Zaburzenia oddechu

Aktualizacja: 9 kwietnia 2024

Zaburzenia oddechu mogą mieć podłoże fizjologiczne, pojawiają się np. u osób żyjących w ciągłym stresie lub bardzo silnie przeżywających sytuacje niebezpieczne, jak również mogą wynikać z patologii zdrowotnych (najczęściej chorób sercowo-naczyniowych lub układu oddechowego). Jeśli pojawiają się często, mają charakter przewlekły lub towarzyszą im inne dolegliwości należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym.

Zaburzenia oddechu – przyczyny

Do najczęstszych patologicznych przyczyn zaburzeń oddechu zaliczamy następujące:

• astma oskrzelowa;
• nowotwory układu oddechowego;
• odma opłucnowa;
• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP);
• rozedma;
• rozstrzenie oskrzeli;
• alergie, najczęściej wziewne;
• zapalenie płuc;
• utkwienie ciała obcego w drogach oddechowych lub w górnych drogach pokarmowych;
• skrzywienie przegrody nosa lub polipy nosa;
• zapalenie zatok;
• zatrucie organizmu;
• urazy głowy;
• niedokrwistość;
• nerwica;
• niewydolność mięśnia sercoweg.

I wiele innych. W praktyce wyróżniamy wiele rodzajów zaburzeń oddechu, a dokładne opisanie jego przebiegu umożliwia szybsze zidentyfikowanie patologii. Zwolnienie oddechu najczęściej stanowi konsekwencję chorób metabolicznych, zatruć lub schorzeń ośrodkowego układu nerwowego. To niebezpieczne zjawisko, ponieważ może prowadzić do niedotlenienia organizmu i upośledzenia pracy narządów wewnętrznych. Przyspieszony oddech pojawia się podczas wysokiej gorączki, cukrzycy, nadmiernego wysiłku fizycznego przy jednoczesnych problemach sercowych oraz niedokrwistości. Spłycony oddech może świadczyć o nowotworach czy hipotermii, natomiast uszkodzeniom układu oddechowego towarzyszy tzw. oddech Biota – epizody bezdechu, pomiędzy którymi oddech staje się bezładny.

Zaburzenia oddechu mogą jednak pojawiać się fizjologicznie, na przykład:

• podczas bardzo intensywnego treningu (nawet u osób zdrowych);
• w sytuacjach stresowych oraz silnych emocji (lęk, strach, szczęście).

Zdarza się, że mają podłoże idiopatyczne. Wówczas mimo zaburzeń oddechu nie stwierdza się przyczyn, które mogłyby je powodować. W takich sytuacjach warto zastanowić się, czy istnieją czynniki psychiczne, które mogłyby inicjować takie zaburzenia.

Zaburzenia oddechu – objawy

Zaburzenia oddechu mogą mieć rozmaity przebieg. Od spłycenia i spowolnienia oddechu, poprzez jego niemiarowość i epizody bezdechu, aż do przyspieszenia i pogłębienia. Szczególnie niebezpieczne są stany, gdy zaburzeniom oddechu towarzyszą jeszcze inne symptomy, np. takie jak sinica, duszności, zawroty głowy, omdlenia, uczucie ściskania w klatce piersiowej czy mroczki przed oczami. Jeśli pojawiają się niepokojące objawy należy jak najszybciej udać się do lekarza.

Diagnostyka zaburzeń oddechu

W rozpoznawaniu przyczyn zaburzeń oddechu największe znaczenie mają następujące badania:

• gazometria – badanie krwi wykorzystywane przeważnie w diagnostyce i monitorowaniu astmy, POChP, zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej czy chorób nerek. Oznacza się ważne parametry krwi, takie jak m.in. pH, ciśnienie parcjalne tlenu i dwutlenku węgla czy stężenie wodorowęglanów;
• spirometria – pomiar objętości i pojemności płuc w różnych fazach oddychania. Badanie jest bezpieczne i bezbolesne, przeprowadza się je przy użyciu urządzenia zwanego spirometrem. Wynik przedstawia minimum 3 krzywe w formie wykresów;
• RTG klatki piersiowej – badanie obrazowe wykonywane najczęściej przy podejrzeniu uszkodzenia, zablokowania lub schorzeń dotyczących układu oddechowego, w tym płuc;
• badanie endoskopowe jamy nosowej, zatok i krtani – wykonywane w znieczuleniu miejscowym, umożliwia uwidocznienie wyżej wymienionych struktur i w razie konieczności udrożnienie ich;
• EKG Holter i ECHO serca – przy podejrzeniu chorób serca. EKG ocenia miarowość i pracę serca, natomiast ECHO wykorzystuje falę ultradźwiękową celem obejrzenia budowy serca i grubości jego ścian.

Bardzo ważnym elementem diagnostyki jest również wywiad z pacjentem.

Zaburzenia oddechu – leczenie

Zawsze wdraża się leczenie przyczynowe. Jeśli zaburzenia oddechu wynikają z chorób przewlekłych, należy je ustabilizować. Jeśli natomiast z obecności ciała obcego – konieczne jest jego manualne usunięcie, np. podczas badania endoskopowego. Nowotwory leczy się chemioterapią i radioterapią, zaś polipy nosa bądź skrzywienie przegrody nosa leczy się chirurgicznie. W sytuacjach, gdy zaburzenia oddechu mają podłoże psychiczne, konieczne jest wsparcie psychoterapeuty. Przy chorobach przebiegających z zaburzeniem oddechu warto udać się do fizjoterapeuty. Rozluźni on nadmiernie spięte mięśnie oddechowe oraz nauczy kilku prostych technik oddechowych, które mogą okazać się pomocne przy epizodach zaburzeń.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Tłoczony na zimno olej z czarnuszki egipskiej dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Górnicka J., Choroby układu oddechowego, Wydawnictwo AWM, Warszawa 2012.
3. Kuś J., Rowińska-Zakrzewska E., Choroby układu oddechowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.