Rumień alergiczny (inaczej: alergiczne zaczerwienienie skóry) to bardzo często obserwowana dolegliwość związana z nadwrażliwością skóry na różnego rodzaju czynniki nazywane alergenami. Dokładniej mówiąc, podłożem tego jest nadmierna reakcja układu immunologicznego, co przyczynia się do produkcji czynników zapalnych i wzrostu przepuszczalności naczyń krwionośnych. Taki rumień pojawia się w przebiegu różnego rodzaju alergii, zwłaszcza alergii kontaktowych i alergii słonecznych.
Spis treści
Rumień alergiczny – przyczyny
Rumień alergiczny tworzy się w konsekwencji zetknięcia się skóry z alergenem, znajdującym się w kosmetykach, odzieży, lekach, biżuterii, roślinach czy innych przedmiotach, w których znajdować się mogą związki uczulające. Alergen wywołuje nadmierną odpowiedź immunologiczną, wskutek której dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i włosowatych biegnących w skórze i pod nią, a także do wzrostu przepuszczalności ich ścian. Jednocześnie miejsce ma wysoka produkcja czynników prozapalnych, w tym histaminy. Wszystko łącznie powoduje wystąpienie charakterystycznego rumienia na ciele. Niestety przyczyny alergii wciąż nie zostały w pełni poznane. Uważa się, że na ich rozwój wpływają czynniki środowiskowe, genetyczne i osobnicze.
Jak wygląda rumień alergiczny?
Rumień alergiczny powstaje po kontakcie skóry z różnego rodzaju przedmiotami i/lub substancjami, dlatego stosunkowo łatwo jest go rozpoznać. Przykładowo osoba, która doświadcza tego objawu w obrębie dłoni po ich wcześniejszym nakremowaniu bądź ręcznym umyciu naczyń może podejrzewać, że jest uczulona na pewien składnik zawarty w kremie lub w płynie do mycia naczyń. Taki rumień objawia się pod postacią dobrze odgraniczonego, czerwonego przebarwienia, które samoistnie ustępuje po kilku godzinach braku styczności z alergenem.
Rumień alergiczny to jednak nie tylko czerwona plama w miejscu, gdzie alergen stykał się z ciałem. W jej obrębie zauważyć można zazwyczaj drobną wysypkę, której towarzyszy pieczenie, świąd, a w niektórych przypadkach także mniejszy lub większy obrzęk. Skóra jest nieco cieplejsza od tej otaczającej ją, niezmienionej, a pacjent ma wrażenie jej ściągnięcia. Przy rumieniu alergicznym zaobserwować można również tzw. wyprysk kontaktowy. W jego przebiegu wykwitem pierwotnym jest rumień wraz z grudką wysiękową, która w krótkim czasie przekształca się w pęcherzyk. Pęknięcie pęcherzyka wywołuje bolesną nadżerkę, strupek oraz zliszajowacenie naskórka. Wszelkie zmiany związane z rumieniem alergicznym lub wypryskiem kontaktowym ustępują bez pozostawienia blizn, nie wolno ich jednak rozdrapywać czy samodzielnie usuwać.
Badania alergologiczne
Diagnostyka rumienia alergicznego odbywa się w gabinecie lekarza alergologa. Wykonuje on wybrane testy alergiczne, mające na celu zidentyfikowanie czynnika, który wywołuje nadmierną reakcję układu immunologicznego. Najczęściej pacjentowi zaleca się więc następujące badania:
- badanie krwi, zwłaszcza w kontekście oznaczenia przeciwciał IgE, choć przy okazji rekomenduje się także morfologię krwi i poziom hormonów;
- skórny test alergiczny płatkowy – na skórze pleców przykleja się wiele plasterków nasączonych różnymi alergenami. Po około 24-48 godzinach pacjent przychodzi ponownie do gabinetu lekarza, aby zdjąć plasterki i ocenić reakcję skóry na długotrwały kontakt z alergenami;
- skórny test alergiczny punktowy – na skórę przedramienia nanosi się krople preparatu zawierające różne alergeny, a następnie wykonuje delikatne nakłucie naskórka, aby mogły one przedostać się do organizmu. Następnie po 15 minutach ocenia się reakcję skóry na kontakt z tymi związkami.
To najczęściej wykonywane badania alergiczne uznawane przy okazji za wysoce swoiste. Przy podejrzeniu alergicznego rumienia świetlnego badanie alergologiczne obejmuje kontrolowane naświetlanie skóry.
Rumień alergiczny – leczenie
Podstawowym działaniem przy rumieniu alergicznym jest całkowite wykluczenie kontaktu ze zidentyfikowanym alergenem. Jeśli więc był to lateks, pacjentowi zaleca się unikanie noszenia lateksowych rękawiczek. Natomiast jeśli był to konkretny składnik kosmetyku, pacjent musi dokładnie czytać składy produktów kosmetycznych i wybierać wyłącznie takie, w których tego składnika nie ma. W niektórych przypadkach (głównie przy alergiach pokarmowych, alergiach wziewnych i alergiach na sierść zwierząt) istnieje możliwość terapii odczulającej, trwa ona jednak kilka lat i wiąże się z pewnymi nakładami finansowymi.
Co na rumień alergiczny?
Doraźnie przy rumieniu alergicznym zastosować można maści przeciwhistaminowe lub doustne leki przeciwalergiczne zalecone przez lekarza. Sprawdzą się też chłodne kompresy, które łagodzą pieczenie, świąd i ból. Podobne działanie wykazują kompresy z chłodnego naparu z rumianku. Rosnącą popularnością cieszy się olej z czarnuszki siewnej, ponieważ udowodniono, że ma on bardzo silne działanie przeciwalergiczne. Taki olej można stosować miejscowo na zmiany skórne, jak również zdecydować się na jego długotrwałą, systematyczną suplementację.
Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalnyCzarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Narbutt J., Choroby alergiczne skóry w praktyce lekarza rodzinnego, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2021.
- Karny A., Nesterowicz M., Baran A., Krahel J., Flisiak I., Podejrzenie alergicznego kontaktowego zapalenia skóry ze zmianami przypominającymi rumień wielopostaciowy, Przegląd Dermatologiczny, 6/2021.
- Lewandowska I., Wyprysk, czyli egzema jako jedna z najczęstszych chorób alergicznych skóry, Pielęgniarstwo Polskie, 2013, 2 (48), 132-136.
Zostaw komentarz