Przęśl skrzypowata (łac. Ephedra equisetina) to wiecznie zielony krzew występujący naturalnie na terenie Azji Środkowej. Jest jednak sadzony w wielu innych obszarach na świecie, głównie ze względu na wytrzymałość i wygląd. Należy jednak wiedzieć, że przęśl skrzypowatą wykorzystuje się w ziołolecznictwie, głównie ze względu na wysoką zawartość efedryny.
Spis treści
Przęśl skrzypowata – charakterystyka
Przęśl skrzypowata to krzew o wysokości do 2 metrów, o całorocznie zielonych gałęziach pokrytych szarą korą. Liście układają się naprzeciwlegle oraz skrzyżnie, są ostro zakończone. To roślina dwupienna, dająca kwiaty męskie i żeńskie różniące się wyglądem. W szyszko-jagodach o kolorze pomarańczowo-czerwonym znajdują się nasiona, przeważnie wiatropylne.
Roślina preferuje stanowiska lekko zacienione lub słoneczne. Idealnie sprawdzi się w ogrodach miejskich, japońskich, skalnych i podmiejskich. Wzrasta na glebie o pH lekko kwaśnym, obojętnym lub zasadowym (poniżej 7,2).
Przęśl skrzypowata – skład
Głównym i najcenniejszym składnikiem przęśli skrzypowatej jest efedryna, stanowiąca przynajmniej 1% całego składu. Znajduje się w łodydze rośliny i to jej zawdzięczamy lecznicze właściwości. Poza efedryną w składzie znajduje się jeszcze 5 innych alkaloidów:
- d-pseudoefedryna;
- 1-N-metyloefedryan;
- d-N-metylopseudoefedryna;
- 1-norefedryna;
- d-norpseudoefedryna.
O różnych proporcjach. Poza tym w składzie przęśli skrzypowatej znajdziemy:
- sole mineralne (zależnie od ich zawartości w glebie, na której wzrasta);
- garbniki;
- saponiny.
Działanie stymulujące przęśli skrzypowatej, przypisywane jest głównie efedrynie i pseudoefedrynie.
Przęśl skrzypowata – właściwości zdrowotne
Za właściwości rośliny odpowiada wspomniana wcześniej efedryna, która bardzo dobrze wchłania się w przewodzie pokarmowym. Jest niezwykle skuteczna w leczeniu astmy oraz niektórych schorzeń układu nerwowego. Działanie tego związku można przedstawić następująco:
- obkurczanie naczyń krwionośnych i wzrost ciśnienia tętniczego krwi;
- pobudzanie syntezy noradrenaliny oraz pobudzanie receptorów obwodowych układu nerwowego;
- obniżanie napięcia mięśni gładkich, szczególnie układu pokarmowego i układu moczowego;
- hamowanie ruchów perystaltycznych jelit i opróżnianie pęcherza moczowego;
- podwyższanie pojemności minutowej serca;
- rozszerzanie źrenic.
Przede wszystkim przęśl skrzypowata pobudza ośrodkowy układ nerwowy, zwłaszcza korę mózgu. Zwiększa gotowość i chęć do pracy, dodaje energii, ułatwia zdolność postrzegania, wspiera pamięć i koncentrację, a także silnie pobudza ośrodki wegetatywne. Bardzo często wykorzystywana jest jako surowiec zielarski w leczeniu nadwagi i otyłości, ponieważ zmniejsza napady głodu i jednocześnie stymuluje metabolizm, przyspieszając spalanie tkanki tłuszczowej. Dawniej stosowana była jako afrodyzjak, gdyż w pewnym stopniu zwiększa odbiór doznań seksualnych. Wykazano, że ma zdolność pobudzania wzwodu zarówno prącia, jak i łechtaczki, a także wydłużania czasu erekcji. W ziołolecznictwie przęśl skrzypowata znajduje zastosowanie między innymi przy następujących problemach zdrowotnych:
- migreny i bóle głowy;
- katar sienny;
- astma oskrzelowa;
- nadwaga i otyłość;
- zapalenie zatok i zapalenie dróg oddechowych;
- przeziębienie i grypa;
- rozedma płuc;
- bezsenność;
- apatia;
- kolka jelitowa.
Najczęściej wykonuje się napary, odwary i wywaru z suszonego ziela przęśli skrzypowatej.
Przęśl skrzypowata – przeciwwskazania
Ze względu na wysoką zawartość efedryny, przyjmowanie przęśli skrzypowatej jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- ciąża i okres karmienia piersią;
- jednoczesne przyjmowanie leków na cukrzycę, depresję oraz na serce;
- jednoczesne przyjmowanie suplementów diety zawierających kofeinę;
- wiek poniżej 6. roku życia;
- zakrzepica naczyń wieńcowych;
- nadciśnienie tętnicze;
- cukrzyca;
- jaskra;
- zaburzenia krążenia mózgowego;
- niektóre problemy hormonalne, zwłaszcza dotyczące tarczycy i nadnerczy;
- depresja;
- przerost prostaty.
W razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem zajmującym się również ziołolecznictwem.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Łukomiak K., Wieloaspektowość Antropologii Kulturowej, Wydawnictwo Naukowe ArchaeGraph, Łódź 2018.
- Wasilewska G., Polskie zioła lecznicze i uzdrawiające, Wydawnictwo RM, Warszawa 2017.
- Liu B., Akobirshoeva A., Ghorbani A., Boer H., Ephedra equisetina Bunge Ephedra intermedia Schrenk ex C.A. Mey. Ephedra sinica Stapf Ephedra sp. Ephedraceae, 2020.
Zostaw komentarz