Skąd się bierze katar?

Skąd się bierze katar, co może go powodować i w jaki sposób wpływa on na samopoczucie? Te podstawowe informacje powinna znać każda osoba, ponieważ katar jest powszechnie spotykaną dolegliwością towarzyszącą niemal każdej grypie i przeziębieniu. Szacuje się natomiast, że większość populacji zmaga się z tymi chorobami przynajmniej dwa razy w roku.

Skąd się bierze katar?

Katar to inaczej ostry nieżyt błony śluzowej nosa. Stanowi konsekwencję zakażenia górnych dróg oddechowych, najczęściej o podłożu wirusowym. Występuje jako objaw ostrego zapalenia błon śluzowych, wywołanego przez wirusy z ponad 230 typów. Wśród nich wyróżnia się między innymi:

• rhinowirusy (110 typów, są zagrożeniem głównie wiosną, latem i jesienią);
• coronawirusy (powyżej 30 typów, atakują zimą i wczesną wiosną);
• adenowirusy (stanowią zagrożenia w ciągu całego roku).

Katar wywołany przez patogeny wirusowe różni się swoim wyglądem i przebiegiem od tego wywołanego patogenami bakteryjnymi i alergenami. Po wniknięciu czynników drażniących lub patogenów do organizmu, układ immunologiczny uaktywnia się i zaczyna się bronić. Konsekwencją tego jest m.in. podrażnienie błon śluzowych górnych dróg oddechowych, a więc i nadmierne wydzielanie ochronnego śluzu. Zdolność do jego syntezy mają również nabłonki znajdujące się w obrębie zatok. Tworzenie się kataru można więc przedstawić jako 3 etapy chorobowe:

• faza naczyniowa – trwa do 5 dni, a w jej przebiegu uruchamiane są pierwsze reakcje obronne organizmu, w tym produkcja śluzu pod postacią kataru oraz chrypka, zmęczenie czy gorączka;
• faza komórkowa – śluz komórkowy zmienia swoją konsystencję i zaczyna gęstnieć. Dlatego staje się trudny do usunięcia i zaczyna zalegać w zatokach i przewodach nosa. Towarzyszą temu: niedrożność ujść zatokowych i trąbek słuchowych, suchość w ustach czy zaburzenia smaku i węchu;
• wtórne zakażenie bakteryjne – jest to faza, która nie występuje w sposób stały. Dotyczy głównie pacjentów, u których katar pierwotny nie został doleczony lub u których choroba ma tendencję do częstego nawracania. W przebiegu zakażenia bakteryjnego wydzielina z nosa zmienia swoje zabarwienie i staje się nieprzyjemnie pachnąca.

Można zatem podsumować, że katar jest wydzieliną tworzącą się samoistnie w odpowiedzi na chorobę, której główną rolą jest ochrona górnych dróg oddechowych. Trwa do momentu, do którego organizm walczy z patogenami.

Katar wirusowy, bakteryjny a alergiczny

Katar może zostać wywołany przez wirusy, bakterie lub alergeny, a każdy z nich różni się przebiegiem i wyglądem. Wszystkie 3 rodzaje można opisać w skrócie następująco:

• katar wirusowy – wodnisto-śluzowy wyciek z nosa, zwykle z umiarkowanym zatkaniem zatok;
• katar bakteryjny – śluzowo-ropna wydzielina z nosa, która może przybierać zielone zabarwienie i nieprzyjemny zapach;
• katar alergiczny – wodnisty katar, któremu przeważnie towarzyszą: świąd nosa, kichanie, łzawienie oczu.

Rozpoznanie odpowiedniego czynnika sprawczego ma ogromne znaczenie dla dalszego leczenia. W przypadku alergii stosuje się bowiem leki przeciwhistaminowe i dąży do eliminacji alergenu z otoczenia pacjenta. Przy infekcjach bakteryjnych zastosowanie znajdują antybiotyki, natomiast przy infekcjach wirusowych pacjentowi podaje się leki przeciwwirusowe bądź zaleca domowe metody poprawy odporności.

Jak wyleczyć katar?

Stan zapalny błon śluzowych nosa, będący bezpośrednią przyczyną kataru, utrzymuje się zwykle 5-7 dni. Niestety, przebycie kataru nie daje żadnej odporności na kolejne zachorowanie, a wiele osób doświadcza tej dolegliwości nawet kilkukrotnie w ciągu roku. Powszechnie twierdzi się, że walka z katarem jest beznadziejna i trzeba go po prostu przeczekać, choć w rzeczywistości warto w tym czasie działać przyczynowo (jeśli jest to możliwe) oraz stosować domowe metody łagodzące katar i poprawiające odporność. Pozwala to na szybszy powrót do zdrowia i pełnej sprawności. Do takich domowych metod zalicza się między innymi:

• suplementację witaminy D, witaminy C, kwasów tłuszczowych Omega 3, Chlorelli, aceroli;
• picie dużej ilości wody, aby rozrzedzać gęstą wydzielinę;
• inhalacje z dodatkiem olejków eterycznych, ziół, soli kłodawskiej;
• sen i odpoczynek, podczas którego organizm się regeneruje i intensywniej zwalcza patogeny.

Nawracający lub bardzo uciążliwy katar warto skonsultować z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szamborski R., Katar – etiologia i skuteczne leczenie, Farmacja Polska, 10/2009.
2. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.