Aktualizacja: 26 czerwca 2023
Hiperwitaminoza to stan odnoszący się do zbyt wysokiego poziomu poszczególnych witamin w organizmie człowieka. Rzadko dochodzi do niej drogą naturalną, np. przez nadmierne spożycie danego pokarmu, znacznie częściej natomiast bywa konsekwencją błędnej suplementacji. Zarówno nadmiar, jak i niedobór witamin może być dla człowieka niebezpieczny.
Przyczyny hiperwitaminozy
Najczęstszymi przyczynami hiperwitaminozy jest przedawkowanie witaminowych suplementów diety, zwłaszcza w odniesieniu do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Należy jednak wiedzieć, że nadmiar jakichkolwiek witamin w organizmie jest stosunkowo rzadko spotykany. Wiele z nich, w razie przedawkowania, usuwanych jest wraz z moczem. Organizm sam więc radzi sobie z ich nadmiernymi ilościami. O hiperwitaminozie można mówić w sytuacjach, gdy przez dłuższy czas przyjmujemy bardzo duże, większe niż rekomendowane, dawki danej witaminy. Czynnikiem ryzyka hiperwitaminozy jest dodatkowo przyjmowanie leków zwiększających ich wchłanianie w układzie pokarmowym.
Hiperwitaminoza – objawy
Poniżej przedstawiamy najczęściej występujące objawy hiperwitaminozy w odniesieniu do poszczególnych witamin:
- witamina A – silne bóle głowy, drażliwość, osłabienie, utrata apetytu, drgawki, nudności i wymioty, nadmierne wypadanie włosów, łamliwość paznokci, zaburzenia krzepnięcia krwi (z tendencją do krwotoków). Witamina A w bardzo dużych dawkach działa teratogennie, może przyczynić się do uszkodzenia płodu, w tym deformacji czaszki. Jej suplementacja nie jest więc zalecana kobietom ciężarnym;
- witamina C – ciężko o nadmiar witaminy C w ustroju, ponieważ ewentualne nadwyżki są wydalane wraz z moczem. Jeśli jednak dojdzie do hiperwitaminozy, pojawiają się biegunki, częstomocz, bóle nerek z tendencją do tworzenia się kamieni nerkowych;
- witamina D – w Polsce bardzo ciężko o jej nadmiar. Przeciwnie, znaczna większość społeczeństwa zmaga się z jej niedoborami. Jeśli jednak dojdzie do przedawkowania, pojawiają się objawy takie jak bóle brzucha, bóle głowy, zaburzenia rytmu serca, wymioty, wielomocz, biegunki;
- witamina E – nadmierne jej ilości transportowane są do nadnerczy bądź do tkanki tłuszczowej, a następnie wydalane z organizmu w przebiegu procesów fizjologicznych. Ewentualna hiperwitaminoza objawia się zaburzeniami trawienia, zmęczeniem i zaburzeniami widzenia;
- witamina K – nadmierna potliwość ciała, uderzenia gorąca, bóle wątroby, bóle mięśnia sercowego.
Może dojść również do przedawkowania witamin z grupy B:
- witamina B1 – drżenie mięśni, arytmia, zawroty głowy, alergie;
- witamina B2 – nudności i wymioty, bóle brzucha oraz inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego;
- witamina B3 – wypryski skórne, suchość skóry, zaczerwienienia skóry, świąd;
- witamina B4 – biegunki, nudności, niskie ciśnienie krwi, nadmierna potliwość ciała;
- witamina B5 – biegunki, reakcje uczuleniowe, arytmie;
- witamina B6 – objawy neurologiczne, w tym osłabienie czucia powierzchownego, drętwienie i mrowienie ciała;
- witamina B7 – bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki, wahania nastroju;
- witaminy B9 – niedobór witaminy B12 poprzez upośledzanie jej wchłaniania, różnego rodzaju dolegliwości pokarmowe;
- witaminy B12 – nadmierne reakcje uczuleniowe.
Obraz kliniczny może różnić się w zależności od odporności, wieku i stanu zdrowia danej osoby, a także od poziomu przedawkowanej witaminy w organizmie.
Leczenie hiperwitaminozy
Hiperwitaminozę leczy się poprzez odstawienie danego suplementu diety, ewentualnie przez ograniczenie spożycia pokarmu bogatego w daną witaminę. W skrajnych przypadkach pojawia się konieczność farmakoterapii, zwykle objawowej. Przykładowo, przy nadmiernej odpowiedzi układu immunologicznego wskutek hiperwitaminozy pacjent może otrzymywać leki antyhistaminowe. Jeśli zmagamy się z dolegliwościami trawiennymi można wspomagająco sięgnąć po zioła, np. napary z mięty lub kopru włoskiego. Diagnostyką i leczeniem hiperwitaminozy najczęściej zajmuje się lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Nowosad K., Witamina D: metabolizm, funkcje oraz toksyczność, Nauki Przyrodnicze i Medyczne, 4/2020.
- Gryszczyńska A., Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy, Postępy Fitoterapii, 4/2009.
- Gawęcki J., Witaminy, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2002.
Zostaw komentarz