Profil lipidowy

Aktualizacja: 23 marca 2022

Profil lipidowy (zwany również panel lipidowy lub lipidogram) to powszechnie wykonywane badanie krwi, mające na celu oznaczenie stężenia cholesterolu i trójglicerydów w organizmie badanego. Profil lipidowy jest testem znacznie bardziej wiarygodnym i miarodajnym niż oznaczenie całkowitego stężenia cholesterolu we krwi podczas zwykłych badań morfologicznych.

Co obejmuje profil lipidowy?

W skład profilu lipidowego wchodzą oznaczenia:

• cholesterolu całkowitego;
• frakcji LDL cholesterolu;
• frakcji HDL cholesterolu;
• trójglicerydów.

Wartości te dostarczają wszystkich niezbędnych informacji o gospodarce lipidowej ustroju i ewentualnych zaburzeniach metabolicznych. Trójglicerydy stanowią tzw. tłuszcze obojętne – ich wysoki poziom świadczy o zbyt dużej ilości tłuszczów w organizmie. Zwiększone wartości obserwuje się najczęściej u osób spożywających zbyt duże ilości słodyczy, otyłych lub chorych na cukrzycę. Jeśli wynik jest prawidłowy, oznaczenie stężenia trójglicerydów należy powtarzać co 5 lat, a po ukończeniu 45. roku życia – co roku.

Prawidłowe wyniki

Normy stężenia powyższych substancji ulegają lekkim zmianom na przestrzeni lat. Współcześnie za prawidłowe przyjmuje się następujące wartości:

• trójglicerydy – poniżej 150 mg/dl;
• cholesterol całkowity – poniżej 190 mg/dl;
• frakcja LDL cholesterolu – poniżej 115 mg/dl;
• frakcja HDL cholesterolu – powyżej 40 mg/dl dla mężczyzn i powyżej 45 mg/dl dla kobiet.

Wykazano, że do 18. roku życia stężenie cholesterolu wynosi średnio 12-140 mg/dl, a następnie rośnie o około 2,2 mg rocznie. Uzyskane podczas lipidogramu wyniki mogą różnić się między sobą w zależności od laboratorium, w którym dokonuje się oceny. Powyższe normy dotyczą osób zdrowych. Chorzy na wszelkie dolegliwości metaboliczne i hormonalne powinni uzyskać niższe wartości w przypadku trójglicerydów i cholesterolu ogólnego.

Należy mieć na uwadze obecność ewentualnych czynników, które mogą wpływać na zmianę wyników. Przykładowo, cholesterol HDL może być obniżony przy przyjmowaniu niektórych leków, np. moczopędnych.

Znaczenie profilu lipidowego

Sugeruje się, aby pierwsze badanie tego typu wykonać w wieku 20 lat. Następnie warto już we własnym interesie wykonywać je regularnie, aby uchronić się przed poważnymi chorobami. Dzięki temu badaniu można ocenić zagrożenie miażdżycą, chorobą wieńcową, zawałem serca czy udarem mózgu. Wyniki profilu lipidowego dostarczają wszelkich informacji na temat stanu gospodarki lipidowej i zaburzeń metabolicznych, dzięki czemu możemy przy pomocy lekarza, zmiany diety i dołączenia aktywności fizycznej do codziennego życia uchronić się przed licznymi chorobami.

Zobacz również: Sposoby na podwyższony cholesterol.

Kto powinien wykonać profil lipidowy?

Na badanie profilu lipidowego powinny zdecydować się przede wszystkim następujące osoby:

• z nadwagą i otyłością;
• palące papierosy;
• z przypadkami zawału serca w rodzinie, zwłaszcza w młodym wieku;
• podejrzewające dziedziczną hipercholesterolemię;
• mające w rodzinie osoby z zaburzeniami metabolizmu tłuszczów;
• z wysokim poziomem cholesterolu, zaburzoną przemianą lipidów lub jakimikolwiek chorobami metabolicznymi.

Badanie przydaje się jako element monitorowania leczenia obniżającego stężenie lipidów lub do obserwacji stanu zdrowia pacjentów, którzy doświadczyli zawału czy udaru. Profil lipidowy powinna wykonać każda osoba przynajmniej raz w swoim życiu.

Ile kosztuje profil lipidowy?

Cena badania jest zmienna, w zależności od wybranego ośrodka medycznego i miasta, w którym się on znajduje. Zazwyczaj zawiera się ona w przedziale 20-50 zł, co nie jest wygórowaną ceną za właściwą ocenę swojego stanu zdrowia.

Jak przygotować się do badania?

Aby wyniki były wiarygodne na około 12-14 godzin przed badaniem nie należy jeść, zaś przez 72 godziny przed nim nie można pić alkoholu. Najlepiej zdecydować się na wykonanie badania w godzinach porannych i udać się na nie bez śniadania. Na około 3 tygodnie przed badaniem należy utrzymywać swoją normalną, stałą dietę. Nie należy nagle jej zmieniać dodając owoce i warzywa czy unikając słodyczy ze względu na badanie. Materiałem do badania jest krew żylna.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Łukaszewski W., Kręgielska-Narożna M., Diagnostyka i leczenie zaburzeń lipidowych według wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego i Europejskiego Towarzystwa Miażdżycowego z 2016 roku, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 1/2018.
2. Grabańska K., Walczak-Gałęzewska M., Bogdański P., Pupek-Musialik D., Genetyczne zaburzenia przemiany lipidów – opis przypadku, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 2/2011.
3. Wytyczne PTL/KLRwP/PTK postępowania w zaburzeniach lipidowych dla lekarzy rodzinnych 2016, Łódź, Kraków, Warszawa 2016.