Aktualizacja: 8 września 2023
Witamina E to grupa kilku substancji, które stanowią odmiany tokoferolu. Najważniejsze spośród nich to: alfa-, beta-, gamma- i delta – tokoferol, z których najsilniej działa alfa. Dzięki temu, że witamina rozpuszcza się w tłuszczach, może być dość długo magazynowana w organizmie, głównie w wątrobie i tkance tłuszczowej. Występuje ona w niewielu pokarmach, przede wszystkim wysokotłuszczowych, co sprawia, że trudno zachować dietę niskotłuszczową i jednocześnie czerpać witaminę E z pożywienia. Dlatego dobrze jest przyjmować ją dodatkowo w postaci preparatów.
Spis treści
Czym jest witamina E?
Istnieje co najmniej osiem postaci tej witaminy. Składa się ona zaledwie z trzech elementów: wodoru, tlenu i węgla (różnią się między sobą budową przestrzenną). Jest zbudowana z pierścienia chromanowego, do którego dołączony jest izoprenowy łańcuch boczny. Łańcuch boczny we wszystkich tokoferolach jest taki sam. Jego obecność jest niezbędna dla ich działania biologicznego. Alfa, beta i gamma różnią się między sobą jedynie liczbą i umiejscowieniem grup metylowych przy pierścieniu benzenowym.
Działanie witaminy E
Mało kto zdaje sobie sprawę, jak wiele witamina E znaczy dla naszego organizmu. Ochrania bowiem wszystkie błony komórkowe, nadając im odpowiednich parametrów. Dodatkowo bierze udział w pozyskiwaniu przez organizm selenu i witaminy K, działa jako aktywny przeciwutleniacz, który niszczy lub neutralizuje wolne rodniki uszkadzające komórki, a więc chroni przed nowotworami oraz innymi chorobami cywilizacyjnymi. Omawiając szczegółowo, witamina E w związku z układem krwionośnym:
- ma znaczenie w profilaktyce chorób serca i naczyń krwionośnych oraz (będących ich skutkiem) zawałów serca i udarów mózgu;
- zmniejsza szkodliwe działania LDL (złego) cholesterolu;
- zapobiega tworzeniu się zakrzepów;
- tłumi stany zapalne związane niekiedy z chorobą wieńcową;
- zmniejsza o 25-50 % ryzyko choroby wieńcowej;
- zapobiega dusznicy bolesnej;
- uśmierza silny ból nóg związany z zaburzeniami krążenia, zwany chromaniem przestankowym.
Jej działanie obejmuje jednak nie tylko układ krwionośny, ponieważ witamina ta:
- wraz z witaminą C pomaga ograniczyć szkodliwe działanie tłustych posiłków na organizm;
- opóźnia procesy starzenia się;
- poprawia działanie układu odpornościowego u osób w podeszłym wieku;
- chroni przed działaniem trucizn pochodzących z dymu papierosowego i zanieczyszczeń środowiska;
- opóźnia rozwój zaćmy;
- opóźnia rozwój Alzheimera i choroby Parkinsona;
- łagodzi ból przedmiesiączkowy piersi i ich wrażliwość;
- przyspiesza gojenie ran;
- leczy trądzik, choroby włosów i paznokci, choroby skóry oraz owrzodzenia;
- chroni kolagen i elastynę przed degradacją, dzięki temu uelastycznia i hamuje procesy starzenia skóry, widoczne przez powstawanie zmarszczek.
Witamina E ma duże znaczenie nie tylko w medycynie, ale i w kosmetologii. Stosuje się ją m.in. w kosmetykach ochronnych, przeciwsłonecznych i przeciwzmarszczkowych.
Zobacz również: Kwas hialuronowy – naturalne odmładzanie skóry.
Zapotrzebowanie organizmu na witaminę E
Nie ustalono zalecanych ilości, ale uważa się, że bezpieczna dawka wynosi dla mężczyzn 4 mg dziennie, a dla kobiet 3 mg. Taka ilość wystarcza aby zapobiec niedoborowi. Żeby uzyskać działanie przeciwutleniające, należy przyjmować większe dawki. Witaminę E powinno się przyjmować w czasie posiłków, żeby nie podrażniała żołądka i dobrze się wchłaniała oraz zawsze o tej samej porze dnia. Natomiast by zastosować ją zewnętrznie należy otworzyć kapsułkę i nanieść bezpośrednio na skórę lub użyć jako krem z witaminą E.
Niedobór witaminy E
Niedobór tej witaminy najczęściej objawia się pod postacią:
- zaburzeń neurologicznych;
- rogowacenia skóry;
- pogorszenia gojenia się ran;
- skracania czasu przeżycia krwinek czerwonych.
Nadmiar witaminy E
Nie stwierdzono działań niepożądanych dużych dawek witaminy E, nawet jeśli sięgają one 2 g dziennie. Niekiedy obserwowano mniej istotne objawy, między innymi: bóle głowy i biegunkę. Ponadto duże dawki mogą zaburzyć wchłanianie witaminy A.
Występowanie witaminy E
Dobrymi źródłami witaminy E są:
- kiełki pszenicy;
- oleje roślinne;
- orzechy;
- nasiona (migdały i ziarna słonecznika);
- zielonolistne warzywa;
- pełne ziarna;
- algi (takie jak Spirulina i Chlorella);
- kwiat lipy;
- owoce dzikiej róży;
- kukurydza.
Witamina E występuje również w kapsułkach, kremach, olejkach, płynie i tabletkach. Najlepiej kupować naturalną witaminę E (oznaczoną niekiedy jako „d-alfa”), a nie syntetyczną („dl-alfa”). Naturalna jest otrzymywana zazwyczaj z soi, działa skuteczniej i łatwiej przenika przez barierę krew – mózg.
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Nogala-Kałucka M., Siger A., Tokochromanole – bioaktywne związki roślin oleistych. Od biosyntezy do biomarkerów, Rośliny Oleiste, 2011.
- Witkowski S., Tokotrienole – mniej znana strona witaminy E, Herbalism, 1/2016.
- Milanovic B., Witamina E – co kryje świat tokoferoli?, Świat Przemysłu Farmaceutycznego, 3/2016.
- Czerwonka W., Puchalska D., Zarzycka-Bienias R., Lipińska M., Witek R., Habrat A., Południak S., Zastosowanie witaminy E w kosmetologii, Kosmetologia Estetyczna, 1/2019.
- Zielińska A., Nowak I., Tokoferole i tokotrienole jako witamina E, Chemik, 7/2014.
Jaga, oczywiście, że tak. Sama kupuję suplementy, które zawierają kilka witamin w jednej kapsułce. Witamina E, C, selen, cynk.
Czy witamine E możemy łączyć z innymi witaminami podczas suplementacji?