Kwas stearynowy jest organicznym związkiem chemicznym zaliczanym do grona nasyconych kwasów tłuszczowych. Występuje powszechnie w żywności, jednak jego zastosowanie jest znacznie szersze. Obejmuje m.in. kosmetologię i przemysł zajmujący się produkcją świec czy artykułów plastycznych. Po spożyciu nie jest szkodliwy dla zdrowia – nie podnosi ciśnienia tętniczego krwi, nie przyczynia się do rozwoju wielu schorzeń i nie prowadzi do otyłości, jak ma to miejsce przy wielu innych tłuszczach nasyconych.
Spis treści
Kwas stearynowy – charakterystyka
Kwas stearynowy to związek chemiczny o wzorze sumarycznym C18H36O2 i masie molowej 284,48 g/mol. Po wyizolowaniu przybiera postać białej, tłustej w dotyku substancji bez żadnego zapachu. Na skalę masową otrzymuje się go drogą hydrolizy tłuszczów zwierzęcych w wysokiej temperaturze i pod zwiększonym ciśnieniem. Słabo rozpuszcza się w wodzie, natomiast bardzo dobrze w etanolu i organicznych rozpuszczalnikach. Należy do grona nasyconych kwasów tłuszczowych, czyli takich kwasów tłuszczowych, które w swojej cząsteczce nie zawierają podwójnych wiązań.
Ciekawostką jest, że kwas stearynowy występuje naturalnie w ciele każdego człowieka. Jest on składnikiem m.in. erytrocytów i limfocytów, a także błon komórkowych komórek zlokalizowanych w niemal każdym innym układzie. Udowodniono, że odpowiada on za kondycję, integralność i wytrzymałość błon komórkowych, a pośrednio odgrywa nieustaloną jeszcze rolę w aktywności układu immunologicznego.
Kwas stearynowy – czy jest szkodliwy
Kwas stearynowy znaleźć można na etykiecie wielu różnych produktów spożywczych, dlatego niemal każdego dnia dostarcza się go do organizmu. Mimo iż jest on kwasem nasyconym, które mają dość złą sławę, nie szkodzi zdrowiu konsumenta. W organizmie, a dokładniej w wątrobie, bardzo szybko ulega przekształceniu do jednonienasyconego kwasu tłuszczowego z rodziny Omega 9, czyli kwasu oleinowego. Ten zaś jest wręcz korzystny dla zdrowia i z pewnością nie wywołuje działań niepożądanych. Należy jednak pilnować, aby kwas stearynowy w żywności nie był składnikiem mieszanki z kwasem palmitynowym, co jest często spotykane i co nie jest już korzystne dla konsumenta.
Kwas stearynowy w kosmetyce
Kwas stearynowy (stearic acid) znajduje zastosowanie w branży kosmetologicznej. Jest popularnym składnikiem pomadek, balsamów do ust, żelów do mycia, peelingów, a nawet maseczek czy kremów. Tworzy na powierzchni skóry barierę ochronną, która działa dwojako:
- chroni przed przenikaniem do skóry i naskórka szkodliwych czynników, np. promieniowania UV lub toksyn;
- chroni przed ucieczką ważnych składników ze skóry na zewnątrz, zwłaszcza wody (wówczas mówi się o barierze okluzyjnej).
Choć kwas stearynowy nie wchłania się przez naskórek i nie trafia do skóry właściwej, przyczynia się do zwiększenia wchłanialnością innych składników danego kosmetyku. To związek o działaniu pośrednio nawilżającym i regenerującym. Przede wszystkim jednak natłuszcza skórę, co jest niezmiernie ważne, ponieważ codzienne mycie skóry mydłami czy żelami pod prysznic usuwa naturalną warstwę hydrolipidową, osłabiając skórę, zwiększając ryzyko jej uszkodzenia i podrażnienia. Aby kwas stearynowy mógł zostać wykorzystany w kosmetykach, należy poddać go procesom emulgacji. Dzięki temu będzie mógł połączyć się z wodą i składnikami rozpuszczalnymi w wodzie.
Kwas stearynowy – zastosowanie
Zastosowanie omawianego związku jest znacznie szersze. Wykorzystuje się go do produkcji kredek świecowych, świec sojowych i parafinowych (ponieważ zwiększa twardość wosku, a świeca może palić się dłużej) oraz opon i uszczelek. Bywa nawet dodawany do leków i mydeł. Niewielka domieszka podczas produkcji gumy sprawia, że jest ona zmiękczona i może być efektywniej wykorzystana, np. przy tworzeniu opon samochodowych.
Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnejOmega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Valenzuela A., Delplanque B., Tavella M., Stearic acid: a possible substitute for trans fatty acids from industrial origin, Grasas y Aceites 62(2), 2011.
- Solomons G., Fryhle C., Snyder S., Chemia organiczna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2022.
- Sarbak Z., Jachymska-Sarbak B., Sarbak A., Chemia w kosmetyce i kosmetologii, Wydawnictwo MedPharm, Wrocław 2013.
Zostaw komentarz