Skóra atopowa pojawia się w przebiegu przewlekłej choroby dermatologicznej – atopowego zapalenia skóry. Ma ona swój początek najczęściej już we wczesnym dzieciństwie i utrzymuje się przez całe życie. Cechą charakterystyczną takiej skóry jest jej skrajna suchość, łuszczenie się oraz czerwone, swędzące plamy pojawiające się w różnych miejscach na ciele. Niezbędna jest konsultacja dermatologiczna.
Skóra atopowa – charakterystyka
Wykazano, że skład lipidowy warstwy rogowej naskórka u chorych na atopowe zapalenie skóry jest wyraźnie zmieniony, zwłaszcza w obrębie zmian skórnych. Dotyczy to głównie obniżonej zawartości ceramidów, jak również zmniejszenia ich swoistych rodzajów. Są one ułożone w skórze inaczej niż w przypadku osób niechorujących na atopowe zapalenie skóry. Udowodniono ponadto, że korneocyty u osób chorych są znacznie mniejsze niż u osób zdrowych. Tak wyraźne naruszenie bariery ochronnej skóry umożliwia przedostawanie się alergenów i drobnoustrojów do jej głębszych warstw, ich interakcje z komórkami prezentującymi antygen oraz prowadzi do nadmiernej odpowiedzi immunologicznej, co z kolei wywołuje rozwój stanu zapalnego i świądu. Charakterystyczne cechy skóry atopowej:
- nadmierna, patologiczna suchość skóry przebiegająca ze złuszczaniem się naskórka;
- zaczerwienienie i swędzenie skóry w miejscach rumienia;
- świąd nasilający się podczas spocenia ciała, a więc np. w upalne dni czy po aktywności fizycznej;
- czerwone, niewielkie wykwity skórne pojawiające się w skupiskach;
- łuszczenie naskórka w formie płatów.
Nierzadko atopowe zapalenie skóry rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie, przy czym częstość występowania zmian skórnych określa się na poziomie 45% do 6. miesiąca życia, 60% do 1. roku życia i 85% do 5. roku życia. Szacuje się, że atopowe zapalenie skóry dotyczy 2-10% dorosłych. Wszystko dlatego, że choć jest to choroba przewlekła, u sporej części pacjentów ulega wygaszeniu lub długotrwałej remisji w momencie osiągnięcia dorosłości. Atopowe zapalenie skóry u noworodka, niemowlęcia lub dziecka do 2. roku życia najczęściej umiejscawia się na główce, czole i policzkach. U dorosłych i starszych dzieci miejscem docelowym zmian może być dowolna część ciała, zwykle jednak twarzy, dekolt, przedramiona, podudzia, zgięcia kończyn.
Skóra atopowa – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną występowania skóry atopowej jest atopowe zapalenie skóry (AZS). W przebiegu choroby kluczową rolę odgrywają zarówno czynniki immunologiczne – I i IV mechanizm reakcji alergicznej według klasyfikacji Gella i Coombsa, jak i czynniki niealergiczne. Dokładne przyczyny choroby nie zostały jednak poznane. Niewątpliwe jest to choroba dziedziczona poligenowo, a dziedziczeniu podlega jedynie predyspozycja do wystąpienia atopii. U pacjentów pojawia się predyspozycja do wytwarzania IgE-zależnej nadwrażliwości na antygeny zewnątrzpochodne i wewnątrzpochodne. Czynnikami ryzyka nasilającymi zmiany w obrębie skóry atopowej są:
- wysoka wilgotność powietrza;
- przebywanie w zanieczyszczonych miejscach, gdzie w powietrzu unoszą się np. spaliny, kurz, pestycydy i herbicydy;
- jednoczesna alergia pokarmowa na jajka, ryby, soję i orzeszki arachidowe;
- silny stres;
- wysoka lub skrajnie niska temperatura.
Dąży się do tego, aby uzyskać remisję lub nawet trwałe wyciszenie objawów choroby, co u wielu pacjentów jest możliwe przy współpracy z doświadczonym dermatologiem.
Pielęgnacja skóry atopowej
Podstawą leczenia skóry atopowej jest połączenie codziennej terapii emolientowej i właściwej pielęgnacji skóry z leczeniem przeciwzapalnym. Jednocześnie rekomenduje się unikanie kontaktu z prowokującymi alergenami i czynnikami drażniącymi. Kosmetyki emolientowe powinny być dobierane indywidualnie w zależności od stopnia suchości skóry, aktywności dziennej i nocnej oraz ewentualnej alergii kontaktowej. Ich celem jest rekonstrukcja lipidów uszkodzonej bariery naskórkowej, a najlepiej sprawdzają się wówczas mieszaniny tłuszczów występujących fizjologicznie w warstwie rogowej.
Oczyszczanie skóry atopowej musi być dokładne, ale delikatne. Nie poleca się długich kąpieli – powinny one trwać maksymalnie 5 minut i mieć temperaturę 27-30 stopni C. Najlepiej do wody dodać wybrany olejek, który dodatkowo zregeneruje i ochroni skórę. Systematycznie (np. 1-2 razy w tygodniu) do wody należy dodać również odrobinę soli himalajskiej lub soli fizjologicznej, co zmiękczy i usunie martwy naskórek.
Kolagen do picia na stawy i skóręKolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...
Kapsułki z kwasem hialuronowymKwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Millan M., Mijas J., Atopowe zapalenie skóry – patomechanizm, diagnostyka, postępowanie lecznicze, profilaktyka, Nowa Pediatr 2017; 21(4): 114-122.
- Woldan-Tambor A., Zawilska J., Atopowe zapalenie skóry (AZS) – problem XXI wieku, Farm Pol, 2009, 65(11): 804-811.
- Spałek K., Palacz-Wróbel M., Pielęgnacja skóry w atopowym zapaleniu skóry – studium przypadku, Aesthetic Cosmetology and Medicine 5 / 2022 / vol. 11.
Zostaw komentarz