Cytologia – jak się przygotować do badania?

Aktualizacja: 24 marca 2022

Cytologia to bezbolesne i skuteczne badanie umożliwiające wykrycie stanów przednowotworowych i nowotworowych szyjki macicy. Polega na pobraniu komórek nabłonka z szyjki macicy specjalną szczoteczką cytologiczną. Uznaje się, że na badanie powinny zdecydować się kobiety aktywne fizycznie do roku od momentu pierwszego współżycia oraz kobiety około 18. roku życia, nawet jeśli nie rozpoczęły jeszcze współżycia. Badanie warto wykonywać raz w roku.

Jak wygląda cytologia?

Kobieta siada wygodnie na fotelu ginekologicznym, po czym ginekolog umieszcza w pochwie wziernik zapewniając sobie dostęp do szyjki macicy. Następnie, za pomocą szczoteczki cytologicznej pobiera komórki znajdujące się na tarczy i w kanale szyjki macicy, po czym nakłada ten rozmaz na szkiełko cytologiczne. Tak pobrany rozmaz przekazuje się celem oceny mikroskopowej.

Dokładna ocena oraz opis wyników odbywa się w laboratorium. Ustalając rozpoznanie na podstawie obrazu cytologicznego należy wziąć pod uwagę czynniki takie jak wiek kobiety oraz faza cyklu miesiączkowego. Przykładowo, u młodych kobiet wskutek działania estrogenów w rozmazach cytologicznych obserwuje się głównie dojrzałe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Rozmazy cytologiczne kobiet ciężarnych zawierają przede wszystkim komórki warstw pośrednich, bogate w glikogen, wskutek działania progesteronu. U kobiet po menopauzie, w związku z deficytem estrogenów, stwierdza się w rozmazach cytologicznych najwięcej komórek z warstw podstawnej i przypodstawnej.

Cytologia – jak się przygotować do badania?

Przede wszystkim należy wybrać odpowiedni momentu w cyklu na to badanie. Nie można go bowiem wykonać podczas menstruacji. Od ostatniego dnia miesiączki powinno upłynąć przynajmniej 4 dni. Na badanie nie należy zgłaszać się później niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnej. O czym jeszcze należy pamiętać?

1. Od ostatniego badania ginekologicznego lub USG przezpochwowego powinien upłynąć przynajmniej 1 dzień.
2. Przez 4 dni nie powinno się stosować żadnych leków dopochwowych.
3. Przez pewien czas przed badaniem należy zwracać uwagę na charakterystyczne objawy, takie jak upławy, dolegliwości bólowe, nietypowe krwawienia z dróg rodnych. O wszystkich takich objawach należy poinformować lekarza.
4. Na cytologię nie można wybrać się z niewyleczonym stanem zapalnych w obrębie dróg rodnych.
5. Na dobę przed badaniem nie należy współżyć.
6. Pora dnia nie ma wpływu na wyniki badania.

Cytologię mogą wykonywać również kobiety w ciąży i po porodzie. Po porodzie należy odczekać około 12. tygodni, aby badanie było miarodajne. Z kolei kobiety ciężarne powinny wykonać cytologię do 10. tygodnia ciąży – jest ona całkowicie bezpieczna dla dziecka. Wiele pytań i wątpliwości oscyluje wokół cytologii u dziewic. Kobiety, które nie rozpoczęły jeszcze współżycia także powinny mieć wykonywaną cytologię, ponieważ rak szyjki macicy nie zawsze jest przenoszony drogą płciową (wirus brodawczaka). Przygotowanie do badania jest identyczne jak w przypadku pozostałych kobiet. Ginekolog używa po prostu mniejszego wziernika.

Kiedy wykonać cytologię?

Jak wspomniano we wstępie, badanie powinno być regularną czynnością kobiet aktywnych seksualnie oraz kobiet nieaktywnych seksualnie po 18. roku życia. Nie zawsze takie kryteria są jednak przestrzegane. Należy więc wyszczególnić przypadki (czynniki ryzyka), gdzie coroczna cytologia jest szczególnie wskazana. Mowa o:

• długoletnim paleniu papierosów;
• dużej liczbie porodów – powyżej 5;
• przebytej chemioterapii;
• niewystarczającej higienie osobistej;
• dużej liczbie partnerów seksualnych w krótkim czasie;
• wczesnym rozpoczęciu życia seksualnego;
• zakażeniu HIV lub HPV;
• osłabieniu układu immunologicznego.

Na cytologię powinny zgłaszać się również kobiety zaszczepione na HPV, ponieważ szczepionka chroni jedynie przed kilkoma typami tego wirusa.

Podsumowanie

Badanie cytologiczne z założenia nie powinno być metodą służącą wykrywaniu raka szyjki macicy. Powinno być metodą służącą zapobieganiu rozwojowi raka szyjki macicy, czyli służącą wykryciu wczesnych zmian przednowotworowych, które – jeśli pozostawione nieleczone – mogą wywoływać raka szyjki macicy. Dodatkowo cytologia umożliwia wykrycie innych zmian, np. stanów zapalnych czy nadżerek.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Skrajna A., Zielińska A., Kania M., Cendrowski K., Sawicki W., Ocena skuteczności badania cytologicznego w wykrywaniu stanów przednowotworowych i nowotworów szyjki macicy, Postępy Nauk Medycznych, 7/2013.
2. Nasierowska-Guttmejer A., Kędzia W., Rokita W., Wojtylak S., Lange D., Jach R., Wielgoś M., Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia płaskonabłonkowych zmian śródnabłonkowych szyjki macicy na podstawie wytycznych CAP/ASCCP, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 3/2016.