Oogeneza

Aktualizacja: 22 października 2024

Oogeneza to proces powstawania i dojrzewania żeńskich gamet, czyli komórek jajowych. Dzięki temu mogą one ulegać zapłodnieniu, co jest niezbędne do przedłużenia ciągłości gatunku. Całe zjawisko jest kontrolowane i modyfikowane pod wpływem zmian w obrębie gospodarki hormonalnej.

Oogeneza – na czym polega?

Podczas oogenezy miejsce ma kolejno tworzenie się następujących komórek:

• oogonium;
• diploidalny oocyt I rzędu;
• haploidalny oocyt II rzędu oraz haploidalny polocyt I rzędu;
• haploidalna ootyda oraz polocyt II rzędu.

Komórka macierzysta przechodzi dwa podziały mitotyczne, a następnie mejotyczne. Mitotycznie dzielą się oogonia, po czym jeszcze podczas życia płodowego przechodzą w mejozę. Na tym etapie podział redukcyjny ulega zahamowaniu na wiele lat, aby w okresie pokwitania uaktywnić się ponownie. Odpowiada za to hormon folikulotropowy, który dodatkowo inicjuje kończenie I podziału mejotycznego. W rezultacie tego powstaje oocyt II rzędu wraz z polocytem I rzędu (małe ciałko, które zamiera). W wyniku II podziału mejotycznego tworzy się ootyda, która jest właściwą komórką jajową, a także polocyt II rzędu, który szybko zostaje usunięty z ootydy.

Proces oogenezy rozpoczyna się bardzo wcześnie, jeszcze na etapie życia płodowego, po czym jest kontynuowany do zakończenia okresu rozrodczego. Najwięcej oocytów, ponieważ około 6 milionów, znajduje się w jajnikach płodu żeńskiego w okolicach 6. miesiąca ciąży. Następnie liczba ta zmniejsza się, aby u noworodka wynosić już około 2 milionów, a u dziewczynek w okresie pokwitania – około 400 tysięcy. Ze względu na średnią liczbę cykli w ciągu całego życia kobiety dojrzewanie zakończy jedynie około 400 oocytów.

Oogeneza – znaczenie biologiczne

Proces selekcji komórki jajowej, która ma dojrzeć w danym cyklu, ma swój początek około 6 miesięcy przed owulacją. Z około tysiąca komórek jajowych rozpoczynających swój wzrost zaledwie niecałe 30 dotrwa do fazy gonadotropowozależnej. Z kolei spośród nich tylko jedna dojrzeje i będzie się nadawać do zapłodnienia. Tak znacząca selekcja komórek rozrodczych ma niezwykle ważny biologicznie cel – wybór oocytu o jak największym potencjale rozrodczym, co z kolei daje największe szanse na poczęcie potomstwa.

Oogeneza – od czego zależy?

Oogeneza warunkowana jest hormonalnie. Proces ten nie mógłby się odbyć, gdyby nie właściwe normy: hormonu folikulotropowego (przysadka mózgowa), estrogenów oraz hormonu luteinizującego.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Grygoruk C., Sieczyński P., Ratomski K., Grusza M., Mrugacz G., Wybrane aspekty oogenezy i folikulogenezy, Studia Medyczne 2013; 29 (2): 199–202.
2. Śliwa L., Neo-oogeneza – dodatkowy czynnik biologiczny zróżnicowania wieku naturalnej menopauzy, Nowa Medycyna, 4/2014.