Kora dębu

Aktualizacja: 11 lipca 2022

Kora dębu, jak wskazuje nazwa, jest wysuszoną korą (zewnętrzną warstwą pnia i gałęzi) dębu szypułkowego. Jest niezwykle cenionym i popularnym składnikiem wielu preparatów w medycynie alternatywnej i zielarstwie. Coraz więcej zastosowań znajduje również z kosmetologii.

Charakterystyka dębu

Dąb szypułkowy to gatunek długowiecznego drzewa z rodziny bukowatych. Od setek lat doceniano potężne rozmiary tego drzewa – powstało nawet przekonanie, że po narodzeniu syna należy posadzić koło domu dąb. Drzewo to może osiągnąć wysokość nawet do 40 metrów, przy czym średnica pnia niekiedy dochodzi do 3 metrów. Najstarsi przedstawiciele tego gatunku mają około 700 lat. Owoce dębu to popularne żołędzie, stanowiące pokarm dla wielu zwierząt.

Dąb szypułkowy od wieków uznawany był za roślinę leczniczą. Wykorzystywano wszystkie jego elementy, najczęściej jednak korę i liście. Współcześnie to właśnie kora dębu stanowi cenny surowiec zielarski.

Kora dębu

Kora dębu to ciemnoszara warstwa zewnętrzna pnia omówionego wyżej drzewa, charakteryzująca się głębokimi i trójkątnymi spękaniami. Jej grubość dochodzi do 15 cm. Korę zbiera się w okresie wiosennym z młodych drzew i gałęzi, po czym poddaje się ją suszeniu w zacienionym miejscu lub specjalnych suszarkach. Nie należy mylić kory dębu ze zwykłym drewnem pochodzącym z tego drzewa. Różnic między tymi surowcami jest bowiem wiele, jednak najważniejsze dotyczą składu.

Skład kory dębu

Kora dębu jest bogata w:

• ligniny i taniny;
• związki polifenolowe;
• suberyny i kutyny;
• polisacharydy;
• garbniki;
• substancje pektynowe.

Jednym z ważniejszych składników kory dębu szypułkowego są garbniki. Stanowią one do 20% wszystkich składników i zawarte są głównie w soku komórkowym. Zawartość wolnych monosacharydów stanowi około 5% kory dębu, z czego najwięcej jest glukozy (1,5-3,%) i mannozy (1,1-1,7%), a najmniej galaktozy (około 0,5%).

Właściwości zdrowotne kory dębu

Kora dębu znana jest przede wszystkim ze swoich właściwości:

• ściągających;
• przeciwzapalnych;
• przyspieszających gojenie;
• dezynfekujących;
• tamujących krwawienia.

Od dawna wykorzystywano ją przy różnego rodzaju problemach układu moczowo-płciowego i pokarmowego, zwłaszcza w terapii wrzodów i chorób kobiecych. Obecnie w medycynie alternatywnej i zielarstwie zaznacza się skuteczność naparów z kory dębu w leczeniu biegunek o ostrym przebiegu oraz innych problemów żołądkowo-jelitowych. Dodatkowo kora dębu i jej wyciągi wodno-alkoholowe są wykorzystywane w fitoterapii i medycynie naturalnej w leczeniu:

• egzem;
• krwotoków miesiączkowych;
• hemoroidów;
• żylaków;
• zapaleń jamy ustnej.

Należy wspomnieć, że kora dębu posiada dużą ilość związków o działaniu antyoksydacyjnym. Przeciwutleniacze wpływają na zmniejszenie ilości wolnych rodników tlenowych w organizmie, a tym samym likwidują stres oksydacyjny, który współcześnie jest przyczyną wielu dolegliwości i dotyczy sporego odsetka populacji.

W medycynie alternatywnej zastosowanie znajdują przede wszystkim napary z kory dębu, nalewki i inne wyciągi wodno-alkoholowe. Przykładem wykonania naparu jest zalanie łyżki kory dębu szklanką wrzątku i odstawienie na kilkanaście minut. Po przecedzeniu pół szklanki naparu można spożywać każdego dnia.

Zastosowanie kory dęby w kosmetologii

W ostatnich latach prowadzono badania nad wpływem substancji zawartych w korze dęby na właściwości myjące. Wykazano, że wprawdzie kora dębu nie wpływa na właściwości pianotwórcze i myjące kosmetyków, jednak zwiększa lepkość tych produktów. W efekcie kosmetyki myjące z dodatkiem kory dębu w wyraźny sposób zmniejszały tłustość skóry. Mogą zatem znaleźć zastosowanie jako kompozycje myjące przeznaczone do pielęgnacji cery tłustej i mieszanej.

Ponadto bardzo często kora dębu jest składnikiem naturalnych kosmetyków, głównie szamponów i preparatów do pielęgnacji włosów. Ze względu na właściwości przeciwzapalne i przeciwgrzybicze, środki te mogą być stosowane do leczenia łupieżu i innych problemów skóry głowy. Dodatkowo nawilżają zbyt przesuszone włosy.

Kora dębu w przemyśle

Kora dębu wciąż jest stosowana w największych ilościach jako paliwo, masa papierowa bądź materiał opałowy. Produkty jej spalania zawierają znacznie mniejsze ilości szkodliwych związków i siarki, w związku z czym korę dębu uznaje się za przyjazną środowisku.

Zobacz również: Kora wierzby.

Bibliografia

1. Sikora E., Łach A., Ogonowski J., Zastosowanie ekstraktu z kory dębu pozyskanego w warunkach nadkrytycznego CO2 jako składnika kompozycji myjących, Herbalism, 1/2016.
2. Oleś I., Zioła dobre na wszystko, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Toruń 2018.
3. Dróżdż P., Badanie możliwości wykorzystania produktów ubocznego użytkowania lasu jako źródła antyutleniaczy, Warszawa 2019.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...