Somatostatyna

Somatostatyna to hormon peptydowy będący jednocześnie antagonistą somatoliberyny. Odpowiada przede wszystkim za blokowanie syntezy hormonu wzrostu przez przysadkę mózgową. Może być produkowana przez różne tkanki ciała, nie tylko w obrębie układu nerwowego. W diagnostyce medycznej wykonuje się badanie zwane scyntygrafią receptorów somatostatynowych.

Somatostatyna – charakterystyka

Somatostatyna jest cyklicznym hormonem peptydowym, działającym regulatorowo w podwzgórzu, przednim płacie przysadki, układzie pokarmowym oraz wpływającym na funkcje endokrynne i egzokrynne trzustki. We wszystkich tych strukturach może dochodzić do jego syntezy. W ludzkich tkankach udało się dotychczas zidentyfikować 5 podtypów receptorów somatostatyny, a każdy z nich uruchamia swoisty szlak enzymatyczny.

Somatostatyna pod względem budowy chemicznej jest oligopeptydem występującym w dwóch odmianach molekularnych, składających się z 14 lub 28 aminokwasów. W pierwszym przypadku hormon ten ma masę molową równą około 1500 Da i jest usztywniony jednym mostkiem disiarczkowym.

Somatostatyna w medycynie

Dzięki wiązaniu się ligandy z receptorem zaobserwować można spadek produkcji hormonów swoistych dla danej tkanki oraz bezpośrednie działanie antyproliferacyjne. Ma to ogromne znaczenie w przypadku nowotworów wykazujących zwiększoną ekspresję receptorów somatostatyny. Analogi somatostatyny są ponadto wykorzystywane w lecznictwie, zwłaszcza w terapii akromegalii, guzów przysadki nieczynnych hormonalnie czy guzów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego.
Analogi somatostatyny mają ugruntowaną pozycję w terapii zaburzeń gastroenterologicznych. Są wykorzystywane powszechnie celem łagodzenia objawów zespołu poposiłkowego (np. po operacjach górnego odcinka przewodu pokarmowego), biegunek sekrecyjnych, dolegliwości po chemioterapii czy w krwawieniach z żylaków przełyku.

Somatostatyna – funkcje

Kluczowa rola somatostatyny polega na:

• hamowaniu wydzielania hormonów z przedniego płata przysadki mózgowej;
• hamowaniu wydzielania insuliny;
• ograniczaniu sekrecji hormonów przewodu pokarmowego, kwasu solnego oraz soku trzustkowego;
• obniżaniu kurczliwości pęcherzyka żółciowego;
• redukcji przepływu naczyniowego w układzie pokarmowym oraz spowalnianiu jego motoryki.

Tak naprawdę uznaje się, że wiele funkcji somatostatyny wciąż nie zostało poznanych.

Scyntygrafia receptorów somatostatynowych

Scyntygrafia receptorów somatostatynowych (SRS) to badanie obrazowe umożliwiające ocenę stopnia zaawansowania guzów neuroendokrynnych (NET), detekcję ewentualnych zmian przerzutowych i/lub wczesne wykrycie nawrotu nowotworu. Praktykuje się je powszechnie zarówno przy wyborze optymalnego sposobu leczenia onkologicznego, jak i w monitorowaniu przebiegu terapii. Badanie polega na dożylnym podaniu znacznika izotopowego, po czym 1-4 godziny później wykonuje się rejestrację obrazów. Najpierw rejestruje się obraz całego ciała, co zajmuje około 20-30 minut, po czym wykonuje się badania SPECT dwóch lub trzech okolic (np. klatki piersiowej i jamy brzusznej).

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Tłoczony na zimno olej z czarnuszki egipskiej dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Polowczyk B, Kałużny M., Bolanowski M., Analogi somatostatyny w terapii nowotworów neuroendokrynnych – wskazania, przeciwwskazania, objawy niepożądane, Postepy Hig Med Dosw (online), 2020; 74.
2. Ganong W., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.