Oparzenia słoneczne

Aktualizacja: 22 sierpnia 2022

Oparzenia słoneczne są konsekwencją ekspozycji na słońce bez adekwatnej ochrony ciała. Zdarzają się szczególnie latem, przy czym w grupie osób wyjątkowo narażonych znajdują się posiadacze jasnej karnacji. Znacznie lepiej jest chronić się przed wystąpieniem oparzeń, jeśli jednak już do nich dojdzie, jak najszybciej należy podjąć stosowne kroki. Oparzenia słoneczne mogą mieć poważne konsekwencje, także długofalowe. Źródła naukowe podają, że już jedno oparzenie słoneczne w życiu zwiększa ryzyko nowotworu skóry.

Przyczyny oparzeń słonecznych

Przyczyną występowania oparzeń słonecznych jest nadmierna lub zbyt długa ekspozycja ciała na promieniowanie słoneczne, szczególnie bez żadnych zabezpieczeń. Największe ryzyko oparzeń występuje w okresie letnim. Ryzyko to jest także większe u osób przyjmujących niektóre leki o działaniu fotouczulającym (np. doustne preparaty antykoncepcyjne czy leki przeciwdepresyjne).

Aby uchronić się przed oparzeniami słonecznymi, wychodząc z domu lub planując przebywanie na świeżym powietrzu, najlepiej jest zakryć ciało. W przypadku kobiet dobrym rozwiązaniem są dłuższe, zwiewne sukienki, natomiast w przypadku mężczyzn warto postawić na koszulkę z krótkim rękawem i luźne spodenki do kolan. Zawsze należy pamiętać o nakryciu głowy (kapelusz, czapka z daszkiem). Jeśli to możliwe, unikajmy zbyt długiego przebywania na słońcu w godzinach jego najintensywniejszego świecenia. Skórę zawsze smarujmy kremem ochronnym z filtrem UV 50+. Warto również zabezpieczyć oczy ciemnymi okularami przeciwsłonecznymi, jako że nadmiar słońca może powodować kłopoty ze wzrokiem.

Oparzenia słoneczne – objawy

Oparzenie słoneczne ma dość typowy obraz kliniczny. Na początku pojawia się rumień, czyli zaczerwienienie. Jest on wynikiem rozszerzenia naczyń krwionośnych w skórze, przez co może być ona jednocześnie cieplejsza niż reszta ciała. Po kilku godzinach (niekiedy nawet wcześniej) skóra zaczyna swędzieć, a przy każdym, nawet najmniejszym dotyku, pojawia się ból. Mogą temu towarzyszyć osłabienie, dreszcze czy też gorączka. W cięższych przypadkach pojawiają się pęcherze skórne, które mogą być wypełnione np. treścią surowiczą.

Zmiany skórne najczęściej pojawiają się jeszcze w ciągu 4-6 godzin od momentu oparzenia słonecznego, a ich nasilenie staje się jednak maksymalne dopiero po 12-24 godzinach. Zwykle po 4 dniach objawy zaczynają słabnąć.

Jeśli mamy do czynienia z nieco łagodniejszym oparzeniem słonecznym, dość szybko czerwone zmiany skórne zamieniają się w ciemniejsze, łuszczące się pola. Z kolei przy ostrzejszych należy zwracać uwagę na objawy dodatkowe, takie jak bóle głowy, zawroty głowy, opuchlizna czy mroczki przed oczami. Może się bowiem okazać, że wskutek nadmiernej ekspozycji na słońce doszło do udaru słonecznego, który jest zjawiskiem zagrażającym życiu.

Pozostałe konsekwencje nadmiernego opalania się

Długotrwałe opalanie się lub przebywanie na słońcu bez ochrony skóry może skończyć się fatalnie, nie tylko ze względu na ryzyko oparzeń słonecznych. Promieniowanie UV przyczynia się do rozwoju zaćmy oraz znacznego osłabienia układu odpornościowego. Intensywne opalanie się może nawet powodować nawracające opryszczki. Dodatkowo przyczynia się do niszczenia włókien kolagenowych, w efekcie czego skóra szybciej się starzeje i traci swoją jędrność. Najgroźniejszą konsekwencją nadmiernego opalania się jest czerniak, czyli nowotwór skóry charakteryzujący się szybkim rozwojem i tendencją do przerzutów.

Oparzenia słoneczne – postępowanie lecznicze

Jeśli dojdzie do łagodnego oparzenia słonecznego, zwykle jesteśmy w stanie poradzić sobie sami. Wystarczy schronić się w chłodnym miejscu bez nadmiernego dostępu światła, aby organizm mógł odpocząć od nadmiaru bodźców. Następnie należy przemyć całe ciało letnią wodą (nie zimną i nie gorącą) oraz nałożyć chłodny okład. Podczas kąpieli dokładnie zmywamy resztki kosmetyków, kremów, piasku czy innych zanieczyszczeń. Jeśli skóra jest już czysta, konieczna jest jej odpowiednia pielęgnacja. Błędem będzie smarowanie jej tłustymi kremami – lepszą alternatywą są pianki łagodzące, które można kupić w każdej aptece. Warto wybrać takie kosmetyki, które w składzie będą zawierać D-pantenol czy alantoinę. Można wspomagać się kremami posiadającymi w składzie kwas hialuronowy, ponieważ skóra potrzebuje intensywnego nawilżenia. Domowym, często polecanym sposobem jest nałożenie na oparzone ciało maślanki.

Dodatkowo warto suplementować witaminy z grupy B i kwas hialuronowy oraz każdego dnia pić odpowiednio dużą ilość wody. Może być ona nawet 2 razy większa od normalnego, dziennego zapotrzebowania przy swoim stylu życia. Jeśli na skórze pojawią się pęcherze, w żadnym wypadku nie można ich zdrapywać. Przez kilka tygodni od oparzenia i powrotu do zdrowia należy unikać ekspozycji ciała na słońce. Po pogotowie ratunkowe dzwonimy wówczas, gdy oparzeniu towarzyszą inne, niepokojące objawy.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Wojas-Pelc A., Jaworek A., Rajzer L., Choroby skóry związane z działaniem promieniowania słonecznego – przegląd wybranych zagadnień, Family Medicine & Primary Care Review, 1/2007.
2. Gliwa E., Goździalska A., Jaśkiewicz J., Wpływ promieniowania UV na skórę.
3. Nowak A., Plewa-Tutaj K., Wpływ wiedzy oraz wybranych czynników socjodemograficznych na profilaktykę i ochronę przed promieniowaniem UV, Kosmetologia Estetyczna, 3/2016.
4. Stanisz B., Ochrona skóry przed negatywnymi skutkami promieniowania UV, Farmakologia Polska, 5/2009.