Zaburzenia oddechu

Aktualizacja: 9 kwietnia 2024

Zaburzenia oddechu mogą mieć podłoże fizjologiczne, pojawiają się np. u osób żyjących w ciągłym stresie lub bardzo silnie przeżywających sytuacje niebezpieczne, jak również mogą wynikać z patologii zdrowotnych (najczęściej chorób sercowo-naczyniowych lub układu oddechowego). Jeśli pojawiają się często, mają charakter przewlekły lub towarzyszą im inne dolegliwości należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym.

Zaburzenia oddechu – przyczyny

Do najczęstszych patologicznych przyczyn zaburzeń oddechu zaliczamy następujące:

• astma oskrzelowa;
• nowotwory układu oddechowego;
• odma opłucnowa;
• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP);
• rozedma;
• rozstrzenie oskrzeli;
• alergie, najczęściej wziewne;
• zapalenie płuc;
• utkwienie ciała obcego w drogach oddechowych lub w górnych drogach pokarmowych;
• skrzywienie przegrody nosa lub polipy nosa;
• zapalenie zatok;
• zatrucie organizmu;
• urazy głowy;
• niedokrwistość;
• nerwica;
• niewydolność mięśnia sercoweg.

I wiele innych. W praktyce wyróżniamy wiele rodzajów zaburzeń oddechu, a dokładne opisanie jego przebiegu umożliwia szybsze zidentyfikowanie patologii. Zwolnienie oddechu najczęściej stanowi konsekwencję chorób metabolicznych, zatruć lub schorzeń ośrodkowego układu nerwowego. To niebezpieczne zjawisko, ponieważ może prowadzić do niedotlenienia organizmu i upośledzenia pracy narządów wewnętrznych. Przyspieszony oddech pojawia się podczas wysokiej gorączki, cukrzycy, nadmiernego wysiłku fizycznego przy jednoczesnych problemach sercowych oraz niedokrwistości. Spłycony oddech może świadczyć o nowotworach czy hipotermii, natomiast uszkodzeniom układu oddechowego towarzyszy tzw. oddech Biota – epizody bezdechu, pomiędzy którymi oddech staje się bezładny.

Zaburzenia oddechu mogą jednak pojawiać się fizjologicznie, na przykład:

• podczas bardzo intensywnego treningu (nawet u osób zdrowych);
• w sytuacjach stresowych oraz silnych emocji (lęk, strach, szczęście).

Zdarza się, że mają podłoże idiopatyczne. Wówczas mimo zaburzeń oddechu nie stwierdza się przyczyn, które mogłyby je powodować. W takich sytuacjach warto zastanowić się, czy istnieją czynniki psychiczne, które mogłyby inicjować takie zaburzenia.

Zaburzenia oddechu – objawy

Zaburzenia oddechu mogą mieć rozmaity przebieg. Od spłycenia i spowolnienia oddechu, poprzez jego niemiarowość i epizody bezdechu, aż do przyspieszenia i pogłębienia. Szczególnie niebezpieczne są stany, gdy zaburzeniom oddechu towarzyszą jeszcze inne symptomy, np. takie jak sinica, duszności, zawroty głowy, omdlenia, uczucie ściskania w klatce piersiowej czy mroczki przed oczami. Jeśli pojawiają się niepokojące objawy należy jak najszybciej udać się do lekarza.

Diagnostyka zaburzeń oddechu

W rozpoznawaniu przyczyn zaburzeń oddechu największe znaczenie mają następujące badania:

• gazometria – badanie krwi wykorzystywane przeważnie w diagnostyce i monitorowaniu astmy, POChP, zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej czy chorób nerek. Oznacza się ważne parametry krwi, takie jak m.in. pH, ciśnienie parcjalne tlenu i dwutlenku węgla czy stężenie wodorowęglanów;
• spirometria – pomiar objętości i pojemności płuc w różnych fazach oddychania. Badanie jest bezpieczne i bezbolesne, przeprowadza się je przy użyciu urządzenia zwanego spirometrem. Wynik przedstawia minimum 3 krzywe w formie wykresów;
• RTG klatki piersiowej – badanie obrazowe wykonywane najczęściej przy podejrzeniu uszkodzenia, zablokowania lub schorzeń dotyczących układu oddechowego, w tym płuc;
• badanie endoskopowe jamy nosowej, zatok i krtani – wykonywane w znieczuleniu miejscowym, umożliwia uwidocznienie wyżej wymienionych struktur i w razie konieczności udrożnienie ich;
• EKG Holter i ECHO serca – przy podejrzeniu chorób serca. EKG ocenia miarowość i pracę serca, natomiast ECHO wykorzystuje falę ultradźwiękową celem obejrzenia budowy serca i grubości jego ścian.

Bardzo ważnym elementem diagnostyki jest również wywiad z pacjentem.

Zaburzenia oddechu – leczenie

Zawsze wdraża się leczenie przyczynowe. Jeśli zaburzenia oddechu wynikają z chorób przewlekłych, należy je ustabilizować. Jeśli natomiast z obecności ciała obcego – konieczne jest jego manualne usunięcie, np. podczas badania endoskopowego. Nowotwory leczy się chemioterapią i radioterapią, zaś polipy nosa bądź skrzywienie przegrody nosa leczy się chirurgicznie. W sytuacjach, gdy zaburzenia oddechu mają podłoże psychiczne, konieczne jest wsparcie psychoterapeuty. Przy chorobach przebiegających z zaburzeniem oddechu warto udać się do fizjoterapeuty. Rozluźni on nadmiernie spięte mięśnie oddechowe oraz nauczy kilku prostych technik oddechowych, które mogą okazać się pomocne przy epizodach zaburzeń.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Olej z czarnuszki tłoczony na zimno, dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Górnicka J., Choroby układu oddechowego, Wydawnictwo AWM, Warszawa 2012.
3. Kuś J., Rowińska-Zakrzewska E., Choroby układu oddechowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.