Mleko

Aktualizacja: 15 lipca 2024

Mleko (łac. lactus) to w niektórych kulturach oraz dla osób w pewnym wieku niezbędny składnik diety. Jednak w ostatnich kilku latach włączanie mleka do jadłospisu wzbudza wiele kontrowersji. Często sugerowane jest nam, że mleko krowie nie powinno być przez nas spożywane ze względu na dużą zawartość lipidów i laktozy, na którą coraz większy procent ludzi jest uczulonych. Jak jest naprawdę, czy mleko faktycznie bardziej nam szkodzi niż pomaga? Poznajmy powody czy rzeczywiście warto je pić.

Skład mleka

Mleko to źródło wielu niezbędnych składników odżywczych naszej diety. Zaliczyć do nich możemy m.in.:

• wapń – to jeden z podstawowych składników budulcowych naszych kości oraz zębów. Ponadto warunkuje inne funkcje naszego organizmu, m.in. bierze udział w procesach krzepnięcia krwi, a także w prawidłowej pracy mięśni i układu nerwowego;
• tłuszcze – stanowią bardzo ważny składnik odżywczy w naszym organizmie. Tworzą środowisko, w którym rozpuszczają się witaminy takie jak witamina A, witamina D, witamina E i witamina K;
• NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe) – warunkują prawidłowy wygląd skóry, wykazują działanie przeciwzapalne, przyspieszają procesy regeneracyjne skóry oraz rozszerzają naczynia krwionośne;
• białko – to podstawowy składnik budulcowy naszego organizmu, a dokładnie m.in. mięśni, skóry, włosów i paznokci;
• witamina A – warunkuje prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci, a także odpowiada za prawidłowe procesy widzenia;
• kwas mlekowy – bakterie kwasu mlekowego wspierają syntezę kolagenu, odpowiadają za właściwy stan skóry, przyśpieszają metabolizm oraz zwiększają odporność organizmu.

Czy warto pić mleko?

Mleko dzięki wielu składnikom odżywczym zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy oraz nadciśnienia tętniczego. Ponadto dieta bogata w składniki zawierające mleko hamuje apetyt, a co za tym idzie, pomaga schudnąć.

Dużo kontrowersji słyszymy jednak na temat laktozy zawartej w mleku. Spożywanie tego napoju może być faktycznie niebezpieczne w momencie, gdy występuje uczulenie na ten składnik. Wówczas może pojawić się ból brzucha, biegunka czy wzdęcia. Jest to spowodowane faktem, że wraz z wiekiem organizm ludzki zmniejsza produkcję laktazy – enzymu, który jest niezbędny w trawieniu laktozy znajdującej się w mleku. W takim przypadku należy unikać również innych produktów zawierających laktozę lub ograniczać ich ilość.

Warto również wiedzieć, że mleku znaleźć można wiele hormonów (około 35) co w przypadku młodych cieląt jest niezmiernie ważne do życia, z kolei dla człowieka może być niebezpieczne. Wśród hormonów znaleźć można m.in. estrogen, który może powodować nieoczekiwany rozwój nowotworów w piersiach lub jajnikach. Ponadto w mleku występuje również znacząca ilość insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1). Substancja ta u młodych krów powoduje szybki rozrost tkanki mięśniowej. Jednak zbyt duża jej ilość dostarczenia do ludzkiego organizmu może być przyczyną namnażania się komórek nowotworowych.

Czym zastąpić mleko?

W przypadku kiedy mleko traktujemy jako przekąskę, możemy je zastąpić produktami o bardzo zbliżonym składzie. Zaliczają się do nich m.in. ryby, tofu, rośliny strączkowe, migdały, pestki słonecznika czy sezam. Z kolei w różnego rodzaju potrawach, mleko krowie można zastąpić mlekiem kokosowym, mlekiem ryżowym lub mlekiem sojowym.

Zobacz również: Rodzaje mleka.

Czy mleko jest zdrowe?

Odpowiedź na pytanie, czy mleko jest zdrowe czy też nie, pozostaje do rozważenia przez każdego indywidualnie. Pomimo wielu cennych składników odżywczych takich jak białko, witaminy czy minerały, mleko krowie posiada również związki, które stale przyswajane przez organizm mogą bardzo negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie m.in. wywołać choroby nowotworowe. Jeśli nie potrafimy zrezygnować z mleka, warto na pewno zmniejszyć jego ilość w diecie i zastanowić się nad pozytywnymi, a także negatywnymi skutkami przypadającymi nam ze spożywania tego napoju.

Probiotyki
Probiotyki od bioalgi zawierają aż 150 milionów wyselekcjonowanych, naturalnych i żywych szczepów bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne i roślinne takie jak Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Niedziałek G., Mleko jako żywność funkcjonalna, Zdrowa Żywność, 1/2008.
2. Brzozowska P., Bilek M., Bagnicka E., Znaczenie mleka we współczesnym modelu żywienia człowieka, II Komunikat Sympozjum ProDoc, 2018.
3. Barłowska J., Król J., Brodziak A., Wolanciuk A., Litwińczuk A., Kędzierska-Matysek M., Pastuszka R., Topyła  B., Wartość odżywcza i przydatność technologiczna mleka krowiego i koziego z uwzględnieniem sezonu produkcji, Przegląd Hodowlany, 3/2013.