Farmakoterapia

Aktualizacja: 23 października 2022

Farmakoterapia to inaczej leczenie chorób, schorzeń i problemów zdrowotnych za pomocą leków, czyli substancji chemicznych dostępnych w aptekach. Mają one na celu zwalczanie przyczyny choroby, łagodzenie jej objawów oraz zapobieganie jej. Leki mogą być dostępne od ręki lub na receptę – w drugim przypadku konieczna jest konsultacja lekarska.

Co to jest farmakoterapia?

Farmakoterapia to metoda lecznicza polegająca na przyjmowaniu określonych leków. Mogą one mieć różną postać – od tabletek, poprzez syropy i spraye do inhalacji, kończąc na roztworach do iniekcji dożylnych i domięśniowych. Działanie leków jest niezwykle wszechstronne. Najczęściej odwiedzamy aptekę celem kupna leków na przeziębienie i grypę (np. przeciwgorączkowych), jednak równie dobrze znaleźć tam można silne leki opioidowe zmniejszające bóle nowotworowe oraz silne psychotropy wykorzystywane w leczeniu schizofrenii. Nawet w jednej rodzinie leków znajdują się preparaty na receptę i dostępne od ręki, w zależności od dawki i mechanizmu działania.

Farmakoterapia zawsze powinna być skonsultowana z lekarzem, ponieważ wiele leków wchodzi w interakcję ze sobą nawzajem lub wykazuje działania niepożądane. Mogą być niebezpieczne dla kobiet w ciąży lub przewlekle chorych. Każdorazowo leki (oraz ich dawki) muszą być przepisane przez lekarza na podstawie wywiadu zdrowotnego. Gdy jest to konieczne zaleca się wykonanie badań krwi i moczu lub bardziej szczegółowych badań obrazowych.

Warto wiedzieć, że w środowisku naturalnym znaleźć można wiele naturalnych, bezpiecznych alternatyw dla leków dostępnych w aptece. Zajmuje się tym medycyna alternatywna i ziołolecznictwo, jednak aby zajmować się takim leczeniem należy posiadać ogromną wiedzę i wiele lat doświadczenia.

Czy farmakoterapia jest bezpieczna?

Farmakoterapia jest bezpieczną metodą leczenia, o ile nie pojawią się żadne przeciwwskazania do przyjmowania leków. Przykładowo, kwas acetylosalicylowy to jeden z najczęściej wybieranych niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Dla większości osób jest całkowicie bezpieczny, jednak przeciwwskazania do jego przyjmowania obejmują uczulenie na salicylany, skazy krwotoczne oraz czynną chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy. W tej grupie pacjentów przyjęcie kwasu salicylowego może skutkować nawet zagrożeniem życia. Wiele leków jest przeciwwskazanych również w przypadku kobiet w ciąży i karmiących piersią, ponieważ związki aktywne mają zdolność przenikania przez łożysko lub do mleka, w efekcie działając szkodliwie na niezwykle delikatne jeszcze tkanki płodu lub noworodka.

Przyjmując leki należy mieć na uwadze, że niemal wszystkie wiążą się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Ich pojawienie się jest kwestią indywidualną, zwykle są to nudności, bóle głowy, mroczki przed oczami czy senność. Mogą jednak pojawiać się poważniejsze działania niepożądane, takie jak zaburzenia pamięci, drżenia mięśni, zaburzenia gospodarki hormonalnej czy zakrzepica.

Podsumowując, aby farmakoterapia była bezpieczna i skuteczna, należy przestrzegać wszelkich zaleceń lekarza odnośnie dawki, częstotliwości jej przyjmowania i czasu trwania kuracji. Przed przyjęciem leków należy wykluczyć ewentualne przeciwwskazania, a także zapoznać się z możliwymi działaniami niepożądanymi (na ulotce). Należy zastanowić się nad przyjmowanymi dotychczas lekami i przeczytać na ulotce, czy nie wchodzą one ze sobą w interakcję. Wszystkie leki przechowuje się w chłodnym i suchym miejscu, z dala od promieniowania słonecznego. Zdarza się, że konieczne jest przechowywanie ich w lodówce.

Farmakoterapia u dzieci

Niekiedy podawanie leków konieczne jest już od najmłodszych lat. Zarówno w związku z poważnymi chorobami wrodzonymi (np. mózgowym porażeniem dziecięcym), jak i nabytymi infekcjami w okresie wczesnodziecięcym (np. ospa wietrzna, zapalenie płuc). Istnieje wiele leków całkowicie bezpiecznych dla dzieci już od momentu narodzin, jednak nigdy nie należy samodzielnie podawać im preparatów farmaceutycznych. Każdorazowo warto skonsultować się z lekarzem, który przepisze leki niewpływające na rozwój i metabolizm młodego, nierozwiniętego jeszcze w pełni organizmu.

Farmakoterapia a farmakologia

Nie należy mylić tych dwóch pojęć. Farmakoterapia odnosi się do leczenia problemów zdrowotnych z użyciem leków. Natomiast farmakologia to dziedzina nauki badająca działanie leków (wraz z mechanizmem takiego działania) oraz ich skutki krótkoterminowe i długoterminowe. W szczególności skupia się na budowie i właściwościach zawartych w lekach związków chemicznych. Spotkać można także pojęcie jakim jest farmakognozja. To dziedzina medycyny zajmująca się nauką o substancjach pochodzenia naturalnego, które można wykorzystywać jako alternatywę dla syntetycznych leków.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Mitręga K., Krzemiński T., Farmakologia i farmakoterapia dla ratowników medycznych, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2017.
2. Herman Z., Kostowski W., Farmakologia – podstawy farmakoterapii, Tom I i II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.