Polipeptyd trzustkowy

Aktualizacja: 11 października 2024

Polipeptyd trzustkowy (inaczej: polipeptyd PP) to specyficzne białko produkowane przez trzustkę zlokalizowaną za żołądkiem w górnej części jamy brzusznej, na wysokości I lub II kręgu lędźwiowego. Odpowiada przede wszystkim za zmniejszanie wydzielania trzustkowego i pobudzenie wydzielania żołądkowego, jest więc kluczowy w procesach trawiennych.

Polipeptyd trzustkowy – charakterystyka

Polipeptyd trzustkowy, pod względem budowy chemicznej zawiera w swoim składzie od 10 do 100 aminokwasów tworzących pojedynczy łańcuch bądź kilka łańcuchów. Jest wydzielany w największym stopniu przez komórki F trzustki (stanowią one około 5% wszystkich komórek tego narządu) zlokalizowane na obrzeżach wysp trzustkowych. Czynnikiem wyzwalającym jest głównie spożycie posiłku.

Na czczo stężenie polipeptydu trzustkowego jest stosunkowo niskie, wzrasta jednak wyraźnie po posiłku proporcjonalnie do wartości kalorycznej spożytego pokarmu. Do innych czynników inicjujących wydzielanie tego związku zalicza się m.in.: stopień rozciągnięcia ścian żołądka, napięcie układu przywspółczulnego, stężenie glukozy w organizmie, a nawet wpływ pozostałych hormonów jelitowych.

Polipeptyd trzustkowy – funkcje

Na podstawie badań naukowych przeprowadzonych na gryzoniach udowodniono, że obwodowe podanie polipeptydu trzustkowego obniża pobór pokarmu poprzez hamowanie ekspresji NPY, a także spowalnia opróżnianie żołądka, zmniejsza zużycie tlenu oraz pobudza czynność całego układu współczulnego. Z kolei ośrodkowe podanie tego związku poprawia apetyt oraz zwiększa opróżnianie żołądka. Potwierdzono to później na grupach pacjentów. Wiadomo też, że polipeptyd trzustkowy hamuje wydzielanie trzustkowe oraz perystaltykę przewodu pokarmowego.

Polipeptyd trzustkowy – badanie

Badanie poziomu polipeptydu trzustkowego w organizmie polega na pobraniu próbki krwi, z której izoluje się osocze. To w nim znajduje się omawiany związek. Pobranie krwi przebiega natomiast jak klasyczna morfologia krwi obwodowej. Badanie musi zostać wykonane na czczo, ponieważ zmiany w stężeniu polipeptydu trzustkowego silnie korelują ze spożytym posiłkiem. Wskazaniem do takiej diagnostyki jest podejrzenie lub monitorowanie leczenia:

• chorób nowotworowych trzustki;
• chorób nowotworowych innych odcinków przewodu pokarmowego;
• stanów zapalnych trzustki;
• cukrzycy;
• mocznicy;
• torbieli trzustki.

Prawidłowe stężenie polipeptydu trzustkowego w organizmie nie powinno przekraczać 200 ng/l. Jego poziom wzrasta nie tylko po posiłku bogatym w białko, ale także po wysiłku fizycznym i w trakcie hipoglikemii. W większości przypadków izolowane badanie tego związku nie jest wystarczające. Jednocześnie zleca się morfologię oraz inne parametry trzustki, wątroby czy żołądka, aby mieć kompleksowy wgląd na stan zdrowia pacjenta.

Pozostałe produkty trzustki

W trzustce wytwarzany jest sok trzustkowy, który bezpośrednio uczestniczy w trawieniu składników pokarmowych. Zawiera głównie enzymy rozkładające białka, węglowodany i tłuszcze na mniejsze cząsteczki, a są nimi m.in.:

• enterokinaza;
• trypsynogen;
• chymotrypsynogen;
• proelastaza;
• lipaza trzustkowa;
• fosfolipaza;
• nukleazy;
• amylaza trzustkowa.

Regulacja wydzielania soku trzustkowego odbywa się przez sieć złożonych mechanizmów i biorą w niej układ nerwowy, hormony i peptydy jelitowe. W wysepkach trzustkowych wyróżnia się ponadto 5 rodzajów komórek:

• A – produkują glukagon stymulujący rozpad glikogenu w wątrobie oraz syntezę glukozy;
• B – produkują insulinę;
• D – produkują somatostatynę hamującą wytwarzanie insuliny i glukagonu;
• F – produkują polipeptyd trzustkowy;
• C – tzw. bezziarniste komórki trzustki.

To niezwykle ważny narząd, którego choroby wywołują nie tylko zaburzenia trawienne, ale i dolegliwości ogólnoustrojowe, żółtaczkę czy niedożywienie.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Golonko A., Ostrowska L., Waszczeniuk M., Adamska E., Wilk J., Wpływ hormonów jelitowych i neuroprzekaźników na uczucie głodu i sytości, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2013 Tom 4, nr 2, 90-99.
2. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.