Bawełna

Bawełna to najbardziej popularny materiał w branży odzieżowej. Roślina ta wymaga ścisłych warunków klimatycznych i glebowych podczas jej uprawy.

Charakterystyka bawełny

Bawełna to roślina posiadająca długoogonkowe liście, a także okazałe kwiaty. Kwiaty najczęściej przybierają kolor biały i to one bardzo często umożliwiają rozpoznanie bawełny na pierwszy rzut oka. Istnieje wiele rodzajów tej rośliny, w związku z czym na etapie produkcji otrzymuje się różnej jakości materiały. Wyróżnić można między innymi bawełnę: indyjską, drzewiastą, kosmatą czy egipską.

Bawełna charakteryzuje się właściwościami takimi jak duża miękkość, giętkość i wytrzymałość. Jednocześnie materiał ten jest chłonny i oddychający (przepuszcza powietrze, nie powodując nadmiernej potliwości organizmu). Jest przyjemny w dotyku i odporny na działanie wyższych temperatur, przez co zazwyczaj nie ma problemu np. z praniem takiej odzieży w gorącej wodzie czy z prasowaniem. Często stosuje się ją w połączeniu z innymi włóknami, np. syntetycznymi.

Racjonalna uprawa tej rośliny jest możliwa wyłącznie na terenach zlokalizowanych w strefie klimatu zwrotnikowego i podzwrotnikowego. Bawełna wymaga specjalnych warunków – temperatury w granicach 20-21 stopni Celsjusza, dużego nasłonecznienia oraz odwodnionej i napowietrzonej gleby. Dodatkowo podczas wzrostu rośliny wymaga się sporej wilgoci, natomiast w okresie zbioru – suszy.

Wykorzystanie bawełny w przemyśle

Bawełna wykorzystywana jest do produkcji tkanin, które następnie używane są do tworzenia ubrań. Ubrania takie mają liczne zalety, między innymi:

• są odporne na działanie wyższych temperatur, dzięki czemu ubrania nie wymagają szczególnej ostrożności;
• są przyjemne w dotyku;
• nie powodują podrażnień i alergii;
• można je łatwo wybarwiać i dzięki temu nadawać ciekawe wzory oraz kolory;
• wykazują niską skłonność do elektryzowania się;
• wykazują dużą higroskopijność, przez co są w stanie wchłonąć aż do 1/4 wilgoci nie pozostawiając uczucia mokrego materiału.

Bawełniane ubrania posiadają jednak także kilka wad, w tym:

• odkształcają się po praniu i wykazują niską sprężystość (łatwo się gniotą), przez co mogą wymagać prasowania;
• trudno usunąć z nich niektóre rodzaje brudu;
• wykazują niską odporność na ścieranie;
• nie są odporne na długotrwałą wilgoć – po długotrwałej ekspozycji na wilgoć ubrania bawełniane mogą gnić.

Bawełna nie jest jednak wykorzystywana wyłącznie do produkcji materiałów. Nasiona idealnie nadają się do produkcji oleju. Po oczyszczeniu oleju z aldehydu polifenolowego, który wykazuje działanie trujące, produkt ten może być wykorzystywany jako dodatek przy produkcji margaryn i innych tłuszczów kuchennych. Dodatkowo można go dodawać do mydeł, żywic, kitów bądź wosków.

Z bawełny uzyskuje się koloksylinę. Jest to substrat wykorzystywany przy produkcji kolodionu, czyli cieczy stosowanej do wyrobu środków zabezpieczających i utrwalających niewielkich rozmiarów opatrunki.

Bawełna organiczna

Bawełna organiczna, zwana również ekologiczną, staje się coraz bardziej popularna i ceniona za względu na swoje właściwości. Produkowana jest wyłącznie z nasion niemodyfikowanych genetycznie, na glebie wolnej od pestycydów i szkodliwych nawozów sztucznych. Czas trwania uprawy takiej bawełny wynosi przynajmniej 3 lata, przez co także cena ubrań staje się automatycznie wyższa.

Bawełna organiczna jest znacznie bardziej miękka i czysta niż bawełna konwencjonalna. Ponadto rzadziej wywołuje alergię (w przypadku innych rodzajów mogą się one sporadycznie pojawić). Włókna organiczne można bez problemu rozpoznać, ponieważ są certyfikowane przez niezależne instytucje takie jak GOTS czy OCS.

Bawełna w medycynie

Trwają liczne badania nad wykorzystaniem tej rośliny w medycynie. Przykładowo, badacze z Azji starają się wprowadzić olej z nasion bawełny do popularnie stosowanych środków antykoncepcyjnych. Bada się również jego wpływ na terapię chorób sercowo-naczyniowych, zwłaszcza miażdżycy.

Obecnie kora korzeni bawełny znalazła zastosowanie przy leczeniu krwawień i obrzęków po urazach. Bawełnę wykorzystuje się do produkcji waty, która charakteryzuje się bardzo wysoką chłonnością. Dzięki temu wata jest popularnym środkiem stanowiącym materiał opatrunkowy. Stosuje się ją również w laboratoriach i aptekach do przesączania różnego rodzaju płynów. Dodatkowo z waty wytwarza się gazy opatrunkowe, które są jednym z najpopularniejszych materiałów w medycynie.

Bawełna znalazła zastosowanie przy produkcji: filtrów do kawy, banknotów dolarowych, wysokowartościowego papieru, a także sieci rybackich.

Bibliografia

1. Karczmarczuk R., Tryumf „białego złota”, Wszechświat, 1-3/2011.
2. Pruś S., Gajdzicki B., „Zrównoważone” działania w uprawie i chemicznej obróbce bawełny, Stowarzyszenie Polskich Chemików Kolorystów.
3. Szuster L., Wyrębska Ł., Kwiecień A., Sposób nadawania włóknom bawełnianym właściwości bakteriobójczym nową reaktywną pochodną poliheksametylenoguanidyny, Technologia i Jakość wyrobów, 62/2017.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...