Retikulocyt to istotny element morfotyczny krwi, będący w rzeczywistości młodą formą krwinek czerwonych (erytrocytów). Wywodzi się ze szpiku kostnego, z którego dociera do krwiobiegu. Badanie poziomu tych komórek ma istotne znaczenie w diagnostyce wielu chorób i problemów zdrowotnych, zwłaszcza tych związanych z funkcją szpiku kostnego.
Spis treści
Retikulocyt – charakterystyka
Wszystkie komórki krwi pochodzą z komórek macierzystych. Podczas proliferacji różnicują się do komórek 3 głównych linii komórkowych (w procesach takich jak: erytropoeza, granulopoeza i trombopoeza). Żywotność krążących krwinek czerwonych wynosi około 120 dni. Podczas jednej doby niemal 1% ogólnej liczby czerwonych krwinek zostaje utraconych i uzupełnionych przez nowe komórki. W każdej sekundzie następuje produkcja około 2 mln krwinek czerwonych. W szpiku kostnym młode erytroblasty ortochromatyczne pozbywają się jądra komórkowego i stając się retikulocytami, przechodzą do krwioobiegu.
Retikulocyty są więc młodymi postaciami krwinek czerwonych. Tworzą się niedługo po utracie jądra komórkowego, gdy przejdą do krwi obwodowej. W ich cytoplazmie znaleźć można pozostałości szorstkiej siateczki endoplazmatycznej, które barwią się przyżyciowo barwnikami zasadowymi: błękit brylantowo-krezylowy, błękit metylenowy, błękit siarczanu Nilu. Ich liczba jest istotnym wskaźnikiem informującym o aktywności erytropoetycznej szpiku kostnego. Z reguły dojrzałe retikulocyty pozostają w szpiku kostnym przez 3 dni, a we krwi obwodowej są obecne przez 1 dzień. Nazwa „retikulocyt” wywodzi się od struktury podobnej do siateczki.
Retikulocyty – badanie
Prawidłowy odsetek retikulocytów we krwi zależy od stanu klinicznego pacjenta, ale przeważnie wynosi od 0,5 % do 1,5 % u osób dorosłych i od 2% do 6% u noworodków. Liczba tych komórek stanowi dobry marker aktywności szpiku, ponieważ odzwierciedla aktualne wytwarzanie i status erytropoezy. Do badania wykorzystuje się klasycznie pobraną próbkę krwi obwodowej, a więc ze zgięcia łokcia. Ustalenie liczby retikulocytów z krwi pobranej na EDTA jest wiarygodne do 72 godzin po pobraniu próbki. Badanie jest praktycznie bezbolesne.
Retikulocyty podwyższone
Wzrost liczby retikulocytów w badanej próbce może wskazywać na następujące problemy zdrowotne:
- zespoły hemolityczne;
- niedokrwistość pokrwotoczna ostra;
- ostre niedotlenienie;
- choroba Addisona-Biermera;
- leczenie niedokrwistości z niedoboru żelaza (po 2-3 dniach od rozpoczęcia przyjmowania preparatów żelaza).
Na badanie kieruje pacjenta lekarz w zależności od podejrzeń, a niekiedy i w zależności od wyników innych badań laboratoryjnych.
Retikulocyty za niskie
Spadek liczby retikulocytów w badanej próbce może wskazywać na następujące problemy zdrowotne:
- niedokrwistość aplastyczna;
- niedokrwistości niedoborowe, np. z niedoboru żelaza, z niedoboru witamin z grupy B;
- ostre i przewlekłe białaczki szpikowe;
- przełom aplastyczny w niedokrwistościach hemolitycznych.
Do obniżenia poziomu tych komórek może również dojść w przebiegu chemioterapii i radioterapii. Zawsze należy analizować wyniki badań w połączeniu z poziomem innych elementów morfotycznych czy parametrów krwi.
RPI – indeks produkcji retikulocytów
RPI jest indeksem pozwalającym na analizę skuteczności erytropoezy, a tym samym wydajności szpiku kostnego. Fizjologiczne dojrzewanie retikulocytów dzieli się na dojrzewanie w szpiku kostnym (8-10 dni licząc od pierwszego podziału proerytroblastu) i dojrzewanie we krwi obwodowej (1-2 dni). Zadaniem wskaźnika RPI jest ocena, czy szpik kostny wykazuje wystarczającą odpowiedź w stanie niedokrwistości. Przykładowo po znacznym krwawieniu produkcja retikulocytów powinna wzrosnąć w ciągu 2-3 dni w odpowiedzi na utratę erytrocytów i osiągnąć maksimum między 6. a 10. dniem. Jeśli tak się nie dzieje, lekarz może podejrzewać zaburzenia procesu erytropoezy w szpiku kostnym.
IRF – frakcja niedojrzałych retikulocytów
IRF jest wczesnym markerem oceny regeneracji erytropoezy. Liczba retikulocytów wzrasta po 2-3 dniach, podczas gdy wartość IRF wzrasta już po kilku godzinach. Jeśli IRF nie zwiększa się podczas leczenia niedokrwistości niedoborowych, może to wskazywać na brak reakcji na leczenie. Ocena wartości IRF i liczby retikulocytów ma zastosowanie także w monitorowaniu przeszczepu szpiku kostnego i komórek macierzystych.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Retikulocyty i ich znaczenie, Sysmex Educational Enhancement and Development, Styczeń 2016.
- Chełstowska M., Warzocha K., Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 3/2006.
- Silverthorn D., Fizjologia człowieka – zintegrowane podejście, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
Zostaw komentarz