Witaminy

Aktualizacja: 17 stycznia 2023

Witaminy są substancjami organicznymi. Biorą udział we wszystkich podstawowych czynnościach organizmu, umożliwiając właściwe jego funkcjonowanie, odpowiedni wzrost, rozwój i dobre samopoczucie.

Witaminy w życiu człowieka

Człowiek wykorzystuje witaminy występujące w naturalnych produktach żywnościowych (roślinnych i zwierzęcych) lub w postaci gotowych produktów farmaceutycznych czy suplementach diety. W porównaniu z innymi składnikami odżywczymi takimi jak białka, tłuszcze i węglowodany, zapotrzebowanie na witaminy jest bardzo małe, ale niedobór nawet jednej z nich może stanowić niebezpieczeństwo dla całego organizmu. Witaminy bardzo łatwo ulegają zniszczeniu w czasie przetwarzania żywności.

Należy pamiętać, że jeśli w diecie dominuje cukier, mąka o wysokim stopniu przemiału lub żywność w puszkach, to może dojść do choroby spowodowanej niedoborem witamin. W takich sytuacjach wskazane jest przyjmowanie ich w postaci naturalnej (naturalne suplementy diety), a nawet syntetycznej. W przemyśle spożywczym stosuje się wzbogacanie żywności, lecz jest to niewystarczające. Witaminy są naturalnymi substancjami znajdującymi się w żywności. Suplementy (uzupełnienia) znajdujące się w sprzedaży mogą również pochodzić z żywności (jako wyciągi) lub być syntetyzowane. Na przykład witamina A z tranu (wytwarzanego z wątroby ryb), witamina C z wiśni Acerola czy owoców głogu, witamina E jest przeważnie wyciągiem z soi, kiełków pszenicy lub kukurydzy.

Witaminy – w jakich postaciach występują

Suplementy wytwarza się w różnych postaciach, dostosowanych do potrzeb pacjentów:

• tabletki – łatwe do przechowania i przenoszenia;
• kapsułki – wygodne i łatwe do przechowywania, w tej postaci spotyka się witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, czyli witamina A, witamina D, witamina E, witamina K;
• kapletki – kapsułki w kształcie tabletek, powleczone specjalną otoczką, nie rozpuszczają się w żołądku, lecz dopiero w jelicie;
• kapsułki żelowe – przeznaczone dla osób mających trudności z połykaniem;
• proszki – umożliwiają podanie witaminy w dużej dawce, ta postać jest szczególnie polecana dla alergików, gdyż do wytwarzania nie używa się substancji wiążących, które często bywają alergenami;
• płyny witaminowe – dla osób mających trudności z połykaniem leków;
• inhalacje – szczególnie szybko wchłaniane przez błony śluzowe nosa (witaminy z grupy B i witamina C);
• plasterki i implanty – substancje do wszczepiania (nowość na rynku), w sposób ciągły dostarczają odmierzone dawki składników odżywczych;
• pastylki musujące – rozpuszczają się pod wpływem wody lub śliny.

Witaminy są to związki organiczne o zróżnicowanej budowie, niezbędne do właściwego funkcjonowania organizmu. Zarówno brak witamin w organizmie, jak i ich nadmiar wywołują stany chorobowe. Dopiero stosunkowo niedawno udowodniono, że pielęgnacja skóry za pomocą witamin daje doskonałe rezultaty. Hamują one proces starzenia się skóry, nie zakłócają zachodzących procesów fizjologicznych. Witaminy stosowane zewnętrznie wspomagają naturalne systemy metaboliczne i obronne. Wiele chorób skóry jest wywołanych niedoborem określonych witamin. Wówczas niezbędne jest ich uzupełnienie.

Jak przyjmować witaminy?

Witaminy należy przyjmować po posiłkach – jeżeli przyjmuje się jeden raz dziennie, to po posiłku najobfitszym, razem ze związkami mineralnymi. Aby nie tracić właściwości witamin pochodzących z żywności, należy:

• myć owoce i warzywa nie mocząc ich długo, gdyż obniża to zawartość witamin z grupy B i witaminy C;
• sałatki i surówki przygotowywać krótko przed spożyciem;
• do szatkowania i krojenia używać ostrych noży, gdyż przez rozgniatanie zmniejsza się zawartość witaminy A i witaminy C;
• wykorzystywać zewnętrzne, grubsze liście sałaty, gdyż zawierają one więcej wapnia, żelaza i witamin;
• nie rozmrażać warzyw przed gotowaniem;
• wykorzystywać liście brokułu, gdyż mają one więcej witaminy A niż pączki ich kwiatów lub łodygi;
• spożywać ryż niełuskany, ponieważ ma więcej składników odżywczych od łuskanego;
• nie gotować w garnkach aluminiowych, a to dlatego, że zniszczeniu ulegają witamina C, kwas foliowy oraz witamina E;
• należy pamiętać, że im mniej wody i krótsze gotowanie, tym mniejsza utrata składników odżywczych;
• mniej wypieczone pieczywo zawiera więcej witamin, niż dobrze wypieczone;
• ziemniaki należy gotować i piec w łupinach – zostaje w nich więcej witamin;
• najlepiej jeść owoce i warzywa surowe, a jak gotować to warto na parze wtedy zostaje najwięcej witamin.

Witaminy mają kluczowe znaczenie dla zdrowia, dlatego nie powinno się pozwalać na powstawanie ich niedoborów w organizmie.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Marcinkowska M., Mickiewicz A., Fijałkowski M., Plejotropowe działanie witaminy D, Choroby Serca i Naczyń, 1/2019.
2. Maciąg M., Maciąg K., Witaminy i inne substancje aktywne – przegląd i badania, Lublin 2018.
3. Kantorska A., Witamina C – rola i znaczenie dla organizmu.
4. Strunz U., Witaminy – czy i dlaczego pomagają, Wydawnictwo Vital, Białystok 2019.