Trombina

Aktualizacja: 7 lipca 2022

Trombina jest bardzo ważnym enzymem osocza krwi, należącym do grupy proteaz serynowych i jednocześnie będącym II czynnikiem krzepnięcia krwi. Kojarzy się ją przede wszystkim z procesami krzepnięcia i fibrynolizy, jednak enzym ten jest również zdolny do wywoływania biologicznej odpowiedzi różnych komórek znajdujących się w pobliżu miejsca jej tworzenia. Znajduje zastosowanie w medycynie.

Trombina – charakterystyka

Aktywna ludzka trombina posiada masę 37 kilodaltonów (kDa). Powstaje z prekursora zwanego protrombiną, który powszechnie występuje w ludzkiej krwi. Aby mogło dojść do produkcji trombiny musi zadziałać aktywny czynnik X, tromboplastyna oraz odpowiednie aktywatory. Trombina jest także jednym z najważniejszych składników przychłonki. Inhibitorami produkcji trombiny są:

• antytrombina III, neutralizująca aktywne czynniki krzepnięcia;
• kofaktor heparyny II;
• aktywne białko C;
• TFPI (inhibitor zewnątrzpochodnego szlaku krzepnięcia).

Trombinę tworzą 2 polipeptydowe łańcuchy (A i B), połączone ze sobą kowalencyjnym wiązaniem disiarczkowym. Łańcuch A zbudowany jest z 36 aminokwasów, natomiast łańcuch B aż z 259 aminokwasów.

Trombina – funkcje

Trombina może wywoływać odpowiedź różnych komórek znajdujących się w miejscu jej produkcji. Odbywa się to poprzez receptory aktywowane przez proteazy, należące do elementów związanych z białkami G. Trombina aktywuje płytki krwi prowadząc do ich agregacji, zmiany kształtu i sekrecji zawartości znajdujących się w ziarnistościach płytkowych. Warto wspomnieć, że aktywacja receptora PAR-1 na monocytach skutkuje wzrostem wydzielania prozapalnych cytokin przez te komórki. Przekazywanie sygnału poprzez receptory PAR stymuluje wzrost, różnicowanie i proliferacje komórek, co ma duże znaczenie podczas regeneracji tkanek. Mówiąc w skrócie, jest niezbędna do przemiany fibrynogenu w fibrynę, a więc i do powstania skrzepu.

Trombina nie zawsze działa jednak na korzyść zdrowia i całego organizmu. Sprzyja bowiem procesowi angiogenezy podczas rozwoju nowotworu, co ułatwia tworzenie się jego przerzutów. To właśnie ten szeroki aspekt działania trombiny wskazuje, że enzym trombina jest wielofunkcyjną proteazą serynową.

Trombina w medycynie

Trombina jest powszechnie wykorzystywana jako lek stosowany w terapii i profilaktyce nadmiernego krwawienia. Po dodaniu do pełnej krwi powoduje jej natychmiastowe skrzepnięcie, co hamuje krwotok. Jest białkiem obcogatunkowym, pobieranym z osocza krwi wołowej, dlatego może wywoływać reakcje nadwrażliwości. Wskazaniami do zastosowania trombiny jest tamowanie krwawień:

• z małych naczyń krwionośnych i miąższowych;
• z górnego odcinka przewodu pokarmowego, zwłaszcza przy zapaleniu błony śluzowej żołądka;
• w ginekologii, z dróg rodnych;
• powstających podczas zabiegów chirurgicznych, np. usuwania polipów czy ekstrakcji zęba.

Z kolei przeciwwskazaniami, poza nadwrażliwością na trombinę, są przede wszystkim:

• alergia na białko bydlęce;
• krwawienia z dużych naczyń krwionośnych;
• krwawienia z zakażonych ran;
• afibrynogenemia;
• dysfibrynogenemia.

Jednocześnie należy pamiętać, aby nie stosować jej równolegle z lekami fibrynolitycznymi i inhibitorami trombiny.

Podsumowanie

Trombina jest białkiem wykazującym złożoną, wielokierunkową aktywność biologiczną. Poza główną rolą, jaką odgrywa w procesie krzepnięcia krwi, badania ostatnich lat potwierdziły jej udział w takich zjawiskach, jak angiogeneza, rozwój mózgowia, reakcja zapalna czy metaplazja nowotworów. Preparaty farmaceutyczne zawierające trombinę mają ogromne znaczenie we współczesnej medycynie.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
2. Bijak M., Ponczek M., Nowak P., Komórkowa odpowiedź na działanie trombiny, Ekotoksykologia, 3/2012.
3. Żekanowska E., Kotschy M., Rość D., Missima M., Ogorzeja W., Kotschy D., Kompleksy trombina-antytrombina III (TAT) podczas pomostowania aortalno-wieńcowego z użyciem i bez zastosowania krążenia pozaustrojowego, Folia Cardiologica, 11/2004.