Wysięk w uchu

Wysięk w uchu jest podstawowym objawem wysiękowego zapalenia ucha, którego przyczynę stanowi stan zapalny wyściółki trąbki słuchowej, jamy bębenkowej i komórek powietrznych wyrostka sutkowatego kości skroniowej. To jedno z najczęstszych schorzeń wieku dziecięcego, choć może rozwinąć się także u osoby dorosłej.

Wysięk w uchu – przyczyny

Przyczyną wysięku w uchu jest choroba nazywana wysiękowym zapaleniem ucha, czego istotę stanowi zaleganie płynu w przestrzeniach ucha środkowego. W perspektywie czasu prowadzi to do utrzymywania się długotrwałego niedosłuchu typu przewodnictwa. Etiopatogeneza jest złożona. Do czynników ryzyka zalicza się:

• nieprawidłową funkcję trąbki słuchowej;
• wystąpienie ostrego zapalenia ucha środkowego;
• alergię;
• zakażenia bakteryjne;
• rozszczep podniebienia;
• zespoły genetyczne, zwłaszcza zespół Downa i zespół Kartagenera;
• sztuczne karmienie (zbyt wczesne wprowadzenie kazeiny oraz pozycyjne zapalenie uszu przy poziomym ułożeniu noworodka do karmienia butelką);
• wcześniactwo;
• zespół nieruchomych rzęsek;
• niedobory żywieniowe.

Na drodze tych różnych mechanizmów uruchamiana jest kaskada procesów, prowadzących do trwałych zmian w obrębie wyściółki jamy bębenkowej. W większości przypadków wysiękowe zapalenie ucha ma charakter łagodny i ustępuje samoistnie, jednak w około 30% przebiega przewlekle lub nawrotowo.

Zobacz również: Ropna wydzielina z zatok.

Wysięk w uchu – objawy

Wysiękowe zapalenie w uchu wyróżnia się skąpoobjawowym, podstępnym przebiegiem. Pojawia się wysięk w jamie bębenkowej, przy czym błona ta pozostaje nieuszkodzona, jednak drożność trąbki słuchowej jest zaburzona. Wydzielina w uchu środkowym przyjmuje formę surowiczą lub śluzową.

Postać ostra choroby trwa do 10 dni, jednak znacznie częściej diagnozuje się postać przewlekłą, trwającą powyżej 3 miesięcy. Przeważnie choroba pojawia się u pacjentów od 1. roku życia do wieku przedszkolnego. Długoterminowe następstwa wysięku w uchu to przede wszystkim zmiany strukturalne błony bębenkowej. U pacjentów częściej występuje również przewlekłe perlakowe zapalenie ucha środkowego.

Diagnostyka wysięku w uchu

W diagnostyce wysiękowego zapalenia ucha kluczową rolę odgrywa prawidłowo przeprowadzony wywiad z pacjentem. Istotne są pytania o obecność i symetrię niedosłuchu, rozwój mowy, trudności w szkole, rozwój psychoruchowy, upośledzenie oddychania przez nos, bezdechy senne, chrapanie, po czym sprawdza się słuch klasycznym badaniem. Następnie wykonuje się badanie otolaryngologiczne – klasyczną otoskopię, otoskopię ze wziernikiem Siegla umożliwiającą ocenę ruchomości błony bębenkowej bądź otoskopię przy pomocy mikroskopu czy endoskopu. Ruchomość błony bębenkowej można ocenić także przy pomocy próby Valsalvy. Na końcu wykonuje się badanie słuchu przy pomocy audiometrii tonalnej i impedancyjnej.

Wysięk w uchu – leczenie

Wobec małej skuteczności leczenia zachowawczego podstawą postępowania przy wysięku w uchu jest leczenie chirurgiczne: adenotomia oraz drenaż wentylacyjny ucha środkowego. W drenażu jamy bębenkowej stosuje się ponadto transtympanalne lub podpierścieniowe dreny długoterminowe.

W bezobjawowym wysiękowym zapaleniu ucha (czyli w blisko 50% przypadków) na pierwszy rzut rekomenduje się próbę leczenia zachowawczego. Może być ono skuteczne do 3 miesięcy trwania choroby. Mogą to być np. leki przeciwzapalne i mukolityczne, środki obkurczające w postaci kropli do nosa, inhalacje. Nie zaleca się jednak stosowania leków antyhistaminowych, a także doustnych i donosowych steroidów. Jeżeli leczenie zachowawcze jest nieskuteczne, pacjenta kwalifikuje się do zabiegu operacyjnego.

Domowe sposoby na wysięk w uchu

Nie istnieją domowe sposoby na leczenie wysiękowego zapalenia ucha czy pozbywania się wysięku. Wszelkie próby uznaje się wręcz za wysoce niebezpieczne, które mogą doprowadzić do pogorszenia lub utraty słuchu. Zalecana jest wizyta u otorynolaryngologa. W trakcie leczenia pacjent powinien zrezygnować z nurkowania czy zanurzania pod wodą całej głowy, np. w kąpieli.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Prauzińska M., Efektywność leczenia wysiękowego zapalenia ucha środkowego u dzieci, Poznań 2013.
2. Kuczkowski J., Aktualne problemy w rozpoznawaniu i leczeniu ostrego i wysiękowego zapalenia ucha środkowego, Forum Medycyny Rodzinnej, 4/2011.
3. Pokorna-Kałwak D., Jazienicka-Kiełb A., Stany zapalne uszu u dzieci. Leczenie wspomagające przy antybiotykoterapii, Lekarz POZ, 1/2023.
4. Niemczyk E. Dębska M., Zawadzka-Głos L., Wysiękowe zapalenie ucha – problem nadal aktualny, Nowa Pediatria, 1/2014.