Fototerapia

Aktualizacja: 30 lipca 2022

Fototerapia to inaczej leczenie światłem. Współcześnie znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach takich jak medycyna oraz kosmetologia, w zależności od długości fal. Metoda uznawana jest za bezpieczną i skuteczną, choć istnieje kilka przeciwwskazań do jej stosowania. Światło usprawnia procesy biochemiczne na poziomie mitochondriów, co wpływa pozytywnie na pracę całej komórki.

Na czym polega fototerapia?

Fototerapia polega na nakierowaniu źródła światła o określonej długości fal na tkanki ludzkiego ciała. W zależności od długości fal wyróżniamy następujące rodzaje światła:

• nadfioletowe – długość fal mniejsza od światła widzialnego, zawiera się w zakresie 10-380 nm;
• niebieskie – długość fal w zakresie 380-500 nm;
• podczerwone – długość fal w zakresie 790 nm – 1 mm.

Każde z nich wykazuje inne właściwości, ponieważ w różnym stopniu penetruje tkanki organizmu. Długość oddziaływania wybranego światła na organizm zależy od efektu, który chce się uzyskać. Zazwyczaj pojedyncza sesja trwa od 10 do 30 minut. Skóra poddawana zabiegowi powinna być sucha i czysta.

Fototerapia – wskazania

Światło nadfioletowe wykorzystywane jest głównie w dermatologii, zwłaszcza jako metoda wspomagająca leczenie łuszczycy, barwnikowych naczyniowych zmian skórnych, polipów oraz paciorkowcowych zakażeń skóry. Coraz chętniej stosuje się światło nadfioletowe w terapii liszaja twardzinowego i zanikowego sromu, a wyniki badań są obiecujące. Leczenie światłem podczerwonym znajduje zastosowanie głównie w fizykoterapii. Wówczas wskazaniami są:

• trudno gojące się rany i odleżyny;
• różnego rodzaju dolegliwości bólowe, w tym bóle kręgosłupa i stawów, rwa kulszowa, dyskopatia czy łokieć tenisisty;
• stany po urazach sportowych i kontuzjach, jednak nie wcześniej niż po ustąpieniu stanu ostrego;
• przewlekłe stany zapalne stawów i zmiany zwyrodnieniowe;
• odmrożenia;
• nerwobóle;
• stany zapalne zatok i problemy ze stawem skroniowo-żuchwowym.

Światło podczerwone stosuje się również celem przygotowania tkanek do ćwiczeń czy masażu. Wykazuje działanie rozluźniające i obniża napięcie mięśniowe. Z kolei światło niebieskie stosowane jest choćby w przypadku żółtaczki u noworodków, ale i w kosmetologii. Wskazaniami są:

• skóra problematyczna i skłonna do zaskórników;
• skóra tłusta, z rozszerzonymi porami;
• łuszczyca;
• łupież suchy;
• stany zapalne skóry, np. w przebiegu trądziku.

Takich wskazań jest znacznie więcej. W celu dobrania metody fototerapii do własnych potrzeb należy udać się do fizjoterapeuty, lekarza bądź kosmetologa, który po dokładnej ocenie stanu zdrowia zleci zabiegi.

Wpływ fototerapii na samopoczucie

Stosowanie fototerapii jest skuteczną metodą poprawy samopoczucia, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy ilość naturalnego światła znacznie maleje. Udowodniono, że fototerapia zmniejsza poziom melatoniny w ciągu dnia, dzięki czemu nie czujemy się senni, zmęczeni i ociężali. Jednocześnie nie emituje szkodliwego promieniowania UV. Coraz częściej stosuje się ją w leczeniu depresji (depresji sezonowej, depresji poporodowej i wielu innych jej rodzajów), a także innych chorób o podłożu psychicznym związanych z obniżeniem samopoczucia.

Fototerapia – przeciwwskazania

Jak wspomniano wcześniej, fototerapia nie zawsze może być jednak użyta. Głównymi przeciwwskazaniami są:

• nowotwory, szczególnie nowotwór skóry;
• przyjmowanie leków o działaniu fotouczulającym;
• nadwrażliwość na światło;
• radioterapia i chemioterapia;
• dermatozy autoimmunologiczne, np. toczeń rumieniowaty układowy;
• jaskra, choroby oczu.

Przeciwwskazania zależą również od tego, która okolica ciała ma zostać naświetlona. Przykładowo, jaskra nie będzie już przeciwwskazaniem, gdy światło pada na staw skokowo-goleniowy i ma na celu przyspieszenie regeneracji tkanek po kontuzji. Wystarczy zadbać o odpowiednią ochronę oczu, zakładając specjalne okulary i odwracając głowę.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Jośko-Ochojska J., Oleszko A., Wykrozystanie fototerapii w praktyce klinicznej, Problemy Higieny i Epidemiologii, 4/2013.
2. Sokół-Szawłowska M., Fototerapia, postęp zastosowań w psychiatrii i innych dziedzinach medycyny, Psychiatria, 1/2018.
3. Mika T., Kasprzak W., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.