Aktualizacja: 26 czerwca 2023
Tatarak (łac. Acorus calamus) to roślina bylinowata, zaliczana do rodziny tatarakowatych. Zamiennie stosuje się nazwę ajer lub tatarskie ziele. Choć występuje współcześnie na całym świecie, jej rodzimymi terenami jest Azja i Ameryka Północna. Tatarak znany jest przede wszystkim ze swojego działania moczopędnego, antybakteryjnego oraz rozkurczowego. Stanowi cenny surowiec w ziołolecznictwie.
Spis treści
Tatarak – charakterystyka botaniczna
Tatarak wyróżnia się grubym, rozgałęzionym i pełzającym kłączem. Posiada także długie liście przypominające swoim wyglądem szable oraz drobne kwiaty w kolorze zielonkawo-żółtym. Trójboczna łodyga może dorastać nawet do 1 m wysokości. Tatarak jest rośliną inwazyjną, co oznacza, że bardzo szybko się rozprzestrzenia i wypiera z terenów swojego wzrostu zasadzone wcześniej rośliny. Ziele tataraku kwitnie na przełomie maja i czerwca.
Tatarak najlepiej wzrasta na terenach nasłonecznionych, choć toleruje również nieco zacienione stanowiska. Kłącze płoży się poziomo, dlatego najlepiej sadzić omawianą roślinę na dnie zbiorników wodnych lub w płytkich lecz szerokich koszach / donicach. Osoby decydujące się na zbiorniki wodne powinny wybrać takie, które są wyjątkowo płytkie lub zaledwie podmokłe.
Tatarak – skład
Tatarak to roślina zawierająca liczne składniki aktywne, które wspierają zdrowie i chronią przed rozwojem różnorodnych chorób. W składzie możemy znaleźć więc między innymi:
- olejki eteryczne;
- saponiny;
- śluzy;
- gorycze;
- cholinę;
- garbniki;
- kwasy organiczne;
- składniki mineralne, w tym wapń, fosfor, sód, potas, magnez, mangan, chlor, żelazo czy miedź.
Ponadto tatarak jest źródłem węglowodanów, które dodają energii.
Tatarak – zastosowanie i właściwości
Najczęściej wykorzystuje się kłącze tataraku. Posiada silny i aromatyczny zapach (często opisywany jako cynamonowo-kamforowy) oraz gorzkawy smak. Wszystko dzięki temu, że w swoim składzie zawiera aż 5,5% olejku eterycznego. Dawniej kłącze tataraku żuto celem łagodzenia bólu zębów. Obecnie pozyskuje się wyciągi i napary, które wykazują działanie:
- rozkurczowe w odniesieniu do mięśni gładkich, uśmierzają więc bóle menstruacyjne i bolesne skurcze jelit, przeciwdziałają wzdęciom oraz zwiększają nieznacznie ilość wydzielanej żółci;
- poprawiające apetyt;
- wspierające zdrowy i głęboki sen, głównie wskutek uspokajającego efektu w odniesieniu do układu nerwowego;
- antyproliferacyjne i immunosupresyjne;
- przeciwbiegunkowe;
- przeciwgrzybicze;
- moczopędne.
Kłącze tataraku bywa użyteczne w leczeniu cukrzycy, z kolei przy stosowaniu zewnętrznym (np. do wcierania czy okładów) zmniejsza dolegliwości bólowe w przebiegu reumatyzmu i chorób stawów.
Olejek eteryczny pozyskiwany z tataraku wykorzystywany jest w kosmetyce m.in. do produkcji perfum. Nie tylko nadaje im charakterystycznego zapachu, ale również działa jako utrwalacz aromatów. Wyciąg z kłącza znajdziemy w niektórych aromatyzowanych gumach do żucia, płynach do płukania ust oraz mydłach.
Tatarak – przeciwwskazania
Tatarak wykazuje działanie rozkurczowe w stosunku do mięśni gładkich. Jako że macica również jest mięśniem gładkim, przeciwwskazaniem do spożywania tataraku jest ciąża. W I trymestrze może bowiem powodować poronienia, zaś w III trymestrze grozi przedwczesnym porodem. Odradza się również przewlekłe, wieloletnie stosowanie tataraku, ponieważ roślina wykazuje łagodne działanie kancerogenne.
Olejek tatarakowy
Olejek tatarakowy można kupić w dobrej jakości sklepach zielarskich i z olejkami eterycznymi. Wykorzystuje się go głównie w kosmetyce, do pielęgnacji skóry i włosów. Udowodniono, że wspiera zdrowie cery trądzikowej, zmniejszając uporczywe zmiany trądzikowe i odkażając skórę zapewniając jej odpowiednie warunki do regeneracji. Płukanki z dodatkiem wyciągu z kłącza lub olejku tatarakowego wzmacniają włosy, dodając im objętości. Włosy stają się wyraźnie gęstsze już po pierwszym użyciu. Zaleca się olejek tatarakowy zwłaszcza osobom zmagającym się z łupieżem i nadmiernie przetłuszczającymi się włosami.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Kaczmarczyk-Sedlak I., Ciołkowski A., Zioła w medycynie. Choroby układu pokarmowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Zostaw komentarz