Glicyryzyna

Aktualizacja: 4 października 2022

Korzenie lukrecji

Glicyryzyna to jeden z głównych i jednocześnie najważniejszych składników znajdujących się w korzeniach lukrecji. Związek ten można obecnie kupić także w formie suplementu diety. Udowodniono jego wszechstronne, korzystne właściwości – między innymi wzmacnia odporność, działa przeciwzapalnie i łagodząco oraz pobudza czynność wydzielniczą górnych dróg oddechowych.

Glicyryzyna – charakterystyka

Glicyryzyna jest związkiem saponinowym, będącym mieszaniną soli potasowych i wapniowych kwasu 18 beta-glicyryzynowego. To także monodesmozyd hydrolizujący w jelicie cienkim do 2 cząsteczek kwasu glukuronowego i aglikonu, któremu właśnie przypisuje się właściwości immunomodulujące. W korzeniu lukrecji można znaleźć od 2 do 15% glicyryzyny, w zależności od czynników takich jak konkretny gatunek rośliny, warunki geograficzne i rodzaj uprawy.

Co ciekawe, glicyryzyna jest wykorzystywana jako naturalny składnik słodzący (alternatywa zwykłego cukru), ponieważ jest aż 50-krotnie słodsza od sacharozy.

Glicyryzyna – właściwości

Właściwości omawianego związku zostały wielokrotnie potwierdzone badaniami klinicznymi. Od tysięcy lat lukrecja jest wykorzystywana w medycynie alternatywnej. Szczególnie ceniono ją na obszarze Chin. Wykazano, że może łagodzić objawy wielu schorzeń dróg oddechowych, ponieważ działa łagodząco, przeciwkaszlowo i wykrztuśnie. Zwiększa produkcję śluzu w górnych drogach oddechowych, chroniąc tym samym ich ściany przed przesuszaniem i podrażnianiem. Może łagodzić stany zapalne – zarówno w drogach oddechowych, jak i innych częściach ciała.

Glicyryzyna wykazuje działanie antagonistyczne w stosunku do estrogenów. Przeprowadzono badania udowadniające, że przy niskim poziomie estrogenów związek ten stymuluje produkcję hormonów, zaś przy zbyt wysokim ich poziomie działa hamująco na produkcję. Obecnie trwają badania nad wykazaniem terapeutycznego działania lukrecji na estrogenozależy nowotwór piersi u kobiet.

Glicyryzyna (wraz z kwasem glicyretynowym) hamuje enzym odpowiadający za inaktywację kortyzolu (hormonu stresu), aldosteronu i progesteronu. Hamując ich rozkład następuje fizjologiczny wzrost ich stężenia w organizmie. Przy częstym przyjmowaniu dużych dawek związku można więc zaobserwować wzrost ciśnienia tętniczego, zatrzymanie wody w organizmie oraz obniżenie stężenia potasu. Zaobserwowano, że glicyryzyna może hamować reakcje alergiczne i stany zapalne.

Poprawa odporności

Glicyryzyna znana jest ze swego działania poprawiającego odporność i zmniejszającego stany zapalne. Dzieje się tak, ponieważ przywraca ona równowagę między limfocytami Th1 a Th2, stabilizując komórki tuczne i zmniejszając produkcję mediatorów stanu zapalnego. Związek działa immunosupresyjnie, hamując syntezę prostaglandyny E2 w makrofagach. Jednocześnie udowodniono, że glicyryzyna działa przeciwwirusowo i może zmniejszać ryzyko rozwoju nowotworów. Wszystko dzięki zwiększaniu aktywności komórek NK.

Pozostałe właściwości

Wyżej wymienione właściwości glicyryzyny to jednak nie wszystko.W postaci suplementów diety dodatkowo:

• chroni wątrobę przez toksynami i uszkodzeniami;
• poprawia pamięć i wzmacnia koncentrację;
• zwiększa metabolizm, może przyczyniać się do zachowania odpowiedniej masy ciała;
• łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego;
• poprawia czynność wątroby przy WZW typu B i C;
• łagodzi objawy chorób reumatycznych, w tym reumatoidalnego zapalenia stawów.

Przy chorobach przewlekłych przyjmowanie omawianego związku należy jednak skonsultować z lekarzem. Może bowiem wchodzić w interakcję z innymi lekami.

Suplementacja glicyryzyny

Za optymalną, zalecaną dawkę glicyryzyny uznaje się do 0,229 mg na 1 kg masy ciała dziennie. W przypadku osoby ważącej 60 kg daje to około 14 mg. Skutki uboczne właściwej suplementacji praktycznie nie występują, chcąc jednak jeszcze bardziej zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia warto wprowadzić dietę bogatą w potas i ubogą w sód.

Lukrecja oraz suplementy zawierające glicyryzynę nie powinny być stosowane u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością nerek oraz przyjmujących jednocześnie preparaty naparstnicy. Podejrzewa się, że wspomniane suplementy mogą zmniejszać syntezę testosteronu u mężczyzn. Glicyryzyna nie wpływa negatywnie na przebieg ciąży czy laktacji – z powodzeniem można ją przyjmować. Wyjątkiem jest nadciśnienie u kobiet ciężarnych.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kucharska-Ambrożej K., Aktualny stan wiedzy na temat chemizmu i aktywności biologicznej lukrecji gładkiej Glycyrrhiza glabra L., Postępy Fitoterapii, 2/2017.
2. Antoniak K., Dudek-Makuch M., Bylka W., Lukrecja – czy tylko słodka?, Związki chemiczne, aktywność biologiczna, Postępy Fitoterapii, 3/2020.
3. Klasik-Ciszewska S., Wojnar W., Kaczmarczyk-Sedlak I., Lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra L.)
   i jej zapobiegawczy wpływ na rozwój osteoporozy, Postępy Fitoterapii, 2/2016.