Aldosteron

Aldosteron to hormon steroidowy produkowany i wydzielany przez korę nadnerczy. Jego podstawową rolą jest zwiększanie zwrotnego wchłaniania sodu i wody w nerkach, jak również nasilanie wydalania jonów potasu i wodoru. Nadmiar aldosteronu wiąże się nie tylko z nadciśnieniem tętniczym, ale i zespołem Conna. Niedobór natomiast obserwuje się w przebiegu m.in. choroby Addisona.

Aldosteron – charakterystyka

Okres półtrwania aldosteronu wynosi około 20 minut. W przeciwieństwie do kortyzolu (kolejnego hormonu syntezowanego przez korę nadnerczy) produkowany jest w niewielkich ilościach. Jego całkowite stężenie wynosi w warunkach prawidłowych około 0,006 ug/dl, co daje 0,17 nmol/l. Dla porównania, stężenie kortyzolu w warunkach prawidłowych wynosi około 13,5 ug/dl, co daje 375 nmol/l. Znaczna większość aldosteronu ulega przekształceniu w wątrobie, jedynie pewna część w nerkach. W moczu, w postaci wolnej, pojawia się mniej niż 1% wydzielanego aldosteronu.

Głównym stymulatorem wydzielania aldosteronu jest peptyd o nazwie angiotensyna II. Powstaje ona w wyniku sekwencji reakcji zapoczątkowanych przez enzym proteolityczny, reninę. Właśnie dlatego często mówi się o aldosteronie w odniesieniu do układu renina-angiotensyna-aldosteron. Warto wiedzieć, że przejściowo syntezę aldosteronu zwiększa ACTH (adrenokortykotropina), co ma miejsce głównie w sytuacjach stresowych. Podobne działanie ma podwyższony poziom jonów potasu w osoczu.

Aldosteron – funkcje

Aldosteron odpowiada za regulację gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu, działając w ramach układu RAA (renina-angiotensyna-aldosteron). Innymi słowy hormon ten:

• obniża ilość jonów potasu w płynach ustrojowych;
• wzmaga resorpcję zwrotną soli sodowych i hamuje ich wydalanie do moczu w postaci chlorku sodu;
• wpływa na skład mineralny moczu;
• zwiększa ilość jonów sodu w płynach ustrojowych;
• wpływa na zwiększenie wydzielania wazopresyny, która hamuje diurezę i wydalanie wody.

Uważa się jednak, że hormon ten pełni znacznie więcej funkcji, które nie zostały jeszcze do końca poznane.

Nadmiar aldosteronu

Nadmiar aldosteronu w organizmie człowieka zwie się również hiperaldosteronizmem. Może mieć charakter pierwotny lub wtórny. W pierwszym przypadku przyczyny dolegliwości nie są znane, zaś przy podłożu wtórnym hiperaldosteronizm wynika m.in. z marskości wątroby czy niewydolności mięśnia sercowego. Nadmierne wydzielanie aldosteronu powoduje podwyższenie ciśnienia tętniczego, zwiększenie stężenia sodu oraz obniżenie stężenia potasu w ustroju. Stan ten zwie się zespołem Conna.

Typowymi objawami nadmiaru aldosteronu są: bóle głowy, zaburzenia snu, wysokie ciśnienie tętnicze krwi, osłabienie mięśni oraz wielomocz. U niektórych pacjentów dodatkowo pojawić się mogą mrowienia i skurcze mięśni.

Niedobór aldosteronu

Niedobór aldosteronu zwie się hipoaldosteronizmem. Może mieć podłoże pierwotne (np. w przebiegu choroby Addisona) oraz wtórne (np. przy przewlekłym przyjmowaniu niektórych leków jak NLPZ czy heparyna, zatruciu ołowiem, chorobach układu moczowego). W bardzo nielicznych przypadkach ma charakter wrodzony i stanowi konsekwencję dziedziczenia mutacji genetycznej. Objawami niedoboru aldosteronu są przede wszystkim mdłości, osłabienie mięśni, zaburzenia rytmu serca oraz obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.

Badanie aldosteronu

Badanie poziomu aldosteronu najczęściej wykonuje się:

• przy podejrzeniu zespołu Conna, choroby Addisona lub innych chorób, które przebiegają z zaburzeniem produkcji i wydzielania aldosteronu;
• przy nadciśnieniu tętniczym i objawach mogących wskazywać na niedobór lub nadmiar aldosteronu;
• w przebiegu leczenia chorób związanych z niedoborem lub nadmiarem aldosteronu, celem ich monitorowania i wdrażania ewentualnych zmian.

Samo badanie jest proste i szybkie w wykonaniu. Opiera się na zwykłym pobraniu próbki krwi, na jej podstawie w laboratorium specjaliści dokonają oznaczenia. Koszt takiego badania to zazwyczaj 100-150 zł. Na badanie należy przyjść na czczo, a wcześniej przez 2 godziny pozostać w jednej pozycji, najlepiej leżącej lub półleżącej, unikając aktywności fizycznych.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
2. Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
3. Kosicka T., Kara-Perz H., Głuszewski W., Perz S., Aldosterone – underestimated link in the pathogenesis of arterial hypertension, Przewodnik Lekarza, 5/2005.