Nadmierne wydzielanie potu

Aktualizacja: 10 marca 2025

Nadmierne wydzielanie potu jest uciążliwym zjawiskiem, najczęściej związanym z problemami hormonalnymi, choć może też mieć podłoże idiopatyczne (bez wyraźnych przyczyn). Choć nie stanowi zagrożenia życia, znacznie pogarsza jego jakość i nierzadko prowadzi nawet do wycofania społecznego. Jeśli domowe sposoby przeciwdziałania nadmiernej potliwości nie działają, należy skonsultować się z lekarzem.

Nadmierne wydzielanie potu – przyczyny

Klinicznie nadmierne wydzielanie potu można podzielić na wtórne i pierwotne. Problem wtórny może być wywołany przyjmowanymi lekami (najczęściej przeciwdepresyjnymi) lub współistniejącymi chorobami. Możliwe jego przyczyny to zwłaszcza:

• zaburzenia hormonalne, np. guzy chromochłonne nadnerczy, akromegalia, cukrzyca;
• zmiany hormonalne na pewnym etapie życia, np. ciąża, menopauza, andropauza;
• zaburzenia neurologiczne, np. choroba Parkinsona, udar mózgu, uszkodzenia rdzenia kręgowego;
• infekcje miejscowe i ogólnoustrojowe;
• zespół odstawienny alkoholu;
• nowotwory, np. chłoniaki.

Infekcje oraz krwotoki do ośrodkowego układu nerwowego mogą powodować nadmierną potliwość ciała po przeciwnej stronie do uszkodzeń.

Przyczyna pierwotnej nadmiernej potliwości nie została poznana. Uważa się jednak, że wiąże się ona ze zwiększoną aktywnością współczulnego układu nerwowego, w którym acetylocholina jest transporterem między zakończeniami włókien nerwowych a gruczołami potowymi. Pierwotna nadpotliwość najczęściej pojawia się już w dzieciństwie i utrzymuje w życiu dorosłym.

Nadmierne wydzielanie potu – objawy

Z reguły człowiek w ciągu jednego dnia wydziela około 500 ml potu, przy czym miejscami najbardziej potliwymi są stopy, dłonie, pachy, okolice intymne. Jednak w niektórych patologicznych sytuacjach ilość ta może wzrosnąć nawet do 3 litrów dziennie, co uznawane jest za wysoce niepokojące. W takiej sytuacji pojawia się ryzyko odwodnienia organizmu, co niesie za sobą konsekwencje ogólnoustrojowe.

Nadmierne wydzielanie potu może skutkować wystąpieniem innej choroby lub zaostrzeniem już istniejącej, zwłaszcza łuszczycy lub niewydolności nerek. Omawiany problem wpływa też negatywnie na jakość życia, ponieważ przyczynia się do wystąpienia trudności w pracy oraz kłopotów w kontaktach z przyjaciółmi i w relacjach intymnych. Może sprzyjać pojawieniu się infekcji bakteryjnych, grzybiczych, zmian wypryskowych.

Nadmierne wydzielanie potu – diagnostyka i leczenie

Diagnozując nadmierną potliwość ciała, w pierwszej kolejności należy ustalić jej typ – pierwotny lub wtórny. Pierwotny problem jest częstszy. Jeśli to możliwe (a taka możliwość istnieje niekiedy w przypadku nadpotliwości wtórnej), należy wdrożyć leczenie przyczynowe. W związku z tym, w przypadku gdy nadpotliwość została spowodowana przyjmowaniem określonych leków, należy je odstawić i zamienić na inne. Jeśli zaś jest konsekwencją cukrzycy, farmakoterapią i modyfikacją diety można uzyskać ustabilizowanie choroby, co wpływa na regulację czynności gruczołów potowych.

Zobacz również: Domowy antyperspirant – jak go wykonać?

W przypadku nadmiernej potliwości pierwotnej zazwyczaj pozostaje pacjentowi leczenie objawowe. Głównymi składnikami preparatów miejscowych są sole glinu. Produkty zawierające heksahydrat chlorku glinu są współcześnie uznawane za najskuteczniejsze dostępne antyperspiranty. Mechanizmem działania tej substancji jest interakcja pomiędzy chlorkiem aluminium a keratyną w kanałach potowych. Można też stosować leki ogólnoustrojowe, okłady, radiofrekwencję mikroigłową, ultradźwięki, moczenia ciała w soli fizjologicznej, iniekcje toksyną botulinową, zabiegi z zakresu jonoforezy, laseroterapię bądź mikrofale. Metody powinny być stosowane indywidualnie dla każdego pacjenta. Często dobiera się je metodą prób i błędów.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Sazanów-Lubelski J., Bergler-Czop B., Barasińska P., Noga N., Nadpotliwość – patogeneza i metody leczenia, Przegl Dermatol 2018, 105, 523–533.
2. Jabłonowska O., Woźniacka A., Dziankowska-Bartkowiak B., Nadmierna potliwość – przyczyny i możliwości terapeutyczne, Przegl Dermatol 2020, 107, 246–256.
3. Walaszek M., Leczenie nadpotliwości, 5/2022.