Olej lniany

Aktualizacja: 10 stycznia 2025

Olej lniany do niedawna był jednym z podstawowych olejów jadalnych. Z tej roli wypadł ze względu na cenę, która do niskich nie należy, oraz specyficzny smak i zapach. Dziś stosowany jest jako suplement diety, a także w przemyśle, choć w tym ostatnim zastosowaniu wykorzystuje się olej innej kategorii gatunkowej.

Olej  lniany – skład

Olej lniany zawiera przede wszystkim tłuszcze nienasycone, w tym 50% kwasu alfa linolenowego, 13-17% kwasu linolowego i około 15% kwasu oleinowego. Pierwszy z nich jest tłuszczem Omega 3, drugi Omega 6. Ich stosunek nie jest zgodny z zaleceniami dietetycznymi. Natomiast taki skład i tak stanowi korzystną odmianę w stosunku do większości olejów jadalnych (poza rzepakowym). W oleju rzepakowym rozpuszczone są olejki eteryczne i witaminy A, witamina E, witamina D oraz niewielkie ilości minerałów, w tym żelazo, jod i magnez. W suplementacji olej lniany stosuje się jako źródło kwasów nienasyconych. Jednak już w kosmetyce równie ważna jest zawartość witamin, które pozostają aktywne w powierzchniowych warstwach skóry.

Dla kogo wskazany jest olej lniany?

Olej lniany przyspiesza prace układu pokarmowego i wykazuje działanie powlekające na jelita i żołądek, chroniąc przed podrażnieniami i uszkodzeniami. Z tego powodu niewielkie ilości oleju lnianego zaleca się osobom cierpiącym na choroby wrzodowe, nieswoiste zapalenie jelit, a także choroby przebiegające z bólami żołądkowymi.

Olej lniany przeciwdziała odkładaniu blaszek miażdżycowych. Duży udział tłuszczów nienasyconych i niska zawartość cholesterolu sprawiają, że jest to suplement wydajnie zmniejszający ciśnienie tętnicze, a także działający ochronnie we wczesnych stadiach miażdżycy lub choroby niedokrwiennej serca. Korzystnie wpływa również na skład błon komórkowych, dzięki czemu poprawia wygląd skóry, funkcjonowanie wewnętrznych nabłonków, w tym nabłonka pęcherzyków płucnych i nabłonka jelitowego.

Olej lniany jest olejem dobrze przyswajalnym, niewymagającym wielkich nakładów energetycznych na trawienie. Oznacza to, że jednocześnie pobudza ruchy perystaltyczne, sprzyja oczyszczaniu jelit, i poprawia strukturę wchłanianych składników odżywczych poprzez regulację pracy nabłonka mikrokosmków jelitowych.

Olej lniany w kosmetyce

Olej lniany jest doskonałym kosmetykiem w leczeniu zabliźnionych oparzeń i typowych blizn pourazowych. Jest także cennym dodatkiem do mydeł domowej roboty i może być stosowany na przesuszająca się skórę w celu jej regeneracji, a na trądzikową w celu regulacji wydzielania sebum. Nie wykazuje właściwości bakteriobójczych, ale jest normalizujący, więc w kosmetyce stosowany jest nawet częściej niż w suplementacji diety.

Jak wybrać olej lniany?

W kuchni należy stosować oleje lniane o jak najkrótszym czasie przydatności. Dlaczego? Otóż za jego skrócenie odpowiada wysoka zawartość korzystnych tłuszczów Omega 3: im jest ich więcej, tym krócej można przechowywać olej. Oczywiście w celu ochrony jego korzystnych dla zdrowia składników olej należy przechowywać tylko i wyłącznie w szczelnie zakręconych butelkach z ciemnego szkła i w warunkach chłodniczych, jednak bez przemrożenia. Oleje wytłaczane na zimno mają maksymalnie 6 miesięcy przydatności do spożycia. Po otwarciu opakowania czas ten skraca się do 3-4 tygodni.

Olej lniany ma żółtawy kolor i charakterystyczny, cierpki zapach. Dostępne w sprzedaży oleje rafinowane są jaśniejsze i niemal pozbawione zapachu, niemniej jednak ich oddziaływanie biologiczne jest dużo bardziej ograniczone.

Olej lniany – przechowywanie

Olej lniany nie jest uniwersalny. Nie można na nim smażyć, nie można go długo przechowywać, szybko traci swoje właściwości na powietrzu, a jednak są zastosowania i w suplementacji diety, i w kosmetyce, gdzie nie jest może niezastąpiony, ale z pewnością bardzo skuteczny. Oczywiście warunkiem podstawowym jest w tym przypadku zakup preparatu odpowiednio wysokiej jakości, a później właściwe przechowywanie. Ale to akurat nie powinno być żadną nowością.

Oleje i olejki
W ofercie naszego sklepu znajdą Państwo wyłącznie sprawdzone, najwyższej jakości oleje, m.in. olej arganowy, olej konopny, olej kokosowy i olej z czarnuszki. Zawierają substancje takie jak niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), omega 3 ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Dzięciol M., Przysławski J. Ocena wartości odżywczej i aktywności biologicznej wybranych olejów roślinnych dostępnych na polskim rynku w kontekście profilaktyki chorób dietozależnych. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 1/2013.
2. Kaniewski R., Jankowiak J., Zajączek K., Nowe możliwości wykorzystania oleju lnianego tłoczonego na zimno, Postępy Fitoterapii, 3/2019.
3. Pawłowska A., Kocur A., Siudem P., Paradowska K., Badanie stabilności oleju lnianego i oleju z czarnuszki, Postępy Fitoterapii, 3/2018.
4. Gromek M., Banach J., Zimnotłoczone oleje: lniany i rzepakowy. Który wybrać?, Herbalism, 1/2015.