Zasady azotowe

Aktualizacja: 2 grudnia 2024

Zasady azotowe to związki organiczne o charakterze zasadowym i azocie w cząsteczce, stąd właśnie pochodzi ich nazwa. Mają niezwykle istotne działanie w organizmie człowieka. Najczęściej mówi się o tym, że budują one materiał genetyczny, czyli DNA i RNA.

Zasady azotowe – charakterystyka

Zasady azotowe dzieli się na następujące grupy:

• amoniak i jego pochodne – bezbarwny, drażniący związek gazowy będący połączeniem wodoru i azotu. W organizmie człowieka zostaje zsyntezowany naturalnie, stanowiąc produkt mikrobiologicznego rozkładu azotowych substancji organicznych, do których zaliczamy choćby białka dostarczane wraz z dietą;
• aminy – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej budowie grupę aminową;
• iminy – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej budowie ugrupowanie iminowe. Tworzą się w konsekwencji kondensacji cząsteczki związku karbonylowego z cząsteczką aminy pierwszorzędowej.

W organizmie człowieka oraz w przyrodzie ogromne znaczenie mają zasady azotowe nukleotydów. Nukleotydami nazywamy podstawowy materiał budulcowy kwasów nukleinowych DNA i RNA, które kodują materiał genetyczny. Odgrywają też ważną rolę w przekaźnictwie sygnałów komórkowych oraz w metabolizmie organizmu.

Zasady azotowe nukleotydów

DNA jest makrocząsteczką zbudowaną z dwóch komplementarnych nici połączonych wiązaniami wodorowymi pomiędzy zasadami azotowymi. Kolejność zasad azotowych od 5′-końca do 3′-końca stanowi tzw. strukturę I-rzędową DNA. Determinuje ona kod genetyczny, jaki niesie dana nić kwasu nukleinowego. Wyróżniamy 5 zasad azotowych:

• adenina (A) – wchodzi w skład puryn. Tworzy parę komplementarną z tyminą (w łańcuchach DNA) lub uracylem (w łańcuchach RNA);
• guanina (G) – wchodzi w skład puryn. Tworzy parę komplementarną z cytozyną;
• cytozyna (C) – wchodzi w skład pirymidyn. Tworzy parę komplementarną z guaniną;
• tymina (T) – wchodzi w skład pirymidyn. Tworzy parę komplementarną z adeniną;
• uracyl (U) – wchodzi w skład pirymidyn. Tworzy parę komplementarną z adeniną. Co istotne, uracyl występuje wyłącznie w cząsteczkach RNA, nie znajdziemy go w DNA.

Innymi słowy, komplementacja obu nici DNA polega na tym, że adenina tworzy zawsze parę z tyminą, a łączą się one dwoma wiązaniami wodorowymi, z kolei cytozyna tworzy zawsze parę z guaniną, przy czym łączą się one trzema wiązaniami wodorowymi. Najczęściej występującą formą natywną dwuniciowego DNA jest forma o strukturze II-rzędowej typu podwójnej, prawoskrętnej helisy. Grubość takiej helisy wynosi około 1,1 nm, natomiast odległość pomiędzy sąsiadującymi parami zasad wynosi 0,33 nm.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Krawczyński M., Genetyka kliniczna dla lekarza praktyka, Przewodnik Lekarza, 5/2002.
2. Hickey G., Fletcher H., Genetyka – krótkie wykłady, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2021.