Łuszczenie się skóry

Aktualizacja: 27 października 2023

Łuszczenie się skóry jest konsekwencją zaburzenia procesów rogowacenia naskórka, co przeważnie wiąże się z nieodpowiednią pielęgnacją skóry lub narażeniem jej na czynniki wysuszające i drażniące. Bywa także objawem przewlekłych problemów dermatologicznych, zwłaszcza łuszczycy. Nadmierne łuszczenie się skóry zawsze warto skonsultować z dermatologiem i kosmetologiem.

Łuszczenie się skóry – przyczyny

Częstą przyczyną nadmiernego łuszczenia się skóry jest łuszczyca – choroba przewlekła o nieznanych przyczynach, która może wystąpić w każdym wieku. Na ujawnienie choroby wpływają zarówno czynniki genetyczne, immunologiczne, jak i liczne czynniki środowiskowe. Wyróżnia się dwa typy łuszczycy zwykłej:

• typ I – dziedziczny, z początkiem choroby przed 40. rokiem życia często w dzieciństwie lub w wieku młodzieńczym. Ma charakter rodzinny i wyraźnie wiąże się z niektórymi antygenami zgodności tkankowej HLA;
• typ II – tzw. łuszczyca dorosłych, z pierwszymi objawami po 40. roku życia, z ujemnym wywiadem rodzinnym i słabym związkiem z HLA.

Patologiczne łuszczenie się skóry może również pojawiać się w przebiegu innych chorób dermatologicznych oraz chorób ogólnoustrojowych, takich jak:

• cukrzyca;
• łupież (dotyczy owłosionej skóry głowy);
• niewydolność nerek;
• kończynowy zespół złuszczającej się skóry;
• guzy przysadki mózgowej;
• niedoczynność tarczycy.

U większości osób łuszczenie się skóry ma jednak związek z nieodpowiednią jej pielęgnacją lub niezdrowym trybem życia. Kluczowe czynniki ryzyka to:

• stosowanie kosmetyków zawierających dużo sztucznych, chemicznych składników lub alkoholu;
• palenie papierosów;
• nadużywanie alkoholu;
• niedobory pokarmowe w związku z nieodpowiednią dietą;
• niski poziom nawodnienia organizmu;
• chodzenie spać w makijażu;
• brak stosowania kremów nawilżających, kremów natłuszczających i kremów z filtrem UV.

Powyższe czynniki ryzyka mogą także nasilać łuszczenie się skóry w przebiegu schorzeń dermatologicznych i ogólnoustrojowych.

Łuszczenie się skóry – charakterystyka

Z łuszczeniem się skóry bezpośrednio wiąże się zaburzenie czynności gruczołów łojowych. Ich praca jest niewystarczająca, dlatego nie mogą produkować odpowiedniej ilości sebum, które chroni skórę przed utratą wody czy uszkodzeniami mechanicznymi. Skóra staje się sucha, szorstka, ściągnięta i matowa. Przede wszystkim jednak obserwuje się odchodzenie martwego naskórka w postaci mniejszych lub większych płatków, co dotyczy głównie okolic nosa i policzków, choć może pojawiać się na całej twarzy czy ciele. Łuszczenie się skóry jest też często spotykane na piętach, dłoniach i podudziach.

Łuszcząca się skóra – leczenie

Jeśli łuszcząca się skóra ma związek z jakimikolwiek chorobami, należy wdrożyć leczenie przyczynowe. Dąży się do ustabilizowania chorób przewlekłych lub wyleczenia chorób ostrych zwykle za pomocą farmakoterapii lub preparatów do stosowania zewnętrznego. W skrajnych przypadkach, gdy łuszczenie się skóry pojawia się wspólnie ze stanami zapalnymi skóry i innymi objawami, pacjentowi przepisuje się sterydy do stosowania miejscowego w krótkim przedziale czasu. Spore znaczenie dla złagodzenia zmian (zarówno w przebiegu chorób, jak i błędnego stylu życia) mają:

• rezygnacja z palenia papierosów i spożywania alkoholu;
• picie przynajmniej 1,5 l wody mineralnej dziennie;
• dieta bogata w świeże owoce i warzywa, źródła kwasów tłuszczowych Omega 3 oraz pełnowartościowego białka;
• suplementacja kolagenu, kwasu hialuronowego, aceroli i witaminy D;
• stosowanie kremów z filtrem UV przed wyjściem na duże słońce oraz unikanie opalania się i korzystania z solarium.

Nie należy pomijać znaczenia właściwej pielęgnacji skóry. Przy schorzeniach dermatologicznych powinna być ustalona wspólnie z dermatologiem i kosmetologiem. W wielu przypadkach wystarczą jednak poniższe wskazówki.

Pielęgnacja łuszczącej się skóry

Konieczne jest wdrożenie delikatnej pielęgnacji. Należy do tego używać lekkich kosmetyków, które nie mają w składzie substancji drażniących i alkoholu. Do każdego typu cery (a zwłaszcza cery wrażliwej i cery z problemami dermatologicznymi) sprawdzają się dermokosmetyki. Bardzo ważne jest codzienne oczyszczanie skóry, tonizowanie oraz nawilżanie za pomocą odpowiednio dobranych kremów, np. zawierających w składzie olejki roślinne, witaminę E, kwas hialuronowy, wyciągi roślinne czy żel aloesowy. Dobre efekty zauważa się podczas regularnego stosowania na noc nieco mocniejszych, tłustszych kremów.

Raz w tygodniu należy wykonać peeling chemiczny, ponieważ warstwa martwego naskórka uniemożliwia przenikanie składników odżywczych kosmetyków do skóry. Należy więc ją usunąć, a później zaaplikować na skórę maskę regeneracyjną lub serum odżywcze. Kremy nawilżające stosuje się natomiast codziennie.

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Romańska-Gocka K., Farmakoterapia łuszczycy, Farmakologia Polska, 65/2009.
2. Gass-Cofre A., Plamy, krosty i łuszczenie skóry, Top Agrar Polska, 12/2010.
3. Kaszuba A., Adamski Z., Dermatologia dla kosmetologów, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2019.