Karotenoidy – czym są i jak działają?

Karotenoidy to naturalne związki chemiczne będące prekursorem witaminy A. To właśnie dzięki nim owoce i warzywa zawdzięczają swój żółty, pomarańczowy oraz czerwony kolor. Ciekawostką jest, że substancje te występują również w zielonych warzywach, gdzie skutecznie maskowane są przez chlorofil.

Czym są karotenoidy?

Karotenoidy to oprócz chlorofilu jeden z najbardziej znanych barwników roślinnych. Do najważniejszych należy m.in: beta-karoten, alfa-karoten, likopen, luteina i zeaksantyna. Stanowią one grupę organicznych związków chemicznych (węglowodory nienasycone) o charakterystycznej budowie. Aby związki te spełniały swoje funkcje, w łańcuchu strukturalnym powinny posiadać minimum 7 podwójnych wiązań.

Karotenoidy cechują się przede wszystkim działaniem antyoksydacyjnym w stosunku do reaktywnych form tlenu i wolnych rodników, w związku z tym są przeciwutleniaczami. Oprócz tego nadają one barwę roślinom, począwszy od koloru żółtego aż do czerwonego. Te naturalne substancje absorbowane są przez jelita, gdzie przedostają się do krwi, a następnie transportowane są do różnych tkanek w naszym organizmie. Z racji tego, że karotenoidy stanowią prowitaminę witaminy A, tak jak ona, rozpuszczalne są w tłuszczach, nie są natomiast rozpuszczalne w wodzie.

Właściwości karotenoidów

Karotenoidy spełniają wiele ważnych funkcji w ludzkim organizmie. Przede wszystkim wykazują właściwości antyoksydacyjne, co równoznaczne jest z tym, że chronią komórki przed uszkodzeniami, a także wzmacniają system immunologiczny. Ponadto karotenoidy to substancje, które wykazują również nieodzowny wpływ na zdrowie i wygląd naszej skóry. Regularne ich spożywanie w formie warzyw i owoców zapewnia jej jędrność, elastyczność, gładkość, a także zdrowy wygląd i efekt skóry naturalnie muśniętej słońcem.

Ochronna funkcja karotenoidów przed działaniem wolnych rodników jednocześnie przyczynia się do spowalniania procesów starzenia się organizmu. Działanie to z kolei przekłada się na zapobieganie rozwojowi chorób nowotworowych, chorób układu krwionośnego oraz przewlekłych chorób zakaźnych.

Źródła karotenoidów

Ze względu na to, że karotenoidy zapewniają roślinom żółty, pomarańczowy i czerwony kolor, warto sięgać po warzywa i owoce w tych właśnie odcieniach. Które z nich warto więc wybierać? Do największych źródeł karotenoidów należy:

• dynia
• marchewka
• brzoskwinie
• pomarańcze
• papryka
• pomidor
• wiśnie
• natka pietruszki
• jarmuż
• szpinak
• brokuł

Warto zaznaczyć, że wyżej wymienione źródła karotenoidów mogą nieco różnić się od siebie zawartością tych związków. Uwarunkowane jest to przede wszystkim gatunkiem, odmianą, miejscem wzrostu, nasłonecznieniem oraz okresem w jakim zebrano dany owoc czy warzywo. Na ilość karotenoidów w danym produkcie wpływ ma również to w jaki sposób je przyrządzimy.

Przykład:

Jeśli pozbawimy białą kapustę liści to pozbędziemy się z niej dużej ilości luteiny i beta-karotenu. Jak się okazuje zewnętrzna powłoka białej kapusty posiada aż 150 razy więcej tych związków niż jej wnętrze.

Karotenoidy – charakterystyka

Beta-karoten – występuje w marchwi, suszonych morelach, ale również w jarmużu i pietruszce. Naturalnie poprawia kolor skóry oraz reguluje poziom cholesterolu. Nie zaleca się jednak spożywać go w nadmiernych ilościach ponieważ, może przyczynić się do powstawania przebarwień na skórze.

Alfa-karoten – wykazuje słabsze działanie niż beta-karoten, występuje m.in w papryce, dyni, brokułach.

Likopen – jego głównym źródłem są pomidory. Likopen chroni przed rozwojem raka prostaty, szyjki macicy, a także korzystnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy.

Luteina – to żółty barwnik, którego zadaniem jest ochrona wzroku przed szkodliwym działaniem promieni UV. Źródłem luteiny jest m.in. jarmuż, papryka, a także brokuł. Luteina zapobiega również chorobom wzroku np. zaćmie.

Zeaksantyna – podobnie jak luteina odpowiada za żółtą barwę warzyw i owoców, w związku z tym posiada również zbliżone do niej działanie – chroni wzrok przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...