Karczochy (łac. Cynara scolymusto) popularna roślina uprawiana głównie na terenach krajów śródziemnomorskich. Przez wielu uznawane są za najstarsze warzywa świata.
Spis treści
Jakie wartości odżywcze wykazują karczochy?
Pojedyncza główna karczocha zawiera około 12-19% suchej masy. 100 gram surowego warzywa zawiera średnio 3 g białka, 0,2 g tłuszczu i 11 g węglowodanów, przy czym znajduje się w tym 5,4 g błonnika. Karczochy należą do warzyw niskoenergetycznych, w związku z czym korzystnie wpływa na zrównoważony bilans między energią przyjmowaną z pożywieniem a wykorzystywaną przez organizm człowieka. 100 gram tego produktu dostarcza jedynie około 10 kcal.
Do najważniejszych związków znajdujących się w karczochach należą polifenole o wysokiej biodostępności. Zyskały one popularność ze względu na silne działanie antyoksydacyjne. Pozostałymi składnikami karczochów są:
- witaminy: C, B1, B2, B6, A, E;
- pierwiastki mineralne: potas, sód, wapń, fosfor, magnez, żelazo;
- inulina.
Najbardziej wewnętrzna część główki karczocha jest bogatym źródłem tanin (odpowiedzialnych za smak) i antocyjanin (odpowiedzialnych za fioletowy kolor). Należy również wiedzieć, że w przemyśle zielarskim wykorzystuje się świeże lub suszone liście zbierane przed rozwojem kwiatów. Liście stanowią najbardziej cenioną część rośliny przez obecne w nich kwasy: fenolowe, kawowy i 1,5-dikawoilochinowy oraz garbniki.
Zastosowanie karczochów w gastronomii
Częścią jadalną karczochów są pąki kwiatowe zwane głowami. Spożywa się jednak wyłącznie ich wewnętrzną część, pomijając zewnętrzne i zgrubiałe liście stanowiące do 35% masy pąków. Na rynku najczęściej dostępne są surowe pąki zanurzone w oliwie z oliwek, które można spożywać na wiele sposobów. Świeże karczochy można gotować, grillować, a także piec. Smak karczochów opisuje się jako lekko cierpki i jednocześnie lekko gorzki z orzechową nutą. Najbardziej cenioną i delikatną częścią główki karczocha jest jego serce, czyli część wewnętrzna.
Jakie właściwości wykazują karczochy?
Dzięki bogatemu składowi karczochy przynoszą człowiekowi wiele korzyści zdrowotnych. Przede wszystkim chronią i regenerują komórki wątroby, działają żółciotwórczo i żółciopędnie, a także obniżają poziom glukozy i cholesterolu we krwi. Dzięki temu regulują pracę układu wewnątrzwydzielniczego oraz wspierają układ sercowo-naczyniowy.
Karczochy wpływają również korzystnie na pracę układu pokarmowego, ponieważ zmniejszają objawy podrażnienia błon śluzowych żołądka i regulują przemianę materii. Ponadto posiadają substancje powodujące relaksację mięśni gładkich. Inulina obecna w warzywie znana jest jako prebiotyk, czyli substancja wspomagająca namnażanie się i rozwój bakterii probiotycznych zasiedlających jelita. Te z kolei wspomagają prawidłowe funkcjonowanie jelit i tym samym oddziałują korzystnie na cały ustrój. Badania wykazały, że regularne spożywanie karczochów w znacznym stopniu zmniejsza objawy dyspeptyczne.
Aktywność antyoksydacyjna sprawia, że omawiane rośliny w znacznym stopniu zmniejszają stres oksydacyjny i liczbę wolnych rodników tlenowych krążących po organizmie człowieka. Dzięki temu zmniejszają ryzyko rozwoju wielu chorób zaliczanych między innymi do grupy cywilizacyjnych i spowalniają proces starzenia się organizmu.
Do pozostałych właściwości składników aktywnych karczocha zaliczamy:
- zmniejszanie obrzęków;
- obniżanie gorączki;
- działanie moczopędne;
- stymulację układu odpornościowego;
- działanie antybakteryjne.
Dodatkowo karczochy zalicza się do roślin zupełnie bezpiecznych, ponieważ zawierają wyłącznie korzystne składniki odżywcze i nie powodują alergii.
Bibliografia
- Michalak-Majewska M., Teterycz D., Karczoch zwyczajny – innowacyjny surowiec o szerokim zastosowaniu, Przemysł Spożywczy, 72/2018.
- Nurzyńska-Wierdak R., Sałata A., Stepaniuk R., Prozdrowotne właściwości karczocha zwyczajnego, Problemy Nauk Biologicznych, 4/2018.
- Teterycz D., Michalak-Majewska M., Karczoch zwyczajny (cynara scolymus) – innowacyjny surowiec o bogatych właściwościach leczniczych, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 593/2018.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Zostaw komentarz