalacji wynosi 5-10 minut. Natomiast nebulizacja polega na umieszczeniu leku w nebulizatorze, a następnie na wdychaniu go przez usta. Jest to możliwe dzięki końcówce zwanej ustnikiem, choć niektóre nebulizatory są wyposażone w większą maskę pokrywającą usta i nos.

Terapia wziewna – wskazania

Podstawowe wskazania do aerozoloterapii są następujące:

• przewlekły nieżyt nosa i gardła;
• astma oskrzelowa;
• mukowiscydoza;
• przebyte zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli czy zapalenie krtani;
• astma aspirynowa;
• zakażenia grzybicze układu oddechowego;
• przewlekły nieżyt trąbki słuchowej;
• stany po operacjach i zabiegach chirurgicznych drzewa oskrzelowego lub płuc;
• zespół zatokowo-oskrzelowy;
• rozstrzenie oskrzeli;
• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP);
• przewlekłe nieżyty infekcyjne bądź alergiczne nosa, gardła i krtani lub zatok przynosowych.

Inhalacje mogą być praktykowane znacznie szerzej – są one uznawane np. za jedną z najkorzystniejszych metod wspomagających leczenie bólu gardła, kataru, grypy i przeziębienia, zatem każdy człowiek powinien wiedzieć, jak je wykonywać.

Terapia wziewna – przeciwwskazania

Podstawowe przeciwwskazania do aerozoloterapii obejmują:

• ostre stany zapalne gardła, nosa i krtani;
• bardzo wysoka gorączka;
• ropne zapalenie zatok przynosowych i/lub zapalenie migdałków;
• zaawansowaną niewydolność krążenia lub niewydolność oddechową;
• gruźlicę.

W razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem. Konsultacja niezbędna jest również w przypadku kobiet w ciąży, ponieważ niektóre leki i surowce roślinne mogą negatywnie wpływać na przebieg ciąży, np. działając spazmolitycznie. Zwiększa to ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu. Terapia wziewna nie ma natomiast przeciwwskazań wiekowych – w zależności od rodzaju zabiegu i potrzeb można wykonywać ją także u małych dzieci czy seniorów.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Alkiewicz J., Aerozoloterapia w chorobach układu oddechowego u dzieci, Przew Lek 2001, 4, 6:106-111.
2. Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010