Korneocyty

Aktualizacja: 27 grudnia 2022

Korneocyty to inaczej keratynocyty pozbawione jądra komórkowego, a więc martwe i bez zdolności rozwoju czy różnicowania się. Budują warstwę rogową naskórka, a przesuwając się stopniowo ku górze powodują łuszczenie się naskórka, jednocześnie tworząc miejsce dla nowych komórek. Ciekawostką jest, że korneocyty w pewnych ilościach występują również w istocie właściwej rogówki oka.

Budowa korneocytów

Korneocyty posiadają postać wrzecionowatych łusek, niemal w całości wypełnionych białkiem fibrylarnym zwanym keratyną. Keratyny wykazują bardzo dużą odporność na czynniki fizyczne i chemiczne, jak również na działanie typowych enzymów proteolitycznych. Wyróżniają się wysoką zawartością cysteiny i metioniny, czyli aminokwasów siarkowych. Stanowią podstawowe białko budulcowe skóry, włosów i po części także paznokci.

Korneocyty łączą się ze sobą za pomocą korneodesmosomów i dzięki temu układają się naprzemiennie przypominając tą konstrukcją mur z cegieł. Tworzą więc 3 warstwy naskórka takie jak:

• warstwa jasną;
• warstwa zbita;
• warstwa rozłączna.

Warstwa jasna pojawia się tylko w niektórych miejscach na ciele, np. na piętach czy łokciach. Z kolei warstwa zbita jest właściwą warstwą rogową naskórka, a warstwa rozłączna leży najbardziej na zewnątrz i systematycznie ulega złuszczaniu. Przestrzenie między korneocytami wypełnia mieszanina substancji lipidowych, zwana cementem międzykomórkowym. W skład tego cementu wchodzą:

• ceramidy – około 40%, ich głównym składnikiem są NNKT. Spadek ilości ceramidów uwidacznia się pod postacią suchej i odwodnionej skóry;
• WNKT;
• siarczan cholesterolu;
• NMF – naturalny czynnik nawilżający zbudowany m.in. ze składników mineralnych, mocznika, cukrów i wolnych aminokwasów.

Korneocyty można z łatwością zaobserwować pod mikroskopem.

Korneocyty – fizjologia

Proces keratynizacji naskórka rozpoczyna się w warstwie podstawnej. Jej komórki intensywnie dzielą się i różnicują, przesuwając jednocześnie ku górnym partiom naskórka. Gdy dotrą do warstwy rogowej ulegają złuszczaniu. Początkowo korneocyty posiadają kształt walcowatych komórek zaopatrzonych w jądro komórkowe. W miarę przemieszczania się wyżej jądro ulega spłaszczeniu, aż ostatecznie całkowicie znika. Proces odnowy naskórka trwa 28 dni. Komórki docierają do warstwy rogowej w ciągu pierwszych 2 tygodni, kolejne 14 dni to okres złuszczania się korneocytów.

Wraz z wiekiem proces keratynizacji wydłuża się nawet 2-krotnie, a w przebiegu niektórych chorób dermatologicznych może się znacznie skracać. Przykładowo, przy łuszczycy trwa on zaledwie 4-6 dni.

Warstwa rogowa naskórka – funkcje

Choć korneocyty są martwymi, pozbawionymi jądra komórkowego komórkami, warstwa rogowa naskórka pełni bardzo ważne funkcje. Tworzy bowiem organiczną barierę między organizmem a środowiskiem zewnętrznym. Chroni przed wnikaniem bakterii, toksyn i wszelkich innych szkodliwych związków pochodzących z zewnątrz. Jednocześnie zapobiega przedostawaniu się cennych związków z organizmu na zewnątrz, np. wody. Dzięki temu warunkuje zdrową, piękną kondycję skóry. Funkcja ochronna warstwy rogowej możliwa jest dzięki 3 składowym:

• obecność keratyny;
• charakter lipidowy cementu międzykomórkowego;
• układ korneocytów przypominający mur z cegieł.

Warstwa rogowa może również stanowić swoisty magazyn dla rozmaitych substancji rozpuszczalnych w tłuszczach. Gromadzą się one w cemencie międzykomórkowym i są tam przechowywane aż do momentu, w którym organizm będzie ich potrzebował.

Warstwy naskórka

Na koniec warto przybliżyć w skrócie pozostałe warstwy naskórka. Pierwszą jest warstwa podstawna, utworzona przez pojedynczą warstwę komórek. Aż połowa z nich znajduje się w fazie mitozy. To tutaj następuje wstępne różnicowanie keratynocytów i komórek warstwy kolczystej. Po warstwie podstawnej następuje warstwa kolczysta zbudowana z komórek wielobocznych połączonych desmosomami. Warstwa ziarnista leżąca wyżej odpowiada za powstawanie otoczki korneocytu oraz ziarnistości NMF. Tutaj dojrzewają keratynocyty i korneocyty. Najbardziej na zewnątrz znajduje się opisana już warstwa rogowa.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Nowicka D., Dermatologia, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2017.
2. Kaniewska M., Kosmetologia podstawy, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 2011.