Akrofobia

Aktualizacja: 25 lipca 2024

Akrofobia (inaczej: lęk wysokości) dotyczy sporej części populacji na całym świecie i może mieć różne nasilenie. Niektóre osoby źle czują się już wchodząc na drabinę lub wyglądając przez okno na 4 piętrze w budynku mieszkalnym, inne zaś odczuwają ten lęk dopiero na znacznych wysokościach, np. skacząc ze spadochronu czy przebywając w bardzo wysokich górach i stojąc nad krawędzią urwiska.

Akrofobia – co to jest?

Akrofobia to lęk przed nadmierną wysokością i spadnięciem. Negatywne, nieprzyjemne odczucia mogą być wyzwalane przez różne wysokości, co jest kwestią osobniczo indywidualną. Pojawiają się np. po wejściu na drabinę, przy wyglądaniu z okna lub balkonu, podczas pobytu w górach lub wchodząc na rusztowanie. Niektóre osoby o swoim lęku wysokości dowiadują się dopiero w momencie podjęcia próby sportów ekstremalnych, takich jak np. skok na bungee czy skok ze spadochronem. Dość poważnym problemem jest strach przed lotem samolotem, co również wiąże się z obawą przed spadnięciem ze znacznej wysokości.

Objawy lęku wysokości

W przebiegu akrofobii pojawiają się objawy psychiczne i/lub somatyczne, a obraz kliniczny jest niemal zawsze indywidualny dla danego pacjenta. Objawami psychicznymi są:

• silny lęk przed spadnięciem, nawet jeśli w danym miejscu znajdują się barierki zabezpieczające lub gdy osoba jest dobrze zabezpieczona przed spadnięciem;
• agresja;
• drażliwość;
• wewnętrzny niepokój.

Z kolei typowymi objawami somatycznymi są:

• suchość w ustach;
• nadmierna potliwość ciała;
• zaczerwienie skóry lub wręcz przeciwnie – skrajna bladość skóry;
• drżenie rąk;
• zaburzenia koordynacji i równowagi;
• zawroty głowy;
• bóle głowy;
• uczucie miękkich nóg;
• zwiększona częstotliwość oddechów;
• tachykardia odczuwana jako mocne bicie serca.

W skrajnych przypadkach może dojść nawet do stanu przedomdleniowego lub do omdlenia. Szacuje się, że około 5% ludzi na całym świecie zmaga się z silną akrofobią.

Akrofobia – przyczyny

Przyczyny fobii, w tym również lęku przed wysokością, nie są w pełni poznane. Jeszcze do niedawna przypisywano je uwarunkowaniu osobniczemu lub traumatycznym doświadczeniom związanym z wysokością. Najnowsze badania podają w wątpliwości to twierdzenie. Uważa się, że lęk wysokości jest ewolucyjnym przystosowaniem do prehistorii, kiedy upadki stanowiły znaczące zagrożenie. U niektórych osób taka predyspozycja przetrwała, znacznie nasilona. Uwarunkowania czy traumy z przeszłości u niektórych osób mogą jednak odgrywać pewną rolę. Dlatego każdy przypadek należy oceniać indywidualnie.

Diagnostyka akrofobii

Rozpoznanie lęku wysokości nie jest trudne. Nie trzeba wykonywać specjalnych testów, przeważnie wszystko opiera się na szczegółowym wywiadzie z pacjentem, który opisuje występujące dolegliwości w odpowiedzi na przebywanie na określonych wysokościach. Ważne jest, aby pacjent wskazał zarówno objawy psychiczne, jak i somatyczne najbardziej szczegółowo, jak jest w stanie. Następnie, także drogą rozmowy, psychoterapeuta ustala możliwe przyczyny takiej reakcji organizmu i na tej podstawie ustala całą terapię.

Agorafobia – jak pomóc?

Diagnostyką i leczeniem lęku wysokości zajmuje się psychoterapeuta, rzadziej zaś psychiatra. Istotną informacją jest, że przy odpowiednim podejściu i motywacji pacjenta, akrofobię można zwalczyć. Początkowo można samodzielnie wypróbować sprawdzonych technik, np. każdego dnia wychodzenie na wyższy szczebel drabiny i przebywanie na nim przez chwilę lub coraz dłuższe spoglądanie przez okno przy towarzystwie osoby bliskiej, którą można dla lepszego komfortu psychicznego trzymać za rękę. Celem terapii jest desensytyzacja, czyli sprawienie, aby znajdowanie się na dużej wysokości przestało budzić lęk.

Zobacz również: Sensytyzacja.

Jeśli to nie pomaga, z pomocą przyjdzie terapia poznawczo-behawioralna prowadzona przez specjalistę. Uzupełnieniem psychoterapii (nigdy podstawą całego leczenia!) może być farmakoterapia. Zazwyczaj sięga się po środki przeciwlękowe z grupy benzodiazepin. Ostatnimi czasy przeprowadzono kilka udanych prób leczenia akrofobii za pomocą wirtualnej rzeczywistości, co może stać się przyszłością medycyny już w najbliższych latach.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Lehner M., Wisłowska-Stanek A., Płaźnik A., Wygaszanie reakcji emocjonalnej jako nowy cel farmakoterapii zaburzeń lękowych, Psychiatria Polska, 6/2009.
2. Popiel A., Pragłowska E., Psychoterapia poznawczo-behawioralna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2022.
3. Bourne E., Lęk i fobia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2023.