Najzdrowsze oleje tłoczone na zimno

Aktualizacja: 14 stycznia 2025

Najzdrowsze oleje tłoczone na zimno to takie, które poza NNKT (niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi) posiadają również inne cenne składniki odżywcze, zwłaszcza witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, jak również wykazują odpowiedni stosunek kwasów tłuszczowych Omega 3 do kwasów tłuszczowych Omega 6. Warto wprowadzić je do codziennej diety, aby czerpać z tego wielokierunkowe korzyści zdrowotne.

Najzdrowsze oleje tłoczone na zimno

Oleje tłoczone na zimno jako ogół produktów spożywczych są uznawane za zdrowsze i bardziej wartościowe, niż oleje rafinowane. Głównie z tego względu, że do ich pozyskania nie są potrzebne wyższe temperatury – nie przekraczają one granicy 40 stopni C. Wyższe temperatury mogą niszczyć związki odżywcze, obniżając jakość oleju. Oto najzdrowsze oleje roślinne tłoczone na zimno.

Olej lniany

Współcześnie w celach dietetycznych i leczniczych wykorzystuje się całe nasiona (siemię lniane), wytłaczany z nich olej oraz wytłoki. Olej lniany stanowi niezastąpione źródło suplementacji kwasami Omega 3 w przypadku osób spożywających jedynie niewielkie ilości tłustych ryb. W odniesieniu do innych olejów dostępnych na rynku olej lniany charakteryzuje się największą zawartością kwasów Omega 3, a także bardzo wysoką zawartością kwasów nienasyconych w odniesieniu do pozostałych składników. Aż 57% całego składu to kwas alfa-linolenowy, należący do grona Omega 3. Jedynie 18% to jednonienasycone kwasy tłuszczowe Omega 6, co daje idealny stosunek obu grup składników odżywczych względem siebie.

Niektórzy konsumenci uważają, że jest delikatny, lekko orzechowy w smaku, podczas gdy inni uważają go za nieco mdły lub gorzki. Jest to kwestia indywidualnych preferencji. Podobnie jak inne oleje roślinne można dodawać go do sałatek, surówek, dań jednogarnkowych i kapustnych. Zgodnie z tradycją w wielu regionach Polski polewa się nim kapustę z grochem i grzybami na Święta Bożego Narodzenia.

Olej z lnianki siewnej

Lnianka siewna (łac. Camelina sativa) jest rośliną jednoroczną z rodziny Brassicaceae. Pozyskuje się z niej cenny olej, zwany także olejem rydzowym. Badania wielu autorów wykazały, że zawartość oleju w nasionach lnianki siewnej wynosi około 40%, przy czym są to:

• kwas oleinowy (18:1);
• kwas linolowy (18:2);
• kwas linolenowy (18:3);
• kwas eikozenowy (20:1).

Stosunek kwasu linolowego do kwasu α-linolenowego w oleju rydzowym wynosi około 1:2 i jest unikalny wśród olejów roślinnych, takich jak olej sojowy, olej słonecznikowy, olej rzepakowy, oliwa z oliwek.

Olej rydzowy określany jest w smaku jako lekko korzenny, orzechowy, z nutą goryczy. Niektórzy czują w nim delikatną nutkę cebuli lub gorczycy. Dlatego produkt idealnie komponuje się zwłaszcza z daniami mięsnymi, śledziami, ale i niektórymi sałatkami, np. z dodatkiem łososia lub kurczaka. Olej z lnianki siewnej posiada złoty lub czerwonobrunatny kolor.

Olej z orzechów włoskich

Według dostępnych źródeł naukowych już jedna łyżka oleju z orzechów włoskich pokrywa aż 50% dziennego zapotrzebowania organizmu na kwasy Omega 3. Wystarczy więc dolać łyżkę do wybranej sałatki lub surówki, a pozostałe zapotrzebowanie uzupełnić np. garścią ulubionych orzechów, porcją ryb do obiadu czy przekąską z owoców morza. Istotnymi składnikami tego produktu są ponadto karotenoidy, fitosterole oraz witamina E, nazywana również witaminą młodości. W składzie oleju znajdują się też kwasy tłuszczowe Omega 6.

Olej z orzechów włoskich ma charakterystyczny, orzechowy smak i aromat, znacznie bardziej intensywny niż w przypadku wyżej opisanych olejów. Co ciekawe, świetnie komponuje się też z sosami i dressingami z dodatkiem octu lub różnorodnych przypraw ziołowych.

Co należy wiedzieć?

Oleje tłoczone na zimno nie nadają się do obróbki termicznej. Mają niską wytrzymałość na temperatury, co oznacza, że nie nadają się do smażenia, gotowania, grillowania, duszenia lub innego wykorzystywania podczas kuchennych prac. Spożywa się je „na surowo”, a więc dodając do już ugotowanych potraw (polewając je), ewentualnie prosto z łyżeczki w ramach suplementacji. Pierwsza opcja jest jednak znacznie smaczniejsza i bardziej wartościowa, ponieważ jednocześnie dostarczamy organizmowi innych składników odżywczych. Do obróbki termicznej nadają się oleje rafinowane, ewentualnie oliwa z oliwek czy smalec. Co ciekawe, masło również nie jest dobrą bazą do smażenia, chyba że mamy na myśli masło klarowane.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kaniewski R., Jankowiak J., Zajączek K., Nowe możliwości wykorzystania oleju lnianego tłoczonego na zimno, Post Fitoter 2019; 20(3): 204-207.
2. Kurasiak-Popowska D., Lnianka siewna – roślina historyczna czy perspektywiczna?, Fragm. Agron. 36/2019.
3. Krajewska M., Zdybel B., Andrejko D., Ślaska-Grzywna B., Tańska M., Właściwości chemiczne wybranych olejów tłoczonych na zimno, Acta Agroph., 2017, 24(4), 579-590.