Aktualizacja: 27 października 2022
Warzywa strączkowe zalicza się do rodziny roślin bobowatych, czyli motylkowatych. Zajmują bardzo ważne miejsce w kuchni polskiej od setek lat, co z pewnością nie zmieni się w przyszłości. Do tego typu roślin zaliczamy bowiem między innymi fasolę, groch, bób, soczewicę czy ciecierzycę, z których przyrządza się dania główne, zupy, a nawet desery. Są niezwykle zdrowe i jako jedne z niewielu roślin – zawierają białko.
Spis treści
Warzywa strączkowe – charakterystyka
Warzywa strączkowe są gatunkami jednorocznymi, przeważnie jarymi, rzadziej ozimymi. Rośliny bobowate dzielimy na dwie podgrupy: motylkowe grubonasienne (strączkowe) i motylkowe drobnonasienne (wieloletnie). Inny podział obejmuje warzywa strączkowe jadalne i te uprawiane na paszę dla zwierząt. W pierwszej grupie znajdują się:
- fasola;
- groch;
- bób;
- soja;
- soczewica;
- ciecierzyca;
- orzech arachidowe.
Z kolei w grupie drugiej znajdziemy:
- łubin;
- groch pastewny;
- soję;
- wykę.
Omawiane warzywa nie tylko wspierają zdrowie i są cennym składnikiem zbilansowanej diety, ale również wywierają korzystny wpływ na właściwości fizyczne gleby i jej żyzność.
Warzywa strączkowe – skład
Nasiona warzyw strączkowych są najbardziej znane ze swojej dużej zawartości aminokwasów i białka. Co więcej – zawierają najwięcej białka spośród wszystkich roślin uprawnych. Dla przykładu, jeżeli w częściach podziemnych roślin okopowych zawartość białka wynosi 1–2%, a w ziarnie zbóż 9–18%, w nasionach warzyw strączkowych dochodzi ona do 20–42% zależnie od gatunku i warunków uprawy. Sprawia to, że warzywa strączkowe są idealnym źródłem białka dla osób przebywających na dietach wegańskich i wegetariańskich. Dodatkowo w składzie warzyw strączkowych znajdziemy:
- tłuszcze nasycone i nienasycone;
- węglowodany;
- błonnik pokarmowy;
- antyoksydanty;
- witaminy z grupy B, witamina A, witamina C;
- minerały – cynk, fosfor, wapń, żelazo, jod, miedź ;
- aminokwasy, w tym lizynę, której nie zawierają zboża.
Wszystkie powyższe składniki znajdują się w warzywach strączkowych w bardzo dużych ilościach. Ze względu na skład i konsystencję, są one dodatkowo pożywne.
Warzywa strączkowe – właściwości
Warzywa strączkowe są bardzo dobrym źródłem białka. Powinny stanowić element diety wegańskiej, wegetariańskiej, a także w przypadku osób aktywnych fizycznie. Białko buduje bowiem wszystkie struktury organizmu, także mięśnie. Ze względu na błonnik pokarmowy spożycie warzyw strączkowych reguluje trawienie. Należy jednak pamiętać, że są one stosunkowo ciężkostrawne, dlatego najlepiej łączyć je z zielonymi warzywami i produktami spożywczymi niezawierającymi skrobi. Błonnik ulega fermentacji w jelitach, dlatego po spożyciu większych ilości grochu, fasoli czy ciecierzycy pojawiają się wzdęcia i gazy. Ciekawostką jest, że wzdęć można uniknąć mocząc przez wiele godzin niektóre rodzaje nasion warzyw strączkowych przed ich ugotowaniem. Powinno się również unikać zbyt krótkiej obróbki oraz solenia wody.
Nasiona warzyw strączkowych odznaczają się niskim indeksem glikemicznym, dlatego mogą spożywać je osoby chore na cukrzycę. Warto włączać je do jadłospisu osób z otyłością, nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą i zaburzeniami metabolicznymi. Warzywa strączkowe – choć są kaloryczne – wspomagają zrzucanie zbędnych kilogramów i dbanie o sylwetkę, ponieważ hamują napady głodu i zawierają składniki przyspieszające metabolizm.
Ze względu na zawartość minerałów i witamin, warzywa strączkowe wspierają czynność serca i kondycję naczyń krwionośnych. Z kolei obecność w nich antyoksydantów sprawia, że zmniejsza się poziom wolnych rodników tlenowych, będących poważnym czynnikiem ryzyka licznych chorób przewlekłych.
Warzywa strączkowe – przeciwwskazania
Pogorszenie samopoczucia oraz problemy gastryczne mogą pojawić się po spożyciu warzyw strączkowych u osób cierpiących na wrzody żołądka, chorobę refluksową przełyku, zespół jelita drażliwego czy inne przewlekłe choroby układu pokarmowego. Nie są zalecane również w diecie po operacjach czy zabiegach. Spożycie warzyw strączkowych nie jest przeciwwskazane w diecie zdrowych dzieci czy kobiet ciężarnych.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Kapusta F., Rośliny strączkowe źródłem białka dla ludzi i zwierząt, Nauki Inżynierskie i Technologie, 4/2012.
- Jerzak M., Czerwińska-Kayzer D., Florek J., Śmiglak-Krajewska M., Determinanty produkcji roślin strączkowych jako alternatywnego źródła białka – w ramach nowego obszaru polityki rolnej w Polsce, Roczniki Nauk Rolniczych, 1/2012.
Zostaw komentarz