Parasomnia to szczególna postać zaburzeń snu, w trakcie której dochodzi do pojawiania się niepożądanych zjawisk ruchowych i/lub wegetatywnych. Występują podczas przejścia od stanu czuwania do snu bądź odwrotnie. Mogą pojawiać się też między kolejnymi fazami snu. Znacznie częściej epizody parasomnii pojawiają się u dzieci. W przypadku osób dorosłych mogą wiązać się ze stresem, niewyspaniem czy emocjonującymi wydarzeniami.
Parasomnia – przyczyny
Parasomnie najczęściej obserwuje się u dzieci do 8. roku życia, a przyczyny ich występowania nie są znane. Istnieje jednak wiele teorii. Jedna z nich wskazuje na niepełne jeszcze wykształcenie poszczególnych struktur układu nerwowego, co przekłada się na podświadome automatyzmy ruchowe podczas snu. W przypadku osób dorosłych czynnikami ryzyka parasomnii są:
- nadmierny stres;
- silne emocje w ciągu dnia – radość, strach, lęk, złość;
- niewyspanie, zwłaszcza przewlekłe;
- brak stałych godzin, w których idzie się spać;
- uzależnienie od alkoholu, a nawet sporadyczne spożywanie alkoholu przed snem;
- przyjmowanie substancji psychoaktywnych.
Podobnie jak w przypadku dzieci, tak i u dorosłych przyczyny nie są znane.
Parasomnia – rodzaje i objawy
Wyróżniamy wiele rodzajów parasomnii, dlatego jest to mocno zróżnicowana grupa schorzeń. Najczęściej diagnozuje się:
- lęki nocne – nagły płacz, krzyk, wiercenie się przez sen, przyspieszony oddech. Często pacjent ma otwarte oczy, ale nie wie co się dzieje wokół i znajduje się w fazie snu głębokiego;
- koszmary nocne – sny o przykrych doznaniach wywołujących lęk, strach, przerażenie lub żal u osoby, która o nich śni;
- somnambulizm – inaczej lunatykowanie, czyli epizody nieświadomego wstawania z łóżka i wykonywania różnych czynności lub po prostu spacerowania po sypialni. Pacjent nie jest świadomy wykonywanych czynności;
- paraliż przysenny – pacjent znajduje się na granicy snu i wybudzenia, zazwyczaj wie co dzieje się wokół lecz doznaje chwilowego paraliżu, wskutek którego nie jest w stanie się poruszyć;
- moczenie nocne – podświadome, niekontrolowane oddawanie moczu podczas snu, co odnosi się do osób zdrowych (moczenie nocne w przebiegu uszkodzenia rdzenia kręgowego czy innych schorzeń nie jest parasomnią);
- seksomnia – podejmowanie aktywności seksualnych podczas fazy snu NREM;
- bruksizm – patologiczne zaciskanie szczęk podczas snu lub zgrzytanie zębami, co prowadzi do ścierania się powierzchni szkliwa, przewlekłych bólów głowy, bólu żwaczy i licznych problemów stomatologicznych.
Istnieje jeszcze więcej różnych parasomnii, dlatego jakakolwiek podświadoma aktywność, której rano nie pamiętamy, powinna być wskazaniem do konsultacji lekarskiej lub psychoterapeutycznej.
Parasomnia – leczenie
Parasomnie należy leczyć przyczynowo. Jako że najczęściej problem ze snem leży w psychice pacjenta, musi on dotrzeć do źródeł swoich lęków, obaw, stresów czy problemów i postarać się je zrozumieć. Dodatkowo musi nauczyć się radzić sobie z nimi naturalnymi, skutecznymi sposobami. Osiągnięcie tego celu jest możliwe dzięki współpracy z psychoterapeutą. Zwykle psychoterapia trwa kilka miesięcy, choć w niektórych przypadkach może ciągnąć się latami. Efekty są jednak widoczne i odczuwalne przez pacjenta.
Ważne jest także leczenie objawowe. W przypadku bruksizmu stosuje się specjalne nakładane szyny na zęby, które chronią szkliwo przez uszkodzeniami. Z kolei fizjoterapeuta pomoże zniwelować wzmożone napięcia żwaczy i pozostałych tkanek miękkich. Osoby lunatykujące powinny natomiast usunąć z pomieszczenia, w którym śpią, wszystkie ostre i niebezpieczne przedmioty. Na podłodze nie powinny znajdować się przedmioty, o które można się potknąć.
Inne metody leczenia, np. farmakoterapia, w większości przypadków nie są konieczne. Rekomenduje się jedynie przestrzeganie zasad higieny snu oraz chodzenie spać o w miarę stałych godzinach. Jedynie w sytuacjach odczuwania silnego lęku i strachu lekarz może zdecydować o przepisaniu leków przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Leśnicka A., Seksomnia jako szczególna postać parasomni, Polski Przegląd Neurologiczny, 6/2010.
- Wierzbicka A., Szaulińska K., Paradowska E., Jernajczyk W., Wichniak A., Zaburzenia zachowania w czasie snu REM – opis przypadku, Adv Psychiatry Neurol, 26/2017.
- Wieczorek T., Lorenc M., Martynowicz H., Piotrowski P., Mazur G., Rymaszewska J., Parasomnias and obstructive sleep apnea syndrome: in search for a parasomnia evaluating tool appropriate for OSAS screening, Family Medicine & Primary Care Review, 20/2018.
Zostaw komentarz