Oleje tłoczone na zimno – zalety

Aktualizacja: 12 listopada 2024

Oleje tłoczone na zimno to cenny produkt zarówno dla osób dbających o zdrowie, jak i o urodę. Różnego rodzaju oleje to jedne z najczęściej stosowanych typów suplementów diety, jeśli nie liczyć witamin w pastylkach. Jednak nie każdy jest jednakowo skuteczny. Z tego artykułu dowiesz się kilku ważnych rzeczy o olejach, a w szczególności tego, dlaczego warto wybierać te, które wytłaczane są na zimno.

Witaminy, których brakuje w owocach

Witaminy, a więc związki, których organizm zasadniczo nie potrafi produkować, a musi pobierać z pożywieniem (wyjątki są bardzo, bardzo nieliczne), są niezbędne jako:

• biokatalizatory;
• czynniki antyoksydacyjne;
• substraty reakcji biochemicznych.

Mogą więc pełnić funkcje bardzo rozmaite. Dość powszechnie przyjęło się uważać, że najbogatszym źródłem witamin są owoce. To oczywiście prawda, ale tylko w odniesieniu do witamin rozpuszczalnych w wodzie.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są cztery: A, D, E oraz K. Tych witamin w owocach jest zwykle niewiele (choć zawartość prowitaminy A może być dość duża), ponieważ owoce z zasady zawierają niewiele tłuszczu. Są jednak oczywiście nasiona oleiste, w których tłuszczu jest więcej, a w wielu przypadkach w „wodnej” osłonce nasion (miąższu) znajduje się „tłuszczowa” pestka. Wytłoczenie oleju uwalnia witaminy, a uzyskany olej można, w zależności od gatunku, zastosować do różnych celów – również spożywczych.

Zobacz również: Olej owsiany.

Tłuszcze, które cię upłynnią

Dla życia komórki najważniejszą organellą jest błona komórkowa. To dzięki niej może zachodzić wymiana substancji między komórką a otoczeniem. Każda ludzka komórka taką błonę ma – wymienia przez nią gazy oddechowe, substancje odżywcze i składniki mineralne, a czasem także wydziela jakieś substancje czynne, na przykład interferon (w stanie zapalnym) lub hormony. Aby jednak procesy te zachodziły w sposób właściwy, błona komórkowa musi mieć odpowiedni skład – budulcem są między innymi łańcuchy różnych kwasów tłuszczowych, które, dzięki specyficznemu ułożeniu przestrzennemu, tworzą coś w rodzaju ciekłokrystalicznego ekranu. Błona komórkowa jest bowiem półpłynna, ale zawsze utrzymuje swój kształt. Problem polega na tym, że dla zachowania owej płynności wymagane są tłuszcze, których dziś w naszej diecie coraz częściej zaczyna brakować. To prowadzi do wad w budowie błony i w konsekwencji do upośledzenia funkcji organów.

Suplementy diety, takie jak olej z czarnego kminku lub olej kokosowy zawierają olbrzymie ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych niezbędnych do budowy błon komórkowych. W porównaniu z nimi, nawet tłoczona na zimno oliwa z oliwek wypada dość blado. Niewielkie ilości tych olejów uzupełniają niedobory kwasów nienasyconych.

Zobacz również: Olej z ostropestu – właściwości i zastosowanie.

Co z tą temperaturą?

Olej z czarnego kminku i olej kokosowy sprzedawane jako suplementy diety są zazwyczaj wyciskane na zimo. Dlaczego jest to tak bardzo korzystne? Otóż wiązania chemiczne w tłuszczach mogą przyjmować jedną z dwóch konfiguracji: cis lub trans. O ile ta pierwsza jest występującą naturalnie, o tyle ta druga w naturalnych olejach praktycznie się nie pojawia. Ważne jest również to, że organizm ludzki nie dysponuje enzymami zdolnymi rozkładać tłuszcze w konfiguracji trans. Wysoka temperatura, która podnosi skuteczność tłoczenia, powoduje przejście sporej części wiązań chemicznych z konfiguracji cis do położenia trans. Tym samym nie tylko niweczy zdrowotny wpływ suplementu, ale nawet może uczynić go szkodliwym. Olejek kokosowy użyty może zostać do smażenia: ponieważ jest to proces, który długo nie trwa, generalnie jest bezpieczny. Olej z czarnego kminku jest na temperaturę nieco bardziej wrażliwy.

Warta podkreślenia jest też szkodliwa rola temperatury dla witamin. Większość z nich bowiem ulega degradacji w podwyższonej temperaturze. Najszybciej degraduje witamina A, której spora część rozkłada się nawet podczas szybkiego podsmażania. Pozostałe witaminy są nieco trwalsze, ale również nie powinny być poddawane długotrwałemu wpływowi nawet nieznacznie podniesionych temperatur. Temperatura 50-60 stopni, która właściwa jest dla procesu tłoczenia na ciepło, powoduje nie tylko rekonfigurację wiązań tłuszczów, ale też rozpad sporej części witamin.

Cena to nie wszystko

Oleje wyciskane na zimno są droższe od tych tłoczonych na gorąco, ponieważ jest to proces mniej wydajny. Wydajność jego jest na tyle niska, że z wytłoczyn po tłoczeniu zimnym w procesie tłoczenia na gorąco można uzyskać ponad dwa razy więcej oleju. Ma on znacznie mniejszą wartość odżywczą. Nie warto skupiać się w tym przypadku na cenie. Suplement diety ma pomagać, a nie szkodzić, dlatego o ile ze względów smakowych oleje tłoczone na gorąco nie różnią się od tych tłoczonych na zimno, o tyle jako suplementy diety nie mają praktycznie żadnych wartości.

Wybierając olej wybieraj zawsze te tłoczone na zimno – są lepsze praktycznie pod każdym względem. Z pewnością efekty z ich korzystania będą trwalsze, szybsze i bardziej widoczne.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Wroniak M., Kwiatkowska M., Krygier K., Charakterystyka wybranych olejów tłoczonych na zimno, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2/2006.
2. Skwarek M., Dolatowski Z., Jakość ekologicznych olejów tłoczonych na zimno, Nauka Przyroda Technologie, 3/2013.
3. Obiedzińska A., Waszkiewicz-Robak B., Oleje tłoczone na zimno jako żywność funkcjonalna, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 1/2012.
4. Derewiak D., Oleksiak P., Ciecierska M., Majewska E., Kowalska J., Wołosiak R., Analiza składu i jakości olejów lnianych tłoczonych na zimno, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3/2015.tło