Omega 3

Aktualizacja: 8 października 2022

Omega 3 to wielonienasycone kwasy tłuszczowe niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu już od momentu życia płodowego, aż do późnej starości. Należy dostarczać je wraz z dietą bądź wysokiej jakości suplementami diety. Szczególnie korzystnie wpływają na układ nerwowy, choć to nie jedynie ich działanie. Kwasy tłuszczowe omega 3 charakteryzują się specyficzną budową strukturalną i to właśnie ona wpływa na tak cenne właściwości prozdrowotne.

Omega 3 – charakterystyka

Do grona kwasów tłuszczowych omega 3 zaliczamy:

• ALA – kwas alfa-linolenowy;
• EPA – kwas eikozapentaenowy;
• DHA – kwas dokozaheksaenowy.

To właśnie tłuszcze stanowią najbardziej skoncentrowane źródło energii w diecie człowieka. Jednak, aby była ona dostarczana w sposób zdrowy i korzystny dla organizmu, znacznie lepiej wybierać tłuszcze roślinne niż zwierzęce. Za jedne z najzdrowszych uważa się kwasy tłuszczowe omega 3, będące z reguły bezbarwnymi cieczami, których organizm ludzki nie jest w stanie samodzielnie produkować. Stanowią nawet do 20% suchej masy mózgu i około 30% wszystkich tłuszczów w ciele człowieka. W budowie strukturalnej posiadają wiązania podwójne oddzielone od siebie pojedynczymi grupami metylowymi.

Źródła omega 3

W warunkach naturalnych spore ilości kwasów tłuszczowych omega-3 znajdziemy w algach i fitoplanktonie. Dlatego za ich najbogatsze źródło pokarmowe uznaje się ryby żywiące się tymi produktami, a także algi Spirulina i Chlorella – naturalne produkty możliwe do suplementowania. Dobrym źródłem omega-3 są również różnorodne owoce morza (krewetki, kraby, ostrygi itd.), orzechy włoskie, siemię lniane oraz oleje roślinne zwłaszcza olej Pachnotki zwyczajnej, olej lniany i olej z orzechów włoskich.

Zobacz również: Olej z Pachnotki zwyczajnej (Perilla frutescens).

Omega 3 – właściwości zdrowotne

Kwasy tłuszczowe omega 3 powinny być spożywane wspólnie z omega 6 w odpowiednim stosunku, najlepiej pomiędzy 1:2 a 1:5. Poniżej przedstawiono najważniejsze właściwości zdrowotne omega 3.

Wpływ na układ sercowo-naczyniowy

Omega 3 wykazują działanie hipotensyjne, czyli rozluźniają śródbłonek naczyń krwionośnych. W efekcie tego naczynia stają się bardziej elastyczne i miejsce ma spadek ciśnienia tętniczego. Choćby z tego względu NNKT poleca się osobom z nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą, chorobą niedokrwienną serca i innymi chorobami sercowo-naczyniowymi. Warto wiedzieć, że to właśnie dieta śródziemnomorska (bogata w omega 3) jest uznawana za najzdrowszą dietę zalecaną przez kardiologów. Omega 3 zmniejszają ryzyko zakrzepów i niwelują stany zapalne w organizmie.

Wpływ na rozwój płodu

Omega 3 są niezbędnym składnikiem diety kobiet w ciąży, ponieważ są kluczowe dla prawidłowego rozwoju i kształcenia się układu nerwowego u płodu. Rekomenduje się, aby kobiety ciężarne i karmiące piersią poza standardową podażą dla osób dorosłych spożywały dodatkowo 100–200 mg DHA na dobę. Omega 3 zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu oraz wpływa pozytywnie na masę płodu. Niedobór DHA u niemowląt przyczynia się także do obniżenia ostrości widzenia i zdolności uczenia się w wieku późniejszym.

Wpływ na układ nerwowy

Kwasy tłuszczowe omega 3 przyczyniają się do produkcji neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym, czyli substancji chemicznych odpowiadających za właściwe przekaźnictwo impulsów nerwowych. Poprawiają ukrwienie mózgu, tym samym wpływając na pamięć i koncentrację. Suplementację omega 3 poleca się osobom pracującym umysłowo, uczniom oraz studentom przed ważnymi egzaminami, a także osobom starszym, ponieważ zmniejszają ryzyko rozwoju demencji, choroby Parkinsona, choroby Alzheimera i innych schorzeń neurodegeneracyjnych.

Pozostałe właściwości omega 3

Udowodniono również, że omega 3:

• obniżają poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów we krwi;
• działają przeciwalergicznie poprzez hamowanie nadmiernej odpowiedzi immunologicznej;
• hamują rozwój cukrzycy typu II wpływając na glikemię oraz zmniejszają ryzyko innych chorób cywilizacyjnych;
• działają antyoksydacyjnie usuwając wolne rodniki;
• przeciwdziałają otyłości poprzez wpływ na lipogenezę;
• poprawiają kondycję skóry i wpływają pozytywnie na leczenie schorzeń dermatologicznych, w tym takich jak atopowe zapalenie skóry.

Omega 3 dawkowanie

Zalecane dzienne dawkowanie omega 3 wynosi 250 mg, choć niektóre grupy osób wykazują większe zapotrzebowanie (np. kobiety ciężarne, przewlekle chorzy pacjenci czy sportowcy).

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bojkowski Ł., Mojs E., Rola wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w wybranych obszarach psychologicznego funkcjonowania człowieka, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu, 1/2016.
2. Marciniak-Łukasik K., Rola i znaczenie kwasów tłuszczowych omega-3, Żywność, Nauka, Technologia, Jakość, 6/2011.
3. Materac E., Marczyński Z., Bodek K., Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2/2013.
4. Dutkowska A., Rachoń D., Rola kwasów tłuszczowych n-3 oraz n-6 w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego, Choroby Serca i Naczyń, 3/2015.
5. Saran-Jagodzińska A., Kiedy należy rozważyć stosowanie kwasów omega-3?, Lekarz POZ, 5/2020.