Estradiol

Aktualizacja: 9 grudnia 2024

Estradiol (łac. estradiolum) to organiczny związek chemiczny będący steroidowym hormonem płciowym. Występuje w organizmie każdego człowieka bez względu na płeć, choć jego wyższe stężenia odnotowuje się u kobiet. Uczestniczy u nich w kształtowaniu się cech płciowych.

Estradiol – charakterystyka

Estradiol z chemicznego punktu widzenia jest pochodną estranu, który z kolei zalicza się do szerokiej grupy estrogenów. Estrogeny to grupa hormonów płciowych występujących naturalnie w ciele człowieka, w skład której wchodzą estriol, estron oraz omawiany estradiol. Znajdują one zastosowanie również we współczesnej medycynie jako leki do stosowania doustnego, u kobiet zaś także dopochwowego. Estradiol posiada wzór sumaryczny C18H24O2 oraz masę molową 272,38 g/mol. Po wyizolowaniu przyjmuje postać bezbarwnych kryształków lub białego proszku.

W organizmie kobiety estradiol syntezowany jest przez jajniki (zwłaszcza przez rosnące i dojrzewające pęcherzyki Graafa, a w mniejszych ilościach także przez ciałko żółte), u mężczyzn zaś przez jądra, choć ilości te są wyraźnie mniejsze. Bez względu na płeć estradiol produkowany jest również przez korę nadnerczy.

Estradiol – wpływ na organizm człowieka

Zarówno naskórek, jak i skóra właściwa, mieszki włosowe, gruczoły łojowe oraz apokrynowe zawierają swoiste receptory wychwytujące cząsteczki estrogenów. Z tego względu hormon ten oddziałuje na wiele struktur zlokalizowanych w różnych częściach ciała. Udowodniono, że odgrywa ważną funkcję w procesach starzenia się skóry, jej zabarwieniu, wydzielaniu łoju, jaka również w rozwoju zmian nowotworowych skóry. Ośrodkowe działanie estradiolu i pozostałych estrogenów wiąże się natomiast z nasileniem procesu neurogenezy, czego efektem jest poprawa pamięci i stymulacja procesów poznawczych.

Estradiol u kobiet – funkcje

Estradiol odpowiada za rozwój cech płciowych żeńskich, np.:

• zmianę kwasowości pochwy;
• powiększenie warg sromowych;
• rozrost endometrium;
• wywoływanie miesiączki;
• wzrost gruczołów piersiowych.

Jego rolą jest ponadto kontrola nad rozwojem i dojrzewaniem pęcherzyków jajnikowych oraz syntezą receptorów dla LH i FSH w komórkach pęcherzyków.

Zobacz również: Hormony płciowe żeńskie.

Estradiol u mężczyzn – funkcje

Estradiol w organizmie mężczyzny odpowiada przede wszystkim za regulację popędu płciowego i dojrzewanie plemników. Przy odpowiednim poziomie tego hormonu zachowują one prawidłową ruchliwość.

Estradiol – normy

Normy dla estradiolu zależą od wieku i od płci. Dla kobiet po okresie dojrzewania prezentują się następująco:

• faza folikularna: 12,4-233 pg/ml;
• faza owulacyjna: 41,0-398 pg/ml;
• faza lutealna: 22,3-341 pg/ml;
• postmenopauza: 5,0-138 pg/ml.

Jeśli chodzi o kobiety ciężarne, poziom estradiolu zmienia się w zależności od aktualnego trymestru:

• 1 trymestr: 154-3243 pg/ml;
• 2 trymestr: 1561-21280 pg/ml;
• 3 trymestr: 30000 pg/ml.

Z kolei u mężczyzn estradiol powinien zawierać się w przedziale 25,8-60,7 pg/ml. Wyjątkiem są chłopcy, u których norma wynosi 5-20 pg/ml. Jest ona zbliżona do normy dziewczynek, które nie zaczęły jeszcze dojrzewać płciowo, u których wynosi 6-27 pg/ml.

Estradiol w medycynie

Estradiol (E2) i dydrogesteron wykorzystuje się doustnie w terapii hormonalnej okresu menopauzy od wielu lat. Podany doustnie estradiol, zanim przedostanie się do krążenia ogólnego i osiągnie narząd docelowy, musi być wchłonięty w przewodzie pokarmowym. Po zmetabolizowaniu w wątrobie przedostaje się następnie do krążenia ogólnego głównie w postaci estronu (E1) i jego siarczanu. Dopochwowe podanie estradiolu jest jednak uznawane za znacznie bardziej efektywne w likwidacji objawów uroginekologicznych, niż stosowane ogólne, gdyż omijany jest metabolizm wątrobowy.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Wlaźlak E., Surkont G., Suzin J., Estradiol – nowość czy standard w terapii dopochwowej?, Przegląd Menopauzalny 2004; 5: 50-56.
2. Pertyński T., Stachowiak G., Estradiol i dydrogesteron w doustnej terapii hormonalnej okresu menopauzy, Przegląd Menopauzalny, 1/2008.
3. Pietrzak B., Wlaźlak E., Zwierzyńska E., Estrogeny stosowane długotrwale: korzyści czy ryzyko, Postępy Hig Med Dosw (online), 2015; 69: 285-293.