Ergotamina (łac. Ergotaminum) jest organicznym związkiem chemicznym, złożonym amidem kwasu lizergowego. Naturalnie znajduje się w największych ilościach w sporyszu (przetrwalnik grzyba buławinki czerwonej). Znajduje szerokie zastosowanie w farmakologii także współcześnie, choć związek ten znany jest już od dawna.
Spis treści
Ergotamina – charakterystyka
Ergotamina jest amidem kwasu lizergowego o wzorze sumarycznym C33H35N5O5 oraz masie molowej 581,66 g/mol. Przybiera postać charakterystycznych, bezbarwnych kryształów. Pod względem budowy strukturalnej może przypominać dihydroergotaminę, inny alkaloid pozyskiwany również ze sporyszu, jednak w przeciwieństwie do niego posiada dodatkowe wiązanie podwójne w piperydynowym pierścieniu reszty ergolinowej.
Ergotamina – działanie
Ten wyjątkowy alkaloid sporyszu wykazuje wielokierunkowe działanie na organizm człowieka. Podany doustnie stosunkowo słabo wchłania się z przewodu pokarmowego, po czym ulega detoksykacji w wątrobie i wydaleniu wraz z moczem. Można jednak podawać go innymi drogami. Udowodniono, że związek ten kurczy mięśnie gładkie naczyń krwionośnych oraz macicę. Po podaniu pacjentowi wiąże się z receptorami serotoniny, noradrenaliny oraz dopaminy. Podstawowe wskazania do rozpoczęcia leczenia ergotaminą obejmują:
- migreny;
- naczyniowe bóle głowy;
- krwawienia z dróg rodnych kobiet.
Ergotamina działa obkurczająco na naczynia krwionośne (zwłaszcza mózgu), obniżając wszelkie dolegliwości migrenowe wskutek zmniejszonego przepływu krwi. Ponadto wywiera silne działanie oksytocynowe (powoduje skurcz mięśnia macicy), dlatego znajduje zastosowanie w położnictwie. Ze względu na ryzyko licznych działań niepożądanych, odchodzi się już od rutynowego stosowania ergotaminy w przypadku bólów głowy. Tym bardziej że istnieją inne równie skuteczne preparaty, o wyższym profilu bezpieczeństwa.
Toksyczne działanie ergotaminy
W większych dawkach ergotamina wykazuje działanie toksyczne, dlatego tak ważne jest, aby przyjmować ją zgodnie z zaleceniami lekarza i w odpowiednich dawkach, po wcześniejszym wykluczeniu wszelkich przeciwwskazań zdrowotnych. Dawki toksyczne wywołują u pacjenta różnego rodzaju zaburzenia neurologiczne, wegetatywne i prowadzą do powstania zgorzeli tkanek miękkich. Przy znacznych dawkach toksycznych może dojść nawet do zgonu wskutek porażenia ośrodka oddechowego. Zatrucia u osób dorosłych zdarzają się skrajnie rzadko. Wykazano, że dotyczą przeważnie pacjentów, którzy przyjmują ergotaminę z błędnym przekonaniem o jej profilaktycznym działaniu w napadowych bólach głowy.
Ergotamina – przeciwwskazania
Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do stosowania omawianego leku są głównie:
- choroby naczyń obwodowych;
- zaawansowana i/lub niewyrównana miażdżyca;
- niekontrolowane lub ciężkie nadciśnienie tętnicze;
- choroba niedokrwienna serca;
- przebyte niedawno zabiegi chirurgiczne na naczyniach krwionośnych, w tym angioplastyka naczyń;
- planowane zabiegi chirurgiczne na naczyniach krwionośnych;
- niedożywienie;
- zaburzenia czynności nerek lub wątroby;
- posocznica;
- jaskra;
- ciąża i okres karmienia piersią.
Ergotaminy nie można stosować w sposób długotrwały – to szybki sposób na wywołanie objawów zatrucia tym związkiem. Nie można również łączyć jej z antybiotykami makrolidowymi czy lekami przeciwgrzybiczymi z grupy azoli. Dawkowanie powinno zostać zawsze przepisane przez lekarza prowadzącego. Ergotamina to lek dostępny aktualnie wyłącznie na receptę. Jeśli u pacjenta pojawi się mrowienie w palcach rąk i/lub stóp, należy jak najszybciej przerwać zażywanie leku i skontaktować się z lekarzem.
Ergotamina – skutki uboczne
W przebiegu przyjmowania ergotaminy może dojść do wystąpienia działań niepożądanych, choć przy stosowaniu się do zaleconych dawek i czasu trwania kuracji są one stosunkowo rzadkie. Mogą pojawić się:
- skurcze mięśni;
- parestezje;
- bóle kończyn dolnych;
- zaburzenia napięcia mięśniowego;
- zimne ręce i stopy;
- drażliwość;
- dezorientacja;
- zawroty głowy;
- senność i zmęczenie;
- bóle głowy;
- przerost dziąseł;
- zaparcia;
- krwawienia z odbytu.
Podczas przyjmowania ergotaminy pojawia się potencjalne ryzyko uzależnienia i rozwoju tolerancji, dlatego ponownie podkreśla się znaczenie metodyki farmakoterapii.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Bloch-Bogusławska E., Wolska E., Engelgardt P., Pufal E., przypadek zabójstwa przez zatrucie ergotaminą, Arch. Med. Sąd. Krym., LVIII/2008.
- Wójcik-Drączkowska H., Bilińska M., Nyka W., Migrena – rozpoznanie i leczenie, Forum Medycyny Rodzinnej, 2/2007.
- ERGOTAMINUM FILOFARM. Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta [https://www.filofarm.com.pl/uploads/pdf/55eee7dd19937.pdf].
Zostaw komentarz