Obniżenie narządu rodnego

Obniżenie narządu rodnego (łac. descensus genitalis) to problem ginekologiczny wielu kobiet, zwłaszcza po przebytych porodach siłami natury. Dolegliwość dotyczy obniżenia się narządów rodnych poniżej swojego fizjologicznego położenia. W skrajnych przypadkach macica może być widoczna w przedsionku pochwy lub może wręcz z niego wypadać. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz ginekolog oraz fizjoterapeuta uroginekologiczny.

Obniżenie narządu rodnego – przyczyny

Głównym czynnikiem ryzyka obniżenia narządu rodnego u kobiet jest ciąża i poród, zwłaszcza siłami natury. Ryzyko dodatkowo wzrasta, gdy dziecko ma dużą masę lub duży obwód główki, kobieta ma powyżej 35 lat oraz gdy podczas porodu pojawiły się komplikacje wymagające np. użycia kleszczy. Inne czynniki ryzyka to:

• choroby przewlekłe przebiegające z chronicznym kaszlem lub zaparciami, np. przewlekła obturacyjna choroba płuc, rozedma płuc lub choroba Leśniowskiego-Crohna;
• osłabienie mięśni dna miednicy i mięśni brzucha wskutek siedzącego trybu życia;
• przebyte operacje ginekologiczne;
• przedłużająca się druga faza porodu naturalnego;
• defekty syntezy i jakości kolagenu.

Wyróżnia się kilka rodzajów obniżenia narządu rodnego:

• urethrocystocele – obniżenie cewki moczowej;
• cystocele – obniżenie pęcherza moczowego i uwypuklenie go przez przednią ścianę pochwy;
• cystourethrocele – połączenie dwóch powyższych dolegliwości;
• rektocele – obniżenie odbytnicy i uwypuklenie jej przez tylną ścianę pochwy;
• enterocele – obniżenie odbytnicy i jelita cienkiego;
• descensus uteri – obniżenie macicy.

Stwierdzenie rodzaju obniżenia narządu rodnego ma największe znaczenie dla planowanej terapii. Diagnostyka opiera się głównie na badaniu USG (przezbrzusznym i przezpochwowym), badaniu per rectum oraz badaniu per vaginam.

Obniżenie narządu rodnego – objawy

Obniżenie może dotyczyć pęcherza moczowego, macicy, pochwy i odbytnicy. Charakterystycznymi objawami są:

• nietrzymanie moczu, parcia naglące;
• uczucie niepełnego opróżniania pęcherza moczowego lub uczucie zalegania stolca po defekacji;
• częste infekcje dróg moczowych lub pochwy;
• zaparcia;
• bóle pleców wskutek rozciągnięcia więzadeł podwieszających narządy miednicy mniejszej;
• uczucie ciała obcego w pochwie;
• uczucie bólu lub przeszkody podczas współżycia.

Jeśli obniżenie narządu rodnego jest już zaawansowane, może dojść do rozwoju wodonercza, ponieważ miejsce ma wówczas podgięcie moczowodów. Wyróżniamy ponadto 3-stopniową skalę, na podstawie której ocenia się zaawansowanie obniżenia narządu rodnego:

• I – najniższy punkt obniżenia lokalizuje się wewnątrz pochwy, do 1 cm ponad wejściem do niej;
• II – najniższy punkt obniżenia lokalizuje się między 1 cm powyżej a 1 cm poniżej wejścia do pochwy;
• III – najniższy punkt obniżenia lokalizuje się poza wejściem do pochwy.

Obraz kliniczny w dużej mierze zależy właśnie od zaawansowania problemu.

Obniżenie narządu rodnego – leczenie

Przy obniżeniu narządu rodnego podstawą jest długotrwała fizjoterapia. Może ona trwać nawet do roku, jednak wyróżnia się bardzo dobrymi efektami, bezpieczeństwem i nieinwazyjnością. Pierwszym elementem fizjoterapii jest edukacja pacjentki. Powinna zmienić nawyki w toalecie, wprowadzić do życia odpowiednio dobraną aktywność fizyczną, a nawet zwrócić uwagę na przyjmowane suplementy diety. Następnym etapem jest wzmacnianie mięśni dna miednicy, które odpowiadają za utrzymywanie narządu rodnego we właściwej pozycji. Ćwiczenia początkowo odbywają się pod kontrolą fizjoterapeuty, per vaginam i/lub per rectum. Gdy pacjentka przyswoi zasady świadomego aktywowania mięśni dna miednicy i łączenia go z oddechem, wprowadza się ćwiczenia ogólnoustrojowe, równoważne i koordynacyjne z elementami ćwiczeń dna miednicy.

Przy obniżeniu narządu rodnego kluczowa jest pessaroterapia. Silikonowe pessary działają jak wewnętrzna podpora utrzymująca tkanki na właściwej pozycji. Muszą być dobrane do rozmiaru kanału rodnego pacjentki. Bardzo ważne jest utrzymywanie ich w czystości i umiejętne wkładanie do pochwy, aby nie doszło do podrażnień i owrzodzeń. Na wizycie pacjentka jest przeszkolona z tego zakresu.

Jeśli obniżenie narządu rodnego nie reaguje na leczenie zachowawcze, pogłębia się lub jest już na tyle zaawansowane, że fizjoterapia nie przyniesie rezultatów, pacjentkę kieruje się na leczenie operacyjne. Po operacji również wskazana jest rehabilitacja.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Tanzberger R., Kuhn A., Mobs G., Baumgartner U., Dno miednicy, fizjologia, patologia, diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.
2. Baranowski W., Rogowski A., Uroginekologia, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2018.
3. Rechberger T., Bartuzi A., Perżyło K., Zaburzenia statyki narządu rodnego – przyczyny, diagnostyka, symptomatologia i leczenie, Przegląd Menopauzalny, 3/2011.