Mutacja głosu

Aktualizacja: 7 lutego 2025

Mutacja głosu to zmiana jego brzmienia zauważalna przede wszystkim u chłopców wchodzących w okres dojrzewania. Wówczas głos, z bardziej piskliwego i cienkiego, przemienia się na grubszy, niższy, co świadczy o charakterystycznym rozwoju krtani. Mutację zalicza się do grona trzeciorzędowych cech płciowych.

Mutacja głosu – czym jest?

Mutacja głosu to dłużej trwający proces (nie pojawia się z dnia na dzień, a nawet z tygodnia na tydzień), który najczęściej zachodzi w okresie dojrzewania, gdy struny głosowe rozwijająsię i rosną. U chłopców zazwyczaj prowadzi do obniżenia się tonu głosu, co jest konsekwencją wydłużenia i pogrubienia strun głosowych oraz powiększenia krtani. Jednocześnie zauważyć można pojawienie się na środku szyi tzw. jabłka Adama, czyli uwydatnienie się chrzęstnej struktury krtani (chrząstki tarczowatej). U dziewcząt zmiany te są z reguły mniej widoczne, jednak również sporadycznie mogą występować.

Mutacja głosu w większości przypadków trwa od kilku miesięcy do kilku lat i obejmuje okres przejściowy, czyli okres dojrzewania. Wiąże się z nagłymi zmianami w obrębie gospodarki hormonalnej. W tym czasie głos może być niestabilny i czasem „przeskakiwać”, co oznacza, że podczas mowy może być raz niższy, a raz wyższy. Bywa to powodem wstydu u chłopców, jednak zupełnie niepotrzebnie, jako że stanowi fizjologię i ma charakter przemijający. To zupełnie naturalny i normalny proces, który jest częścią dojrzewania, w szczególności u chłopców.

Skąd się bierze mutacja głosu?

Jak wspomniano, na rozpoczęcie procesu mutacji głosu wpływają zmiany w obrębie gospodarki hormonalnej. Uaktywnienie androgenów w okresie dojrzewania u chłopców ma wpływ na krtań, która należy do trzeciorzędowych cech płciowych. Nagły i intensywny wzrost puszki krtani skutkuje uwydatnieniem w linii środkowej szyi tzw. jabłka Adama z wydłużeniem oraz poszerzeniem fałdów głosowych.

Nieprawidłowa mutacja głosu

Termin „nieprawidłowa mutacja” może odnosić się do zmian głosu wskutek procesów patologicznych, jednak w rzeczywistości nie jest to faktyczna mutacja. Zaburzenia głosu w okresie pomutacyjnym mogą mieć podłoże organiczne lub czynnościowe. Organiczne występują w konsekwencji zaburzeń hormonalnych, z kolei czynnościowe na tle emocjonalnym. Choroby endokrynologiczne mogą być przyczyną nieprawidłowego wzrostu krtani, co wraz ze wzmożonym napięciem mięśnia pierścienno-tarczowego prowadzi do podwyższenia głosu nawet ponad wartości dziecięce. Wskazane jest wówczas leczenie przyczynowe, co nierzadko uzupełnia się rehabilitacją logopedyczną.

Pomutacyjną niestabilność głosu, określaną również jako PNG, diagnozuje się w sytuacjach, gdy typowe dla mutacji zaburzenia głosu występują w okresie, w którym powinien pojawić się już głos dojrzały. W niektórych przypadkach stan ten utrzymuje się nawet powyżej 25. roku życia.

Zmiany tembru głosu mogą mieć też wiele innych przyczyn niż wyłącznie choroby endokrynologiczne. Są nimi między innymi:

• ciąża – błona śluzowa staje się lekko obrzękła i rozpulchniona, niekiedy pojawiają się wybroczyny krwawe w błonie śluzowej krtani. Dotyczy to około 20% kobiet ciężarnych, a wskutek tego głos zmienia swoją barwę;
• menstruacja – okresowy spadek poziomu estrogenów na około 7-10 dni przed miesiączką może dyskretnie zmieniać barwę głosu. U większości kobiet jest to niezauważalne, jednak np. u śpiewaczek operowych różnica jest już duża;
• choroby nowotworowe krtani i gardła;
• różnego rodzaju infekcje gardła, zatok, krtani, tchawicy.

Warto podkreślić, że zaburzenia brzmienia głosu nie są faktycznym zjawiskiem mutacji.

Jak wygląda mutacja głosu?

W okresie mutacji głos staje się ochrypły, matowy, nagle zmienia się jego wysokość. Z reguły przemienia się ona z niższej, dziecięcej, na wyższą, męską. Fałdy głosowe nie domykają się w części tylnej, tworząc tzw. trójkąt mutacyjny. Błona śluzowa krtani staje się natomiast rozpulchniona i zaczerwieniona w okolicy międzynalewkowej, co (jak wspomniano wcześniej) jest zjawiskiem fizjologicznym.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Maniecka-Aleksandrowicz B., Klasyfikacja zaburzeń głosu, Polskie Towarzystwo Logopedyczne, 4/2021.
2. Wysocka M., Metody terapii czynnościowych zaburzeń głosu, Lublin 2022.
3. Nawrocka L., Mackiewicz-Nartowicz H., Owczarzak H., Sienkiewicz A., Garstecka A., Pomutacyjna niestabilność głosu – opis przypadku, Logopedia, 48/2019.