Algodystrofia opisuje zespół objawów dotyczących głównie kończyn. Wyróżnia się przewlekłymi dolegliwościami bólowymi i innymi objawami, prowadzącymi ostatecznie do znacznego upośledzenia czynności tej kończyny. Przyczyną algodystrofii jest najczęściej uraz. Inna nazwa omawianego problemu brzmi zespół Sudecka.
Spis treści
Algodystrofia – przyczyny
Algodystrofia jest rzadko występującym powikłaniem złamania kości oraz udaru mózgu. W pierwszym przypadku pojawia się najczęściej w przebiegu złamania dalszego końca kości promieniowej i tym samym dotyczy kończyny górnej. Uważa się wręcz, że jeśli po 1-2 tygodniach od operacji lub urazu ręki utrzymuje się dokuczliwy ból spoczynkowy, obrzęk i ograniczenie ruchomości palców, to u ponad 90% pacjentów już w ciągu miesiąca rozwinie się pełnoobjawowa algodystrofia.
Szczególnym czynnikiem ryzyka jest zbyt ciasny opatrunek gipsowy zakładany na złamanie. Rozwija się wówczas stopniowo narastający obrzęk, który uciska na okoliczne naczynia, nerwy i tkanki miękkie. Specjaliści przeprowadzili ciekawe badanie, podczas którego mierzyli ciśnienie pod opatrunkiem gipsowym, stwierdzając statystycznie istotnie wyższe wartości ciśnienia u tych chorych, u których potem rozwinęła się algodystrofia. Odnotowano również bezpośrednią korelację między wyższym ciśnieniem pod gipsem a występowaniem obrzęku palców.
Algodystrofia – objawy
Objawy algodystrofii są jednocześnie kryteriami diagnostycznymi. Aby rozpoznać omawianą dolegliwość, należy zdiagnozować przynajmniej jeden objaw podmiotowy (zgłaszany przez pacjenta) z wymienionych:
- przeczulica;
- różnice ucieplenia i zabarwienia skóry kończyny w porównaniu do zdrowej;
- obrzęk;
- różnica potliwości kończyny w porównaniu do zdrowej;
- ograniczenie ruchomości kończyny;
- osłabienie i drżenie kończyny;
- dystonia;
- obecność zmian troficznych skóry, włosów i paznokci.
Jak również jednocześnie należy potwierdzić przynajmniej 2 z powyższych objawów na drodze badania klinicznego. Wyróżnia się 3 etapy algodystrofii, a przejścia pomiędzy nimi są płynne. Choroba może zatrzymać się lub cofnąć w 1 i 2 etapie. Ostatni etap ma charakter nieodwracalny i prowadzi do kalectwa. Dochodzi w nim do usztywnienia stawów, przeważnie w wadliwych pozycjach, a także daleko posuniętego zaniku mięśni.
Diagnostyka algodystrofii
Algodystrofia to wyjątkowo dokuczliwe schorzenie, które przy braku rozpoznania może prowadzić do trwałego kalectwa. Rozpoznanie jest jednak dość problematyczne, ponieważ charakterystyczne dla niej objawy mogą występować w różnej liczbie, w różnym zestawieniu i być w różnym stopniu nasilone: w fazie wczesnej (ostrej) ręka jest przeważnie obrzęknięta, ciepła i zaczerwieniona, natomiast w fazie przewlekłej może być blada lub sina, chłodna i o nadmiernej potliwości. Aby ocenić kondycję stawów, kości i tkanek miękkich uzupełniająco warto wykonać badania obrazowe – RTG i/lub rezonans magnetyczny.
Algodystrofia – leczenie
Uważa się, że ostrożna technika operacyjna, anatomiczne preparowanie, unikanie traumatyzowania nerwów, pooperacyjna profilaktyka przeciwobrzękowa, a także wczesne uruchomienie kończyny po urazie lub operacji (odpowiednio prowadzona rehabilitacja ruchowa) powoduje spadek częstotliwości zespołu Sudecka, jednak nie ma na to konkretnych dowodów naukowych. Udowodniono natomiast, że objawy algodystrofii mogą być wywołane ciasnym opatrunkiem gipsowym, dlatego tak dużą uwagę zwraca się na prawidłowe, odpowiednio luźne założenie gipsu, które jednak pozwoli na pełne unieruchomienie złamania.
Jeśli doszło już do wystąpienia algodystrofii, należy uzbroić się w cierpliwość. Leczenie schorzenia jest trudne, skomplikowane i obarczone wysokim odsetkiem niepowodzeń. Przede wszystkim mobilizuje się bliznę pooperacyjną i tkanki przyległe, hartuje dłoń, stosuje kinesiotaping, który może stworzyć delikatną przestrzeń między tkankami oraz wprowadza indywidualną rehabilitację ruchową. Pacjent musi codziennie wykonywać ćwiczenia ukierunkowane na wzmocnienie siły mięśniowej oraz poprawę zakresu ruchu stawów dłoni, nadgarstka, łokcia i stawu barkowego. Kluczowe znaczenie mają ćwiczenia kończyny górnej według wzorców ruchowych: zgięcie – odwiedzenie – rotacja zewnętrzna. Właśnie te zakresy w wielu przypadkach są najbardziej upośledzone.
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Mosiejczuk H., Żyluk A., Szlosser Z., Rotter I., Możliwość zastosowania kryteriów diagnostycznych w rozpoznawaniu algodystrofii po złamaniu nasady dalszej kości promieniowej w praktyce lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, Family Medicine & Primary Care Review, 15/2013.
- Sieklucka E., Lemiesz G., Ocena czynników ryzyka i terapia pourazowej algodystrofii Sudecka w obrębie kończyny górnej, Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja, 4/2013.
Zostaw komentarz