Nomofobia

Nomofobia to anagram od anglojęzycznego terminu „No Mobile Phone Phobia”, tłumaczonego jako lęk przed brakiem telefonu. Stanowi rodzaj fobii specyficznej lub przejaw lęku separacyjnego. To coraz powszechniejszy problem XXI wieku, zwłaszcza wśród młodzieży i młodych dorosłych. Większość osób wręcz nie wyobraża sobie opuszczenia domu bez naładowanego telefonu komórkowego.

Nomofobia – jak wygląda?

W nomofobii nie chodzi jedynie o urządzenie, a komunikację, jaką ono umożliwia. Właśnie dlatego ostateczna definicja tego uzależnienia brzmi: „lęk przed brakiem możliwości komunikowania się za pomocą telefonu komórkowego lub internetu”. Charakterystyczne objawy nomofobii:

• poczucie przymusu i naglącej potrzeby korzystania z sieci lub smartfonów;
• pogorszenie funkcjonowania w innych obszarach życia realnego;
• objawy odstawienne przy braku telefonu przy sobie i rozwój tolerancji na jego użytkowanie;
• zmniejszenie lęku, napięcia, poprawa samopoczucia, a nawet euforia w momencie ponownego korzystania z telefonu;
• niemożność wyjścia z domu bez telefonu komórkowego;
• sprawdzanie powiadomień na telefonie jako pierwsza czynność po porannym przebudzeniu się oraz jako ostatnia czynność przed pójściem spać;
• utrata kontroli i nadmierne poświęcanie czasu na korzystanie z telefonu (nawet wiele godzin dziennie);
• nawroty mimo prób ograniczenia korzystania z sieci.

W momencie, gdy osoba uzależniona nie ma dostępu do swojego telefonu, mogą wystąpić nawet objawy somatyczne takie jak:

• niepokój i podenerwowanie;
• dezorientacja;
• podwyższone tętno;
• nadmierna potliwość ciała;
• duszności;
• tachykardia;
• bóle brzucha;
• ataki paniki.

Dotyczy to jednak głównie osób z bardzo silnie utrwalonym uzależnieniem. Negatywne konsekwencje nomofobii obejmują zarówno życie osobiste, jak i społeczne – izolacja, konflikty, kłamstwa, pogorszenie wyników szkolnych i zawodowych.

Zobacz również: Uzależnienie od telefonu.

Nomofobia – przyczyny

Zgodnie z danymi z roku 2020 smartfonami posługuje się aż 95% osób w wieku 16-64 lat. Z danych zaprezentowanych w raporcie Urzędu Komunikacji Elektronicznej wynika, że 75,6% Polaków używa smartfonów, a 67,4% osób spośród nich korzysta w nich z internetu. Głównie przeglądają wówczas strony WWW, serwisy społecznościowe oraz używają komunikatorów typu Messenger. W dzisiejszych czasach codzienne życie bez użycia smartfonu byłoby niemal niemożliwe. Ludzie korzystają z nich, aby sprawdzać pogodę, komunikować się z ludźmi, sprawdzać najnowsze wiadomości krajowe i ze świata, płacić, dokonywać zakupów, nastawiać budzik i wiele innych. Smartfony są wielofunkcyjne. Służą do nauki i pracy. Jest to główny czynnik ryzyka prowadzący do rozwoju nomofobii.

Przyczyną nomofobii jest także wzrost popularności mediów społecznościowych, w których można z łatwością ukazać swoje życie w zupełnie innym świetle, zdobywając popularność. Sprawia to, że smartfony są tak popularne zwłaszcza wśród młodzieży, która niekiedy wręcz żyje w cyfrowym świecie, zapominając o tym, który w rzeczywistości je otacza.

Zobacz również: Uzależnienie od Internetu.

Nomofobia – leczenie

Podstawą leczenia wszelkich uzależnień, w tym nomofobii, jest wizyta u psychoterapeuty. W zależności od jej zaawansowania terapia może trwać wiele miesięcy, przeważnie jednak już po kilku wizytach uzyskuje się bardzo dobre rezultaty. Taka osoba musi zdać sobie sprawę z powagi problemu, zrozumieć, że tak silna potrzeba korzystania z telefonu nie jest normalna oraz wykazać chęć zmiany takiego stylu życia. Dobrym rezultatem cieszy się nurt poznawczo-behawioralny.

Wcześniej można jednak na własną rękę spróbować wyleczyć nomofobię, stopniowo ograniczając codzienne korzystanie z telefonu. Pierwszym krokiem może być spoglądanie na niego po raz ostatni 30-60 minut przed pójściem spać, nigdy bezpośrednio przed snem, jak również sięgnięcie po niego dopiero godzinę po przebudzeniu się. Można także wydłużać czas bez telefonu w ręce w ciągu dnia – wedle własnych preferencji i stylu życia. Warto zamienić kalendarz czy budzik na smartfonie na ich tradycyjne, fizyczne odpowiedniki, jak również pilnować postanowienia, aby czytać przychodzące wiadomości dopiero 15-20 minut po ich przyjściu na telefon (stopniowo wydłużając ten czas).

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Czerski W., Piętno technologii – nomofobia i FoMO jako przykłady lęków współczesnej młodzieży, Kultura – Społeczeństwo – Edukacja, 2/2022.
2. Czerski W., Nomofobia – szczególnie groźna odmiana uzależnienia od telefonu komórkowego, Informatyka, 3/2018.
3. Olszewska E., Uzależnienie od telefonu komórkowego jako nowe wyzwanie edukacji dla bezpieczeństwa, Zeszyty Naukowe WSOWL, 4/2013.
4. Sarnowski P., Stelmaszczyk A., Fonoholizm – uzależnienie naszych czasów, Kultura i Wychowanie, 1/2022.