Produkty przemiany materii

Aktualizacja: 31 października 2023

Produkty przemiany materii to związki powstające na drodze syntezy lub przemian ATP, aminokwasów, białek, węglowodanów, kwasów nukleinowych i innych związków w organizmie człowieka. Część z tych produktów jest toksyczna i w warunkach fizjologicznych zostaje szybko usunięta z ustroju różnymi drogami.

Przemiana materii

Przemiana materii to procesy metaboliczne obejmujące całość przemian biochemicznych, jakie dotyczą wszystkich komórek organizmów żywych, których integralną częścią jest przepływ energii, materii oraz informacji. Ważnym pojęciem jest podstawowa przemiana materii (PPM), czyli ilość energii, jaką należy dostarczyć organizmowi, aby zapewnić prawidłowe działanie narządów wewnętrznych w warunkach zupełnego spokoju zarówno fizycznego jak i psychicznego, na czczo, oraz w optymalnym klimacie. Organizm zużywa tę energię m.in. na oddychanie, pracę serca, odbudowę i wzrost komórek. PPM może stanowić do 70% całkowitej przemiany materii, a mierzy się ją w kaloriach. Podczas przemiany materii dochodzi do powstawania licznych związków ubocznych, ogólnie określonych mianem produktów przemiany materii.

Produkty przemiany materii

Podstawowymi produktami przemiany materii (zwłaszcza przemian tłuszczów i węglowodanów) są woda i dwutlenek węgla – substancje z łatwością usuwane np. przez układ oddechowy. Większym wyzwaniem dla ustroju jest wydalanie metabolitów białek, aminokwasów i zasad azotowych. W wyniku ich przemian tworzą się związki azotowe:

• amoniak – stężenie amoniaku w obwodowej krwi tętniczej utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie, co świadczy o wysokiej sprawności detoksykacyjnej wątroby. Stężenie amoniaku w mózgu jest nawet do 3 razy większe niż we krwi obwodowej. Przez barierę krew-mózg amoniak przedostaje się na drodze dyfuzji. Jego podwyższone stężenie jest toksyczne zwłaszcza dla ośrodkowego układu nerwowego. Może dojść do rozwoju encefalopatii wątrobowej, upośledzenia czynności układu nerwowego, a nawet śpiączki;
• mocznik – jest produktem endogennym, powstającym w wątrobie w cyklu mocznikowym z amoniaku tworzącego się wskutek katabolizmu aminokwasów i białek. Ulega następnie wydalaniu przez nerki. Dorosły człowiek wydala około 20-35 g mocznika z moczem w ciągu dnia. Podwyższone jego stężenie obserwuje się przy niewydolności nerek. Jako skutki szkodliwe działania mocznika wymienia się: bóle głowy, nudności, wymioty, omdlenia, dezorientację, zaburzenia stężenia elektrolitów we krwi;
• kwas moczowy – występuje w moczu, we krwi, w wątrobie, śledzionie i w mózgu. Przewlekle podwyższony poziom kwasu moczowego nosi nazwę hiperurykemii i na co dzień może stanowić stan bezobjawowy. Okresowo powoduje jednak występowanie napadów popularnej choroby, dny moczanowej;
• urobilinogen – powstaje z przekształcenia bilirubiny w jelitach. Częściowo zostaje on wydalony wraz z moczem. Ocena jego ilości w ustroju jest jednym z testów czynnościowych wątroby. Podwyższoną ilość urobilinogenu stwierdza się przy niedokrwistościach hemolitycznych, marskościach wątroby, żółtaczce miąższowej i w chorobach zakaźnych;
• szczawiany – do produktów zawierających duże ilości tych związków należą m.in. szczaw, rabarbar, burak, szpinak, grzyby, herbata, kakao i czekolada. Spożyte szczawiany wydalane są wraz z moczem i kałem jako nierozpuszczalny szczawian wapnia. Ich nadmiar w organizmie jest przyczyną powstawania kamieni nerkowych;
• kreatynina – stanowi produkt rozpadu kreatyny i fosfokreatyny. W mięśniach cześć kreatyny ulega nieenzymatycznej, nieodwracalnej dehydratacji, wskutek czego powstaje kreatynina filtrowana w kłębuszku nerkowym i nie ulegająca wchłanianiu zwrotnemu w kanalikach. W związku z tym ulega wydalaniu w całości do moczu. Nadmiar tego produktu przemiany materii obserwuje się przy ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek.

Powyżej wymienione zostały podstawowe produkty przemiany materii, jednak jest ich znacznie więcej.

Jak pozbyć się produktów przemiany materii?

Aby zadbać o przemianę materii i detoksykację organizmu, przede wszystkim należy prowadzić zdrowy tryb życia. Należy bezwzględnie leczyć i stabilizować ewentualne choroby układu oddechowego, układu moczowego oraz układu pokarmowego, ponieważ właśnie one odpowiadają za usuwanie większości produktów przemiany materii. Dieta powinna być urozmaicona i zbilansowana, bogata w antyoksydanty i wodę. Warto zadbać o oczyszczanie organizmu z toksyn, co jakiś czas stosując 2-dniowe diety sokowe lub regularnie suplementując Chlorellę.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Zielińska M., Wpływ jonów amonowych na transport tauryny w komórkach ośrodkowego układu nerwowego, Warszawa 2002.
2. Konieczko K., Skowroń J., Mocznik – frakcja wdychalna, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 4/2017.
3. Drwięga M., Dna, kwas moczowy, hiperurykemia, Ortopedia – moja pasja, 2019.
4. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.