Winblastyna to organiczny związek chemiczny pozyskiwany z barwinka różowego (łac. Catharanthus roseus) – rośliny charakteryzującej się fioletowymi kwiatkami, uznawanej za gatunek zagrożony. Silnie oddziałuje na zdrowie człowieka, wykazując intensywny efekt przeciwnowotworowy. Dlatego jest wykorzystywany jako lek cytostatyczny w leczeniu niektórych rodzajów nowotworów.
Spis treści
Winblastyna – charakterystyka
Winblastyna jest związkiem chemicznym o wzorze sumarycznym C46H58N4O9 i masie molowej 810,97 g/mol. Stanowi alkaloid naturalnie występujący w świecie roślin, zwłaszcza w barwinku różowym. Wykazuje silne właściwości przeciwnowotworowe poprzez bezpośredni wpływ na namnażanie się i rozrost zmian rakowych. Wszystko przez to, że winblastyna wiąże się z tubuliną (białko globularne tworzące protofilament mikrotubul), hamuje powstawanie mikrotubul, a w konsekwencji prowadzi do zaburzeń powstawania wrzeciona podziałowego i zatrzymania mitozy z fazie metafazy komórek rakowych. Związek ten ulega metabolizowaniu w wątrobie.
Większe dawki omawianego leku wywołują wakuolizację (tworzenie się wodniczek) cytoplazmy. Obserwuje się również spowolnienie wbudowywania do komórek kwasu glutaminowego i argininy. Badania mikroskopowe udowadniają ponadto, że przy stosowaniu winblastyny widać zmiany degeneracyjne obejmujące mitochondria i jądro komórkowe.
Winblastyna – wskazania
Winblastyna wykorzystywana jest we współczesnej medycynie jako lek onkologiczny, zatem podaje się ją pacjentom chorym na raka. Szczególne wskazania obejmują następujące choroby:
- rak jądra;
- przewlekła białaczka limfatyczna;
- chłoniak nieziarniczy;
- chłoniak Hodgkina (ziarnica złośliwa).
We wszystkich stadiach klinicznych i podtypach. Wprawdzie można stosować ją również przy innych nowotworach, jednak nie reagują one na winblastynę aż tak efektywnie.
Winblastyna – przeciwwskazania
Choroba nowotworowa jest bezpośrednim zagrożeniem życia, dlatego wiek, inne choroby towarzyszące czy ciąża nie są przeciwwskazaniem do leczenia pacjenta winblastyną. Korzyści z terapii tym lekiem przewyższają ewentualne działania niepożądane czy konsekwencje – pozwalają uratować życie. Jedynym przeciwwskazaniem bezwzględnym jest nadwrażliwość na winblastynę lub którąkolwiek inną substancję znajdującą się w lekarstwie.
Stosowanie winblastyny
Stosowanie winblastyny musi odbywać się pod ścisłym nadzorem medycznym. Przed każdym podaniem leku wykonuje się oznaczenie leukocytów – jeśli ich poziom spadnie poniżej 3000, należy podać pacjentowi odpowiednie antybiotyki. Szczególną ostrożność i wzmożony nadzór zachowuje się u pacjentów, u których jednocześnie występują: leukopenia, małopłytkowość lub upośledzona czynność wątroby, ale także u seniorów, w przypadku jednoczesnego lub wcześniejszego podawania cytostatyków lub zastosowania radioterapii. W trakcie leczenia winblastyną odradza się kobietom w wieku rozrodczym zachodzenia w ciążę – rekomenduje się stosowanie niehormonalnych metod antykoncepcyjnych. Przeciwwskazane jest również podawanie pacjentom żywych szczepionek. Winblastyna silnie reaguje z wieloma innymi lekami (np. mitomycyna C, fenytoina), dlatego przyjmowanie jednocześnie innych leków należy skonsultować z lekarzem onkologiem. Winblastyna jest dostępna wyłącznie na receptę.
Winblastyna – działania niepożądane
Do najczęściej obserwowanych działań niepożądanych zalicza się:
Do nieco rzadziej występujących powikłań należą:
- hiperurykemia;
- ostra nefropatia moczanowa;
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej;
- małopłytkowość;
- bóle mięśniowe;
- nudności i wymioty;
- biegunka;
- niedokrwistość;
- utrata apetytu;
- zapalenie krtani.
Leczenie wstrzymuje się natychmiast po wystąpieniu objawów neurotoksyczności.
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Vinblastin – Richter, 5 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań, Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika [https://www.gedeonrichter.pl/uploads/2017_09_04_Vinblastin_Richter_PIL_PL_R_1173_scanned.pdf].
- Program leczenia w ramach świadczenia chemioterapii niestandardowej – winblastyna w rozpoznaniach zakwalifikowanych do kodu ICD-10: C69.3, 2014.
Zostaw komentarz